Πέντε χρόνια μετά τις βίαιες συγκρούσεις προσπαθούν να ξανασταθούν στα πόδια τους
Hanan Arif: «Προχωράμε προς το καλύτερο»
Η Hanan Arif γεννήθηκε στη Δυτική Μοσούλη, είναι μέλος του προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και εργάζεται στο νοσοκομείο Al-Wahda στην Ανατολική Μοσούλη.
«Η Μοσούλη είναι πολύ καλύτερη σήμερα από πριν. Μετά τον πόλεμο, αντιμετωπίσαμε μεγάλες δυσκολίες, ελλείψεις και εκτοπισμό. Αλλά ευτυχώς, οι δρόμοι και τα κτίρια αποκαθίστανται, τα πάρκα είναι και πάλι πράσινα. Η Μοσούλη ανακάμπτει και ξαναφτιάχνεται. Προσωπικά, έχω περάσει δύσκολες στιγμές χωρίς δουλειά πριν γίνω μέλος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Ήμουν μοδίστρα για 25 χρόνια, αλλά έπρεπε να σταματήσω γιατί η όρασή μου επιδεινωνόταν. Αλλά τώρα δουλεύω με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και η οικογένειά μου είναι πολύ καλά. Είμαστε ευτυχισμένοι και ζούμε μια σταθερή ζωή. Σίγουρα - τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο.
Ο πόλεμος και τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν πολύ δύσκολες στιγμές. Έχασα τον αδελφό μου και δεν ήμουν σε θέση να δω την κόρη μου για χρόνια επειδή ζούσε στο Dohuk [μια πόλη περίπου 80 χιλιόμετρα βόρεια της Μοσούλης] και το ταξίδι μέσα και έξω από τη Μοσούλη δεν ήταν δυνατό. Δεν εγκαταλείψαμε το σπίτι μας στη Δυτική Μοσούλη, γιατί ήταν το σπίτι μας. Ήταν σαν να ήμασταν εγκλωβισμένοι μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης, από τη μία ήταν οι δυσκολίες που περνούσαμε και από την άλλη ήταν ο συνεχιζόμενος πόλεμος. Είναι πολύ διαφορετικό από το να είσαι κάπου και να ακούς για μια σύγκρουση. Ήμασταν στη μέση του πεδίου της μάχης. Το να έχεις τα παιδιά σου μπροστά στα μάτια σου κάθε μέρα, γνωρίζοντας ότι θα μπορούσαν να πεθάνουν ανά πάσα στιγμή, ήταν οδυνηρό. Αλλά είμαι δυνατός άνθρωπος, έπρεπε να είμαι δυνατή για την οικογένειά μου. Δεν μπορούσα να τους αφήσω να δουν ότι φοβόμουν. Κατά τη διάρκεια έντονων μαχών και αεροπορικών επιδρομών, συνήθιζα να τους καθησυχάζω και να τους ενθαρρύνω να πιστέψουν ότι αυτό θα περάσει. Και ευτυχώς, έτσι έγινε.
Την ημέρα που φύγαμε, αφήσαμε το σπίτι μας περπατώντας από τη Δυτική Μοσούλη μέσω της γέφυρας προς την Ανατολική Μοσούλη. Στα μισά του δρόμου κατά μήκος της γέφυρας, σταμάτησα και κοίταξα πίσω στη Δυτική Μοσούλη. Η σκηνή του καπνού και της καταστροφής ράγισε την καρδιά μου. Ήταν οδυνηρό να βλέπουμε έτσι τη Μοσούλη, να πεθαίνει μπροστά στα μάτια μας. Τώρα όμως η Μοσούλη επέστρεψε και γίνεται όλο και καλύτερη.
Αισθανόμαστε ασφαλείς στη Μοσούλη σήμερα και είναι ένα καλό μέρος για να ζήσουμε. Αγαπώ τη Μοσούλη και δεν υπάρχει μέρος στην πόλη όπου να μην έχω αναμνήσεις».
Sahir Dawood: «Η Μοσούλη έχει δει ριζικές αλλάγες»
Ο Sahir Dawood είναι υπεύθυνος προαγωγής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νοσοκομείο Nablus των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Δυτική Μοσούλη. Κατά τη διάρκεια της μάχης της Μοσούλης, εγκατέλειψε την πόλη για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Για τέσσερις μήνες είχε πολύ μικρή επαφή με την οικογένειά του, αλλά τελικά επανενώθηκαν στους καταυλισμούς Qayyarah, που βρίσκονται περίπου 60 χιλιόμετρα νότια της Μοσούλης. Συνεργάζεται με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στη Μοσούλη από τον Φεβρουάριο του 2018.
