Βορειοανατολική Κένυα: Ύστερα από τις πλημμύρες ο πυρετός Rift Valley σκορπάει το θάνατο

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) άρχισαν την παρέμβασή τους κατά της επιδημίας στις 22 Δεκεμβρίου, όταν οι ομάδες ξεκίνησαν να εργάζονται στην πόλη της Γκαρίσα, στήνοντας υποδομές για την παροχή φροντίδας στους ασθενείς του νοσοκομείου, όπου νοσηλεύονταν και 23 άνθρωποι που έπασχαν από πυρετό Rift Valley. Σήμερα, οι ομάδες των ΓΧΣ παρεμβαίνουν στην Γκαρίσα, στο Ιτζάρα και στον ποταμό Τάνο ενημερώνοντας τους κατοίκους, προσπαθώντας να εντοπίσουν ύποπτα περιστατικά και περιθάλποντας τους ασθενείς.  

Ο πυρετός Rift Valley είναι μία σπάνια ασθένεια για την οποία οι γιατροί δεν γνωρίζουν πολλά. Μεταδίδεται κυρίως στους ανθρώπους μέσα από την επαφή τους με ζωικές ουσίες, όπως για παράδειγμα το αίμα ή άλλα υγρά και διάφορα όργανα. Ωστόσο μπορεί να μεταδοθεί και από διάφορα ζώα μέσα από το κουνούπι aedes. Η κατανάλωση γάλατος, που αποτελεί σημαντικό μέρος της διατροφής πολλών νομάδων που ζουν στην περιοχή, πιστεύεται επίσης ότι μπορεί να προκαλέσει μόλυνση.    

Η επιδημία ήρθε σαν επακόλουθο των εκτεταμένων πλημμύρων στην περιοχή. Τα αυγά του μολυσμένου κουνουπιού συχνά βρίσκονται γύρω από τις όχθες των ποταμών και μπορεί να παραμείνουν αδρανή για πολλά χρόνια μέχρι να καλυφθούν από νερό. Όταν συμβεί όμως αυτό, τα αυγά μετατρέπονται σε μολυσμένα κουνούπια που μεταδίδουν τον ιό.     

Η τελευταία μεγάλη επιδημία καταγράφηκε στην ίδια περιοχή το 1997, επίσης ύστερα από δυνατές βροχοπτώσεις. Εκείνη την εποχή στην περιοχή της Γκαρίσα περίπου 27.500 άνθρωποι είχαν προσβληθεί από την ασθένεια, ενώ 170 από αυτούς έχασαν τη ζωή τους.

Μόνο το ένα τις εκατό των ανθρώπων που προσβάλλονται από τον πυρετό Rift Valley αναπτύσσουν την ασθένεια σε σοβαρή μορφή. Ωστόσο από αυτούς που αρρωσταίνουν βαριά, περίπου οι μισοί χάνουν τη ζωή τους.
 
«Οι περισσότεροι άνθρωποι που προσβάλλονται από την ασθένεια υποφέρουν από πονοκεφάλους και συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης και της ελονοσίας,» εξηγεί ο συντονιστής της επείγουσας παρέμβασης των ΓΧΣ, Δρ. Ίαν Βανενγκλέγκεμ, «ωστόσο η σοβαρή μορφή της ασθένειας, όπως σε άλλες περιπτώσεις αιμορραγικού πυρετού, επιτίθεται στο συκώτι και μπορεί να προκαλέσει στον ασθενή αιμορραγία από κάθε ανοικτό σημείο του σώματός του. Δεν υπάρχει θεραπεία, οπότε εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα.»   

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην αντιμετώπιση αυτής της επιδημίας είναι τεχνικής φύσεως.

«Το μεγαλύτερο μέρος της βορειοανατολικής επαρχίας δεν είναι προσβάσιμο οδικώς εξαιτίας των πλημμύρων, οπότε ο μόνος τρόπος για να φτάσουμε στους ασθενείς μας είναι με ελικόπτερα,» εξηγεί ο Δρ. Βανενγκλέγκεμ. «Για να φτάσει κανείς στο νοσοκομείο Μασαλάνι στο Ιτζάρα μπορεί να χρειαστεί να ταξιδέψει μέχρι και τρεις μέρες οδικώς. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι κινδυνεύουν να προσβληθούν από την ασθένεια και όλος αυτός ο πληθυσμός είναι διασκορπισμένος σε μία αχανή περιοχή. Είμαστε σίγουροι ότι ο αριθμός των περιστατικών που έχουν ανακαλυφτεί αποτελεί μόνο την κορφή στο παγόβουνο.»

Μία άλλη δυσκολία είναι ο φόβος των κατοίκων για την επιδημία. Με τόσο υψηλά ποσοστά θνησιμότητας στους ασθενείς που προσβάλλονται από τη σοβαρή μορφή της ασθένειας, πολλοί άνθρωποι δεν βλέπουν το λόγο να κάνουν το συχνά μακρινό ταξίδι για να φτάσουν σε ένα Κέντρο Υγείας. Για να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση, οι ομάδες των ΓΧΣ πραγματοποιούν δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κατοίκων για να τους βοηθήσουν να καταλάβουν τι ακριβώς είναι ο πυρετός Rift Valley και τι μέτρα θα πρέπει να λάβουν για να προφυλαχτούν από αυτόν. 

«Αυτή αποτελεί μια σημαντική ανησυχία καθώς είναι πολύ πιθανό, δεδομένου ότι τα νερά από τις πλημμύρες αποτελούν το τέλειο περιβάλλον αναπαραγωγής των κουνουπιών, αυτή η επιδημία να συνοδευτεί από σημαντικό αριθμό περιστατικών ελονοσίας. Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια με αυτά του πυρετού Rift Valley. Αν οι κάτοικοι είναι πολύ φοβισμένοι για να έρθουν στα Κέντρα Υγείας, ή απλά δεν βλέπουν το λόγο, τότε μπορεί να υπάρξουν ακόμα περισσότεροι άσκοποι θάνατοι,» συμπληρώνει ο Δρ. Βανενγκλέγκεμ.