Τα παιδιά σε όλο τον κόσμο χρειάζονται ένα δίχτυ ασφαλείας όσον αφορά τη διατροφή τους

Οι μητέρες σε όλο τον κόσμο γνωρίζουν ποιες τροφές χρειάζονται τα παιδιά τους για να αναπτυχθούν σωστά. Στις πλούσιες χώρες οι μητέρες δεν ανησυχούν, ακόμα κι αν η διατροφή των παιδιών τους στερείται ποικιλίας, διότι οι τροφές περιέχουν τα θρεπτικά συστατικά και τα μεταλλικά στοιχεία που είναι απαραίτητα – υπάρχει, τρόπον τινά, ένα δίχτυ ασφαλείας όσον αφορά τη διατροφή. Στις πιο φτωχές χώρες, αυτό για το οποίο αγωνιζόμαστε είναι να βρούμε έναν τρόπο να παρέχουμε τροφές υψηλής θρεπτικής αξίας σε οικογένειες που δεν μπορούν να τις αγοράσουν. Στην πρώτη μου αποστολή στην Ουγκάντα, σε μια γενική παιδιατρική πτέρυγα, συγκλονίστηκα όταν είδα πόσο πιο βαριά άρρωστα ήταν τα παιδιά. Ήμουν συνηθισμένη στο να βοηθάω εύκολα τα παιδιά να ξεπεράσουν μια κρίση διάρροιας, αλλά στην Ουγκάντα πάλευα να τα κρατήσω ζωντανά. Αυτό που έκανε τη διαφορά εκεί ήταν το γεγονός ότι τα παιδιά ήταν μόνιμα υποσιτισμένα. Δεν υπήρχε δίχτυ ασφαλείας όσον αφορά τη διατροφή.

Ένα θαύμα βασισμένο σε έγκυρη διατροφική έρευνα

Η πρώτη φορά που περιέθαλψα παιδιά με προπαρασκευασμένα τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας (RUF) ήταν κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας ιλαράς στο Τσαντ το 2005. Το αποτέλεσμα ήταν ότι καταφέραμε να περιθάλψουμε πάνω από 2.000 παιδιά που υπέφεραν από σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής μετά το ξέσπασμα αυτής της επιδημίας. Επρόκειτο για μια επαναστατική, νέα προσέγγιση που μας βοήθησε να περιθάλψουμε πολύ περισσότερα παιδιά και να είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί σε σχέση με προηγούμενες παρεμβάσεις μας.

Διαπιστώσαμε πόσο αποτελεσματικό ήταν αυτό το νέο προϊόν τον ίδιο χρόνο, μερικά χιλιόμετρα πιο μακριά, στο Νίγηρα, όταν οι ΓΧΣ χρειάστηκε να ανταποκριθούμε άμεσα σε μια σοβαρή κρίση υποσιτισμού. Τα RUF αποτέλεσαν το βασικό «όπλο» που μας επέτρεψε να περιθάλψουμε 60.000 παιδιά σε μια περίοδο έξι μηνών. Το 90% αυτών των παιδιών επανέκαμψαν ως αποτέλεσμα αυτής της θεραπείας. Αυτό δεν ήταν σε καμία περίπτωση θαύμα – ήταν μια παρέμβαση βασισμένη σε έγκυρη διατροφική έρευνα.

Από αυτά τα γεγονότα και από άλλες παρόμοιες επείγουσες καταστάσεις στη Σομαλία και το Σουδάν, το Μαλάουι και την Αιθιοπία, τα RUF, τα οποία διανέμονται μέσω κοινοτικών προγραμμάτων, έχουν γίνει τα κοινώς αποδεκτά προϊόντα για την περίθαλψη παιδιών με σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής.

Πρόληψη του υποσιτισμού

Συνειδητοποιώντας ότι οι επείγουσες κρίσεις υποσιτισμού έχουν την τάση να εμφανίζονται σε μέρη όπου τα παιδιά είναι ήδη ευάλωτα στον οξύ υποσιτισμό λόγω της μόνιμης ανεπάρκειας σε τροφή, τον επόμενο χρόνο διευρύναμε τη χρήση RUF ώστε να συμπεριλάβουμε παιδιά με λιγότερο σοβαρές μορφές οξύ υποσιτισμού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθεί μια σημαντική μείωση του αριθμού των παιδιών που παρουσίαζαν σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής κατά τη διάρκεια των μηνών όπου το φαινόμενο παρουσιάζει έξαρση, από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο, πριν την καινούργια σοδειά.