«Η Μοσούλη έχει δει ριζικές αλλαγές τα τελευταία πέντε χρόνια. Την πρώτη φορά που επέστρεψα στην πόλη, λίγο μετά το τέλος της μάχης, έμοιαζε σαν μια πόλη φάντασμα. Κοιτούσα δεξιά μου, στα αριστερά μου, και τα μόνα πράγματα που έβλεπα ήταν μπάζα, κατεστραμμένα κτίρια και άδειοι δρόμοι, με μερικούς εξαντλημένους ανθρώπους εδώ και εκεί. Αλλά τώρα, όταν πηγαίνω γύρω από την πόλη, βλέπω ανθρώπους να δουλεύουν και να βγαίνουν έξω. Βλέπω κτίρια όρθια, τα φώτα του δρόμου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα πράγματα βελτιώνονται βήμα - βήμα.
Όταν ξεκίνησα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, δεχόμασταν ασθενείς που ήταν ψυχικά διαλυμένοι. Θυμάμαι έναν ασθενή που ήρθε στην αίθουσα έκτακτης ανάγκης, ήταν γύρω στα 40. Ήθελε να δει την αρτηριακή του πίεση επειδή αισθανόταν αδιαθεσία. Ως υπεύθυνος προαγωγής υγείας, έχω στενή επαφή με τους ασθενείς και για αυτό, ένιωσα ότι είχε κάτι να πει, αλλά δεν ήταν σε θέση να το εκφράσει. Του πρότεινα να πάει σε έναν ιδιωτικό χώρο όπου θα μπορούσε να πει την ιστορία του αν το επιθυμούσε. Μου είπε ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου, έμειναν στη Μοσούλη. Και μια μέρα, η γυναίκα και τα παιδιά του βρίσκονταν έξω όταν συνέβη ο βομβαρδισμός. Όλη η οικογένειά του σκοτώθηκε εκείνη τη στιγμή. Ήταν σε κατάσταση σοκ, δεν μπορούσε να κινηθεί ή ακόμα και να κλάψει. Μου είπε: «Θα προτιμούσα να πεθάνω μαζί τους παρά να ζήσω αυτή τη βασανιστική ζωή από τότε που συνέβη αυτό». Έχει εφιάλτες βλέποντας τον εαυτό του να τρέχει να τους σώσει, αλλά το μόνο πράγμα που βλέπει ήταν τα ερείπια. Ακούω πολλές ιστορίες σαν αυτή και αυτοί οι άνθρωποι θα χρειαστούν χρόνο για να θεραπευτούν. Αυτό που πέρασε η Μοσούλη δεν είναι απλό. Δεν νομίζω ότι κάποια άλλη πόλη το έχει βιώσει αυτό. Και η επιστροφή στην ίδια ζωή όπως πριν από τον πόλεμο χρειάζεται πολύ χρόνο. Δεν υπάρχει μαγική λύση για να διορθωθούν τα πάντα γρήγορα.
Ahmed Abdullahis: «Η Μοσούλη είναι η πόλη της διπλής Άνοιξης»
Ο Ahmed Abdullahis είναι τεχνικός ύδρευσης και αποχέτευσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νοσοκομείο Al-Wahda στην Ανατολική Μοσούλη. Συνεργάζεται με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα από το 2017, πρώτα στο νοσοκομείο τραύματος Hamman Al-Alil, το οποίο δέχτηκε τραυματίες πολέμου που διέφυγαν από τη Μοσούλη καθώς οι μάχες συνεχίζονταν στην πόλη.
«Κατά τη διάρκεια του πολέμου, εγώ και η οικογένειά μου περιμέναμε να συμβεί κάτι: είτε να φύγουμε είτε να πεθάνουμε. Γιατί για εμάς, ο θάνατος ήταν ένας τρόπος να ξεφύγουμε από την πραγματικότητά μας. Αναγκαστήκαμε να φύγουμε. Όταν επιστρέψαμε, το σπίτι μας δεν είχε παράθυρα, δεν είχε πόρτες, ήταν όλα σπασμένα. Τα σημάδια από σφαίρες στους τοίχους και τα υπολείμματα χειροβομβίδων ήταν γύρω στο χώρο. Αλλά όλα αυτά δεν είχαν σημασία. Ήμασταν τόσο χαρούμενοι που επιστρέψαμε, ζωντανοί και είμασταν όλοι μαζί σε ένα σπίτι. Δεν μπορώ να περιγράψω το συναίσθημα: Ήταν απλά απίστευτο.
