Χάρις Αλεξίου: «Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ, αλλιώς δεν υπάρχω»

Καλλιτέχνης με όλη τη σημασία της λέξης. Με φωνή, λόγο, μα πάνω από όλα με ψυχή. Η Χάρις Αλεξίου δε χρειάζεται συστάσεις. Έχουν μιλήσει για εκείνη τα τραγούδια και οι μουσικές της. Η σπουδαία ερμηνεύτρια, που στηρίζει το έργο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, μιλά για τον Άνθρωπο, τους φόβους του, την αλληλεγγύη, αλλά και για το όνειρο που όλοι θέλουμε να κρατηθούμε από αυτό…

Συνέντευξη στην Κική Μαργαρίτη, Υπεύθυνη Τύπου του Ελληνικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα

Μπορεί ένας καλλιτέχνης να αφυπνίσει συνειδήσεις μέσα από τη δουλειά του;

Ναι αν είναι, καταρχήν, ο ίδιος αφυπνισμένος. Κοιτάξτε, ο καθένας μπορεί να συμβάλει στην αφύπνιση μέσα από τη στάση ζωής του και τη συμπεριφορά του. Ο καλλιτέχνης έχει ως βήμα την τέχνη του πέρα από την προσωπική του θέση. Η τέχνη η ίδια όμως είναι αυτή που μας φέρνει πιο κοντά στη γνώση μιας αλήθειας που βρίσκεται κάτω από την επιδερμική επιφάνεια. Οι απλοί άνθρωποι το ξέρουν αυτό καλύτερα απ' όλους.

Κοινωνία, Τέχνη, Ανθρωπισμός: Πώς συνδέεται αυτό το τρίπτυχο; Υπάρχει κοινός παρονομαστής;

Σε όλα αυτά υπάρχει ο Άνθρωπος. Αυτός δημιουργεί την κοινωνία, αυτός και την τέχνη. Από κει και πέρα προσφέρεται κάποιος, ο οποίος κοιτώντας πέρα από το δικό του «κέντρο», μπορεί να συμβάλει στην ισορροπία της κοινωνίας του για να μπορεί και ο ίδιος να ζει σε αρμονία με το σύνολο.

Πώς αποφασίσατε να έρθετε κοντά με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα;

Από θαυμασμό σε αυτό που κάνουν. Είναι ένας αγώνας που με συγκινεί και με κινητοποιεί. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πηγαίνουν πριν απ’ όλους εκεί που οι άνθρωποι δεν έχουν φωνή και δίνουν μάχη σε συνθήκες που δεν προστατεύονται από το ζεστό τους πάπλωμα.

Αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία αποτελούν πηγή έμπνευσής σας;

Πηγή έμπνευσης είναι η ίδια η ζωή. Το ευάλωτο κομμάτι του εαυτού μου έχει ανάγκη να εκφραστεί. Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ αλλιώς δεν υπάρχω. Δεν είμαι καλά όταν δεν είναι και ο άλλος. Όσο και να θέλω να κλείσω τα μάτια και τα αυτιά μου, η δυσαρμονία θα εισβάλει μέσα από τις ρωγμές της πραγματικότητας.

Με ποιο στίχο σας θα περιγράφατε την εποχή που ζούμε;

Τα λόγια από την Προσευχή: «Δώσ’ μου ένα σύνορο να περπατώ. Δώσ’ μου ένα όνομα να μη χαθώ. Δώσ’ μου ένα όνειρο να κρατηθώ. Δώσ’ μου ένα όραμα ν’ αντισταθώ. Δώσ’ μου ένα παιδί να εξομολογηθώ. Δώσ’ μου ένα φιλί να πλύνω το κακό. Ξύπνησέ με το πρωί μ’ ένα σκοπό. Που να λέει χαλάλι στη ζωή που ζω.»

Πέρσι με το «Χειρόγραφο» αφιερώσατε μία από τις παραστάσεις σας στις δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τους πρόσφυγες. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε σε αυτή την πρωτοβουλία;

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα θέλουν στήριξη για να κάνουν έργο. Ο καθένας από εμάς μπορεί να σκεφτεί με ποιο τρόπο μπορεί να συμβάλει. Και σίγουρα υπάρχει τρόπος, φτάνει να το αποφασίσει. Δεν ήταν και καμία ηρωική πράξη. Λίγο το νου σου να έχεις στο τι συμβαίνει δίπλα σου…

Ζούμε σε μια εποχή με συνθήκες ιδιαιτέρως δύσκολες οι οποίες τροφοδοτούν τον φόβο. Στον αντίποδα, όμως, βρίσκεται το κομμάτι της αλληλεγγύης. Πιστεύετε ότι η αλληλεγγύη και ο ανθρωπισμός μπορούν να νικήσουν το φόβο;

Νομίζω πως ο μεγαλύτερος φόβος είναι για την απώλεια των κεκτημένων. Τι έχω, τι μου ανήκει και μετά, ποιος είμαι, πώς γίνομαι, πού πάω; Μας βάζουν υπαρξιακά ερωτήματα που δεν είχαμε όταν η τσέπη μας δεν χώραγε πολλά, άρα η καρδιά μας ήταν ήσυχη. Η αλληλεγγύη ήταν δεδομένη και ευτυχώς το βλέπουμε να υπάρχει ακόμη. Έχουμε πολλά παραδείγματα πολύ γνωστά σε όλους. Είναι ανάγκη ζωής. Αν καθίσουμε στο τραπέζι επτά άνθρωποι πρέπει να υπάρχουν επτά πιάτα. Πώς μπορείς να καταπιείς την μπουκιά σου αν το ένα είναι άδειο; Θα αρρωστήσεις!

Τι μήνυμα θα στέλνατε σε έναν Γιατρό Χωρίς Σύνορα, ο οποίος προσπαθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες σε μία αποστολή;

Ένα  μεγάλο ευχαριστώ. Γιατί μας θυμίζει και μας φανερώνει την ανισότητα, την απελπισία, την αδυναμία των ευάλωτων, αλλά και τη δύναμη αυτών που προσφέρονται για να μη συμβαίνουν αυτά. Είναι αυτοί που «ενοχλούν» επίσης τους κρατούντες που είναι κυρίως οι υπεύθυνοι για όλα αυτά τα δεινά.

Μετά το «Χειρόγραφο» η «Οπερέτα». Τελικά είναι εθιστικό το θεατρικό σανίδι;

Είναι εθιστικό να βρίσκομαι εκεί που παράγεται τέχνη και όπου συμβαίνει αυτό και μπορώ να είμαι μέρος της είμαι ευτυχής και ευγνώμων.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Χωρίς Σύνορα»