Εκουαδόρ: πόσο κοστίζει η φροντίδα της υγείας;

Οι ΓΧΣ εκφράζουν έντονη ανησυχία ότι ένα νέο προεδρικό διάταγμα θα δυσχεράνει την απόκτηση προσιτών βασικών φαρμάκων στο Εκουαδόρ. Αυτό το διάταγμα θα έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων στη χώρα, καθώς επιδιώκει εσκεμμένα να περιορίσει τη διαθεσιμότητα αντίγραφων φαρμάκων.

Οι ΓΧΣ μπόρεσαν να μελετήσουν το προσχέδιο του διατάγματος, το οποίο περιλαμβάνει μέτρα όπως η «αποκλειστικότητα δεδομένων», τα οποία ουσιαστικά θα εμπόδιζαν την πώληση αντίγραφων φαρμάκων στη χώρα. Παράλληλα, θα έχουν ως αποτέλεσμα ακόμη και την απόσυρση από την αγορά των αντίγραφων φαρμάκων που ήδη χρησιμοποιούνται στο Εκουαδόρ.

Οι διατάξεις που περιέχονται στο προσχέδιο ξεπερνούν κατά πολύ τις απαιτήσεις της συμφωνίας TRIPS (Trade - related Aspects of Intellectual Property Rights - «Θέματα Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας που Άπτονται του Εμπορίου») του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Επίσης, παραβιάζουν το γράμμα και το πνεύμα της Υπουργικής Διακήρυξης του ΠΟΕ σχετικά με τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία, η οποία είναι γνωστή ως η «Διακήρυξη της Ντόχα», καθώς και την Απόφαση 486 της Κοινότητας των Άνδεων.

«Εάν υπογράψει αυτό το διάταγμα, το Εκουαδόρ θα υιοθετήσει μέτρα που δεν είναι υποχρεωμένο από καμία διεθνή συνθήκη να υιοθετήσει. Ο μόνος σκοπός [του διατάγματος] μοιάζει να είναι η προστασία των φαρμακευτικών πολυεθνικών από τα αντίγραφα φάρμακα, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο σε κίνδυνο την υγεία του λαού του Εκουαδόρ», τονίζει ο Μαρκ Μπος, επικεφαλής της αποστολής των ΓΧΣ στη χώρα. «Οι κυβερνήσεις οφείλουν να υπερασπιστούν το δικαίωμά τους -και την υποχρέωσή τους- να προστατεύουν τη δημόσια υγεία και να εξασφαλίζουν στον πληθυσμό τους πρόσβαση στα βασικά φάρμακα».

Κατά την Τέταρτη Υπουργική Σύνοδο του ΠΟΕ, που έγινε στη Ντόχα του Κατάρ το Νοέμβριο του 2001, όλα τα μέλη του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, υιοθέτησαν ομόφωνα τη Διακήρυξη της Ντόχα, η οποία θέτει την προστασία της δημόσιας υγείας πάνω από την προστασία των δικαιωμάτων περί πνευματικής ιδιοκτησίας και, κυρίως, επαναβεβαιώνει το δικαίωμα των χωρών να λαμβάνουν μέτρα όταν κρίνεται αναγκαίο, για να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία και να προαγάγουν την πρόσβαση όλων των ανθρώπων στα φάρμακα.

Παρ' όλα αυτά, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να περιορίσουν τη διαθεσιμότητα προσιτών αντίγραφων φαρμάκων. Αυτό θα αποτελέσει μεγάλη καταστροφή για τους ασθενείς των ΓΧΣ και εκατομμύρια ανθρώπων με HIV/AIDS και άλλες ασθένειες στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ προσπαθούν να το πετύχουν αυτό τόσο μέσω των διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τις κυβερνήσεις, καθώς και, μέσω της άσκησης άμεσης πίεσης σε κυβερνήσεις να υιοθετήσουν διατάγματα που θα εμποδίζουν την πώληση αντίγραφων φαρμάκων.

Οι ΓΧΣ πιστεύουν ότι για να εξασφαλιστεί η προστασία της δημόσιας υγείας και η προαγωγή της καθολικής πρόσβασης στα φάρμακα, θα πρέπει:

• να εξαιρεθούν από τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου οι διατάξεις για την πνευματική ιδιοκτησία και,
• να αρνηθούν οι κυβερνήσεις να υπογράψουν νόμους για την πνευματική ιδιοκτησία που απειλούν την πρόσβαση του πληθυσμού στα αντίγραφα φάρμακα.

«Ως ιατρική, ανθρωπιστική οργάνωση δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την υποταγή των αναγκών υγείας των ασθενών μας και εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων στα εμπορικά συμφέροντα των ΗΠΑ και των πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών», υπογραμμίζει ο Μαρκ Μπος. «Καλούμε την κυβέρνηση του Εκουαδόρ να μην υποχωρήσει σε αυτές τις πιέσεις και να θέσει την πρόσβαση του λαού της χώρας στα φάρμακα πάνω από οποιοδήποτε εμπορικό συμφέρον».

Οι ΓΧΣ παρεμβαίνουν στο Εκουαδόρ από το 1996.