Υπολογίσαμε ότι το 2006 περιθάλψαμε σχεδόν τα μισά παιδιά ηλικίας μεταξύ έξι μηνών και τριών ετών, μέσα στη ζώνη όπου εστιαζόταν η επισιτιστική μας παρέμβαση, στο Μαραντί (Maradi). Αυτό μας οδήγησε στην υπόθεση ότι, αν τα μισά παιδιά παρουσίαζαν οξύ υποσιτισμό, τότε τα άλλα μισά θα είχαν επίσης διατροφικές ελλείψεις. Αναρωτηθήκαμε τι θα γινόταν αν παρείχαμε ημερήσια συμπληρώματα διατροφής σε αυτά τα παιδιά – θα τα προφύλασσε από το να χαρακτηριστούν υποσιτισμένα εξαρχής; Με αυτό κατά νου, τον επόμενο χρόνο, αναλάβαμε τη διανομή μιας συμπληρωματικής προπαρασκευασμένης τροφής σε όλα τα παιδιά ηλικίας μεταξύ έξι μηνών και τριών ετών σε μια επαρχία. Το ημερήσιο συμπλήρωμα θερμίδων ήταν μόνο το ένα τέταρτο από αυτό που δίνεται στα παιδιά με οξύ υποσιτισμό, αλλά περιέχει άριστης ποιότητας πρωτεΐνη, μέσω γάλακτος σε σκόνη, και όλη την απαραίτητη ημερήσια ποσότητα από τις 20 βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία που χρειάζεται ένα παιδί ώστε να είναι υγιές.

Βέβαια, ακόμα βρισκόμαστε στο στάδιο της ανάλυσης της παρέμβασής μας αυτής. Εντούτοις ένα πράγμα είναι σαφές: οι μητέρες πιστεύουν ότι αυτό το πρόγραμμα διανομής συμπληρωματικής τροφής έχει αποτελέσματα. Από τα 63.000 παιδιά που λαμβάνουν αυτό το διατροφικό συμπλήρωμα, όλα, εκτός από 900, επέστρεφαν σε κάθε τέτοια διανομή. Οι μητέρες μάς είπαν ότι η όρεξη των παιδιών τους βελτιώθηκε, ότι είναι πιο ζωηρά και, γενικά, ότι η επιδερμίδα τους έγινε πιο λαμπερή.

Η διανομή συμπληρωματικών RUF δεν είναι παρά μία από τις αναρίθμητες προοπτικές που ανοίγονται ώστε να βελτιωθεί η καθημερινή διατροφή μεγάλου αριθμού παιδιών. Ήδη στο Νίγηρα, μια τοπική εταιρεία έβγαλε στην αγορά ένα ενισχυμένο προϊόν με βάση λιπίδια, υπό τη μορφή πάστας, σε προσιτή τιμή. Μια άλλη προοπτική είναι η χρήση θρεπτικών συστατικών με τη μορφή σκόνης, για να ενισχυθεί η διατροφή στο σπίτι. Αυτό που είναι σίγουρο, όμως, είναι ότι τα παιδιά παντού χρειάζονται ποιοτική τροφή για να αναπτυχθούν και να είναι υγιή. Πρέπει να εργαστούμε ώστε να εξασφαλίσουμε ότι όλα τα παιδιά θα έχουν ένα δίχτυ ασφαλείας όσον αφορά τη διατροφή τους.

Τι είναι τα RUF;

Ένας τρόπος για να δοθούν τα βασικά θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων γάλακτος, σε σοβαρά υποσιτισμένα παιδιά, είναι μέσω προπαρασκευασμένης τροφής. Αυτά τα εξειδικευμένα προϊόντα, σε ατομική συσκευασία, παρέχουν ένα πλήρες γεύμα που δεν χρειάζεται μαγείρεμα και ψύξη για να διατηρηθεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η θεραπεία να φτάσει σε πολύ περισσότερα παιδιά με οξύ υποσιτισμό μέσω της περίθαλψης στο σπίτι.