«Αφήστε με να πεθάνω με την οικογένειά μου»: Η ιστορία ενός πρόσφυγα από τη Γάζα στη Δυτική Όχθη

Ο Αbbas* είναι ένας από τους περισσότερους από 6.000 Παλαιστίνιους από τη Γάζα που εργάζονταν στο Ισραήλ και έγιναν πρόσφυγες στη Δυτική Όχθη εξαιτίας του πολέμου στη Γάζα. Τώρα ως ασθενής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη στην Nablus, περιγράφει τη δοκιμασία του εκτοπισμού και του αποχωρισμού από την οικογένειά του, η οποία παραμένει παγιδευμένη στη Γάζα.

Την αυγή, ο Αbass ανάβει ένα τσιγάρο και κοιτάζει στο βάθος, το άγριο τοπίο της Δυτικής Όχθης. Δεν έχει κοιμηθεί όλη τη νύχτα, το μυαλό του ήταν στην οικογένειά του που πλήττεται από τις βόμβες στη Γάζα και βρίσκεται πάνω από εκατό χιλιόμετρα μακριά. Η μόνη σκέψη του για την ημέρα είναι η ίδια, όπως και κάθε άλλη ημέρα: να μπορέσει να μιλήσει μαζί τους.

«Όλη η οικογένειά μου είναι στη Γάζα, διασκορπισμένη στο βορρά, στο Khan Yunis και στο νότιο μέρος της Rafah. Η γυναίκα μου και τα παιδιά μου ζουν σε μια σκηνή: έχουν ήδη εκτοπιστεί τέσσερις φορές από την έναρξη του πολέμου. Μερικές φορές κοιμόντουσαν στο δρόμο, σε τζαμιά ή σε εγκαταλελειμμένα κτίρια. Τα τέσσερα παιδιά μου είναι μεταξύ πέντε και 14 ετών, μπορείτε να το φανταστείτε;» λέει ο Αbbas καθαρίζοντας το λαιμό του. «Κάθε πρωί τα ξημερώματα, προσπαθώ να επικοινωνήσω μαζί τους τηλεφωνικά για να μάθω αν επέζησαν τη νύχτα. Κάποιες μέρες, η επικοινωνία διακόπτονται και πρέπει να περιμένω μέρες για να ακούσω νέα τους».

Ο Αbbas είναι ένας εργάτης της Γάζας, ένας Παλαιστίνιος από τη Γάζα που συνήθιζε να πηγαινοέρχεται στο Ισραήλ για δουλειά. Κάθε μήνα, περνούσε τα σύνορα από το βόρειο τμήμα της Λωρίδας, όπου ήταν το σπίτι του, για να πάει να εργαστεί σε ένα εργοστάσιο σιδήρου για μερικές εβδομάδες και να επιστρέψει στο σπίτι για ένα τριήμερο διάλειμμα. Από τότε που πέθανε ο πατέρας του, ως πρωτότοκος, ήταν επίσης υπεύθυνος για την υπόλοιπη οικογένειά του, συμπεριλαμβανομένων των αδελφών του.

Στις 7 Οκτωβρίου, όταν η Χαμάς εξαπέλυσε την επίθεσή εναντίον του Ισραήλ, ο Αbass ήταν στη δουλειά. Την επόμενη μέρα, Ισραηλινοί στρατιώτες εμφανίστηκαν στο εργοστάσιο και άρχισαν να παρενοχλούν τους Παλαιστίνιους εργάτες, απειλώντας ότι θα τους πυροβολούσαν αν δεν έφευγαν προς τη Δυτική Όχθη. Ο Αbass αναζήτησε καταφύγιο στα βουνά για δύο ημέρες, προτού τελικά φτάσει στη Δυτική Όχθη – ένας από τους περισσότερους από 6.000 κατοίκους της Γάζας που το έκαναν, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας της Παλαιστίνης. Όταν πέρασε το ισραηλινό σημείο ελέγχου, οι στρατιώτες πήραν τα χρήματα και τα υπάρχοντά του, εκτός από το τηλέφωνό του. «Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί κατάφερα να κρατήσω το τηλέφωνό μου. Άλλοι δεν ήταν τόσο τυχεροί: συνελήφθησαν, ξυλοκοπήθηκαν ή ακόμα και εξαφανίστηκαν», εξηγεί ο Αbass. «Δεν έχω οικογένεια εδώ στη Δυτική Όχθη, οπότε βρήκα καταφύγιο σε μια κοινότητα με άλλους εργάτες. Ζούμε σε άθλιες συνθήκες, κοιμόμαστε στο έδαφος χωρίς στρώματα, κουβέρτες ή θέρμανση, αλλά αυτό δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με τις φρικτές συνθήκες που επικρατούν στη  Γάζα».