Η ζωή έχει αλλάξει από το τέλος του πολέμου. Υπήρξαν πολλές κρίσεις στη Μοσούλη, αλλά μπορέσαμε να τις ξεπεράσουμε σιγά-σιγά καθώς η ασφάλεια βελτιώθηκε στην επαρχία. Το απλούστερο παράδειγμα είναι οι δρόμοι. Η Δυτική Μοσούλη δεν ήταν συνδεδεμένη με την Ανατολική Μοσούλη. Υπήρχε μόνο μία γέφυρα για χρήση από τους ανθρώπους και ήταν πάντα μποτιλιαρισμένη. Αυτή ήταν μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες για τον λαό της Μοσούλης. Σταδιακά όμως, οι γέφυρες λειτούργησαν και πάλι. Τα εμπόδια και τα σημεία ελέγχου σταμάτησαν σιγά-σιγά. Η ζωή σταδιακά επέστρεψε στη Μοσούλη. Αλλά όλοι αντιμετωπίζουμε προκλήσεις και οι ανάγκες εξακολουθούν να είναι υψηλές. Οι άνθρωποι αγωνίζονται να βρουν στέγη και δουλειά. Χρειαζόμαστε περισσότερη υποστήριξη για να μπορέσουμε να ανοικοδομήσουμε ξανά τη Μοσούλη. Επειδή η Μοσούλη είναι η πόλη της διπλής Άνοιξης, όπου η αναγέννηση της φύσης συμβαίνει δύο φορές, όπου οι άνθρωποι ζουν μια απλή ζωή και το αξίζουν».
Rahma Dhahir: «Είμαι μία νέα Rahma σήμερα»
Η Rahma Dhahir είναι μεταφράστρια στο νοσοκομείο Nablus των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Δυτική Μοσούλη. Συνεργάζεται με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα εδώ και τρία χρόνια. Έχει ζήσει όλη της τη ζωή στη Μοσούλη.
«Κατά τη διάρκεια της μάχης, ήμασταν εγκλωβισμένοι στην πόλη. Δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να γίνουμε μάρτυρες της βίας και του πολέμου. Αυτό που βιώσαμε έχει σίγουρα αφήσει σημάδια στην ψυχική μας υγεία. Μέχρι σήμερα, ακούω ήχους από ρουκέτες και εκρήξεις ακόμα κι αν είναι μόνο στο μυαλό μου. Έχω μνήμες που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Αλλά σήμερα, είμαι μία νέα Rahma. Ευτυχώς, εγώ και η οικογένειά μου ζούμε μια ευτυχισμένη και υγιή ζωή και όλα όσα έχουμε περάσει έχουν τελειώσει τώρα.
Πριν από πέντε χρόνια, η πόλη ήταν ερειπωμένη και τώρα, βλέπουμε τη διαφορά. Αλλά η ανάκαμψη δεν έχει αγγίξει ακόμη το επίπεδο των αναγκών. Από τότε που άρχισα να εργάζομαι στη μαιευτική φροντίδα, έχω δει επίσης αλλαγές στις ιστορίες που μεταφράζω για την ιατρική ομάδα. Οι ασθενείς συνήθιζαν να έρχονται με τραγικές ιστορίες, τις οποίες προσπάθησα να μεταφέρω όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτό που βίωσαν. Κάποιοι έρχονταν από μακριά και τους έλειπαν τα πάντα. Συνήθιζαν να έρχονται στη Nablus για να βρουν βοήθεια ή ένα είδος προστασίας για λίγες ώρες. Ακόμα και σήμερα εξακολουθούμε να βλέπουμε ασθενείς που δεν έχουν σπίτι ή κάποιον συγγενή ζωντανό λόγω του πολέμου.
Παρ' όλα αυτά, σήμερα βλέπω μια θετική ενέργεια από τη νεολαία της πόλης που προσπαθεί να ανοικοδομήσει τη Μοσούλη. Προσφέρονται εθελοντικά να συμβάλουν στην επαναλειτουργία των σχολείων και στην ανακατασκευή σπιτιών και κτιρίων. Το αγαπημένο μου μέρος στην πόλη είναι το Πανεπιστήμιο της Μοσούλης. Όποτε μπορώ, επιστρέφω εκεί, γιατί οι καλύτερες αναμνήσεις μου προέρχονται από τις μέρες μου στο πανεπιστήμιο. Μετά το τέλος του πολέμου, επισκέφθηκα το πανεπιστήμιο και είδα μια σκηνή με κατεστραμμένα κτίρια και κολέγια, καμένα. Κανένα κτίριο δεν στεκόταν όρθιο. Ενώ περπατούσα, η καρδιά μου έκλαιγε. Αυτός ο τόπος είναι απαραίτητος για την εκπαίδευση, την ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη του εαυτού μας και ήταν πολύ λυπηρό να τον βλέπουμε να καταστρέφεται. Σήμερα είμαι χαρούμενη που οι πόρτες του πανεπιστημίου άνοιξαν ξανά».
