Τραυματισμένοι Σύριοι καταφθάνουν στην Ιορδανία

Ο Μ. διέσχισε τη νύχτα τα σύνορα με την οικογένειά του.* Ήταν ένα μακρύ ταξίδι από το σπίτι τους στη Χομς (Homs), στη δυτική Συρία. Η Μ., η σύζυγός του, που είναι επτά μηνών έγκυος, και τα τέσσερα παιδιά τους πήραν λεωφορείο για τη Δαμασκό (Damascus) και μετά ταξί προς τα σύνορα, το οποίο πλήρωσαν άλλοι. Διέσχισαν τα σύνορα με τα πόδια. Τώρα περιμένουν στον καταυλισμό Μπεσάμπσε (Beshabshe) στη Ράμτα. Μόλις κάποιος συμφωνήσει να τους βοηθήσει οικονομικά, μπορούν να φύγουν. Αν γίνει αυτό, θα κατευθυνθούν πιθανότατα προς το Αμμάν και θα εγκατασταθούν εκεί. Η πρωτεύουσα της Ιορδανίας απέχει μόνο 70 χιλιόμετρα.

Ο Μ. επίσης ελπίζει να λάβει ιατρική περίθαλψη. Πριν από ένα μήνα, κι ενώ πήγαινε με ποδήλατο προς το σπίτι στη Χομς, τον σταμάτησαν Συριακές δυνάμεις ασφαλείας και τον πυροβόλησαν στο αριστερό πλευρό. Πήγε σε ένα ιατρικό κέντρο στη Χομς αλλά έλαβε μόνο βασική φροντίδα. «Όταν η σφαίρα πετάχτηκε έξω, καθάρισαν το τραύμα» είπε. Αλλά αν η σφαίρα δεν είχε βγει, θα την άφηναν εκεί. Δεν είχαν τα μέσα να κάνουν κάτι άλλο. Έμεινα εκεί μισή ώρα. Ήταν πολύ επικίνδυνο να μείνω περισσότερο. Δεν έλαβα επιπλέον θεραπεία». Από τότε έχει ένα συνεχή πόνο στο ισχίο του.

Μια εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (MSF) κάνει επεμβάσεις σε ένα νοσοκομείο κοντά στο Αμμάν. Ο Δρ. Μοχάμεντ, μέλος της ομάδας, ήρθε στη Ράμτα να διαπιστώσει αν κάποιοι από τους νεοαφιχθέντες χρειάζονταν ορθοπεδική χειρουργική επέμβαση. «Οι τραυματίες που εξετάζουμε εδώ έχουν ήδη λάβει επείγουσα βοήθεια στη Συρία», λέει. «Συνήθως έχουν παλιά τραύματα που απέκτησαν πριν από αρκετές εβδομάδες ή μήνες».

Οι προσφυγικοί καταυλισμοί στη Ράμτα είναι περισσότερο καταυλισμοί διέλευσης, και γενικώς οι Σύριοι δεν μένουν για μεγάλο διάστημα σε αυτούς. Ο Δρ. Μοχάμεντ επισκέπτεται τακτικά. τη Ράμτα Δίνει το τηλέφωνό του στους τραυματίες που εξετάζει, μεταξύ των οποίων και ο Μ., ώστε να μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του όταν φτάσουν στο Αμμάν και να κανονίσουν να εξεταστούν.

Όλοι οι τραυματίες έχουν να αφηγηθούν ιστορίες. Ο 25χρονος Χ. σηκώνει το μπλουζάκι του για να δείξει θυμωμένος τις μελανιές που έχει στην πλάτη του. Τα χέρια έχουν επίσης πληγές καθώς τον χτύπησαν με λαστιχένια καλώδια μετά τη σύλληψή του ενώ συμμετείχε σε μια διαδήλωση στη Ντεραά (Deraa). Λέει ότι βασανίστηκε στη φυλακή, όπου παρέμεινε για 17 μέρες πριν μεταφερθεί στη Δαμασκό. Απελευθερώθηκε καθ’ οδόν στη διάρκεια μιας επίθεσης του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και αναχώρησε αμέσως για την Ιορδανία.

Σε έναν άλλο καταυλισμό που είχε στηθεί στο στάδιο, οι πρόσφυγες ήταν όλοι νέοι άνδρες. Κάποιοι είναι τραυματισμένοι και ένας περπατά με πατερίτσες. Μια σφαίρα είχε προκαλέσει κάταγμα στο αριστερό του πόδι. Ένας άλλος άνδρας πυροβολήθηκε στο πρόσωπο. Έχασε το δεξί του μάτι, υπέστη πολλαπλά κατάγματα στη γνάθο, και δεν μπορούσε πλέον να ανοίξει το στόμα του κανονικά.

Ο Δρ. Μοχάμεντ στέλνει το ίδιο μήνυμα σε όλους τους τραυματίες: ότι μπορούν να έρθουν στο Αμμάν και να εξεταστούν από ένα χειρουργό των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που θα αποφασίσει αν είναι δυνατό να γίνει επέμβαση.

Αρχικά, η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Αμμάν πραγματοποιούσε μόνο επανορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις, περιέθαλπε θύματα βίας από το Ιράκ, τη Λιβύη, την Υεμένη και άλλες χώρες. Παρόλα αυτά, ο αριθμός των Σύριων προσφύγων που κατέφθαναν στην Ιορδανία με τραύματα από σφαίρες καθώς και άλλα τραύματα αυξανόταν σταθερά από τη στιγμή που ξεκίνησε η εξέγερση στη χώρα τους.

Ως εκ τούτου, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ενίσχυσαν την ορθοπεδική χειρουργική ομάδα τους. Ένας χειρουργός των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εξετάζει στο νοσοκομείο πέντε με δέκα ασθενείς κάθε εβδομάδα, από τους οποίους το 1/3 πρέπει να υποβληθεί σε ορθοπεδική επέμβαση. Άλλο 1/3  των ασθενών λαμβάνει φυσικοθεραπεία και το υπόλοιπο 1/3 παρακολουθείται από το προσωπικό. Χρησιμοποιούνται τακτικά ακτίνες Χ για την παρακολούθηση των τραυμάτων τους.

«Από την άλλη πλευρά,», λέει ο Δρ. Μοχάμεντ, «όσοι βρίσκονται σε πολύ σοβαρή κατάσταση παραμένουν στη Συρία και δεν καταφέρνουν να έρθουν εδώ».