Ενώ η Γάζα καταστρέφεται από τους ανελέητους βομβαρδισμούς του ισραηλινού στρατού, η Δυτική Όχθη βιώνει τη δική της αιματηρή δοκιμασία. Η βία και τα περιστατικά παρενοχλήσεων κατά των Παλαιστινίων τόσο από τους εποίκους όσο και από τις ισραηλινές δυνάμεις ήταν ήδη συχνά πριν από τις 7 Οκτωβρίου και το 2023 σημειώθηκε νέο ρεκόρ στον αριθμό των Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν σε αυτήν την περιοχή, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, δίνοντας συνέχεια στη φρικτή κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια. Μετά από αυτή την κρίσιμη ημερομηνία, ο αριθμός των επιθέσεων εναντίον των Παλαιστινίων αυξήθηκε ακόμη περισσότερο. Η επίθεση από εποίκους ή η σύλληψη και ο ξυλοδαρμός από τις ισραηλινές δυνάμεις έχει γίνει καθημερινό φαινόμενο για τους Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη, ενώ οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στα στρατόπεδα προσφύγων της Jenin και του Tulkarem είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο πολλών ανθρώπων.

Στην περιοχή Nablus, ο Αbass συναντήθηκε με μια ομάδα κοινωνικών λειτουργών των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι τον παρέπεμψαν στους συναδέλφους τους προσφέροντας ψυχολογικές συμβουλές στο πλαίσιο ενός προγράμματος ψυχικής υγείας που λειτουργεί εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες και επεκτείνεται με την πάροδο του χρόνου στις κοντινές πόλεις Qalqiliya και Tubas. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, ψυχολόγοι και ψυχίατροι που εργάζονται στο πρόγραμμα είχαν προσφέρει πάνω από 2.600 συνεδρίες μέσα στο 2023.

Αυτή είναι η πρώτη εμπειρία του Αbass με θεραπεία ψυχικής υγείας, η οποία, όπως αναφέρει, τον βοηθάει. Γνώριζε ήδη τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα για την δράση τους στη Γάζα, ο πατέρας του ήταν ασθενής πριν από μερικά χρόνια.

«Προσπαθώ απεγνωσμένα να πάω στη Γάζα και να επανενωθώ με την οικογένειά μου, αλλά είναι αδύνατο», λέει. «Κάποια στιγμή οι ισραηλινές αρχές είπαν ότι θα επιτρέψουν στους εργάτες της Γάζας να επιστρέψουν εκεί, αλλά σε εκείνους που δικάστηκαν συνελήφθησαν, τους λήστεψαν, ανακρίθηκαν και ξυλοκοπήθηκαν. Αν συλληφθώ, θα χάσω κάθε επικοινωνία με την οικογένειά μου».

Παρόλα αυτά, ο Αbbas είναι αποφασισμένος να βρει έναν τρόπο να επιστρέψει. «Η γυναίκα μου θέλει να φύγω για να πεθάνουμε μαζί», προσθέτει. «Είναι δύσκολο για εκείνη να φροντίσει τα παιδιά. Όσο περνούν οι εβδομάδες, τόσο περισσότερο η επιβίωση μοιάζει απίστευτη. Δεν υπάρχει πόσιμο νερό και μετά βίας μπορούν να βρουν φαγητό. Κάποιες μέρες πίνουν το αλμυρό νερό από τη θάλασσα. Αν αρρωστήσουν δεν μπορούν να πάνε στο νοσοκομείο, καθώς είναι υπερπλήρες με τραυματίες και δεν είναι ασφαλές».

Συνεχίζει με λυγμούς: «Ο πεντάχρονος γιος μου με ρώτησε τις προάλλες: "Μπαμπά, γιατί με αφήνεις να λιμοκτονώ; Μπαμπά, άλλα παιδιά, πέθαναν μαζί με τον πατέρα τους, οπότε μην μας αφήσεις να πεθάνουμε μόνοι». Δεν ξέρω τι να απαντήσω, οπότε προσπαθώ να βρω παρηγορητικά λόγια, αλλά μου απαντά «Μην μου λες ψέματα μπαμπά». Ελά τώρα, για να πεθάνουμε μαζί».

«Λόγω των συνεχών βομβαρδισμών, είναι σύνηθες στη Γάζα οι άνθρωποι να προσπαθούν να γίνουν αναγνωρίσιμοι, σε περίπτωση που σκοτωθούν, γράφοντας τα ονόματά τους στο σώμα τους: ένα χέρι, ένας ώμος, ένα πόδι ή το λαιμό. Η γυναίκα μου και τρία από τα παιδιά μου έγραψαν τα ονόματά τους πάνω τους, αλλά δεν μπορούσε να το κάνει στο μικρότερο. Ήταν πολύ οδυνηρό».

«Πώς θα είναι η ζωή μας αφού τελειώσουν οι βομβαρδισμοί; Δρόμοι, νοσοκομεία, πανεπιστήμια και σχολεία έχουν καταστραφεί. Αυτό δεν είναι σωστό, είμαι καλός πολίτης, εργάζομαι, πληρώνω τους φόρους μου και ούτω καθεξής. Θα έπρεπε να έχω βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Σταματήστε τον πόνο», καταλήγει ο Αbbas.

*Το όνομα έχει αλλάξει για την προστασία της ιδιωτικότητας