Το σύστημα Έρευνας και Ανάπτυξης δεν καλύπτει τις ανάγκες υγείας των αναπτυσσόμενων χωρών

Γενεύη/Πόλη του Μεξικό. Το υπάρχον σύστημα έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της υγείας δεν καταφέρνει να προσφέρει στους φτωχούς τα οφέλη από την ιατρική πρόοδο, τονίζουν οι ΓΧΣ. Η οργάνωση έλαβε το λόγο κατά την πρώτη ημέρα (16 Νοεμβρίου) της Υπουργικής Συνόδου για την Έρευνα στην Υγεία, με θέμα «Γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ γνώσης και πράξης για να επιτευχθούν οι αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας», στην Πόλη του Μεξικό.

«Το σημερινό σύστημα έρευνας και ανάπτυξης αφήνει ακάλυπτους τους φτωχούς με δύο τρόπους: τα νέα φάρμακα που εμφανίζονται στην αγορά είναι πολύ ακριβά και οι σχετικές με την υγεία ανάγκες των ανθρώπων στις αναπτυσσόμενες χώρες αγνοούνται», λέει η Έλεν 'τ Χόεν, διευθύντρια του τμήματος πολιτικής συνηγορίας της εκστρατείας των ΓΧΣ για την Πρόσβαση στα Βασικά Φάρμακα. «Προκειμένου να επιτύχει αυτή η Σύνοδος, πρέπει να ορίσει πολιτικές που θα εξασφαλίσουν την ανάπτυξη νέων και προσαρμοσμένων φαρμάκων, διαγνωστικών εργαλείων και εμβολίων για τις ξεχασμένες ασθένειες».

Η ιατρική έρευνα και ανάπτυξη είναι σχεδόν αποκλειστικά περιορισμένη στον ιδιωτικό τομέα και ωθείται μάλλον από την προοπτική του κέρδους παρά από τις ανάγκες της δημόσιας υγείας. Ως αποτέλεσμα, μόνο το 1% των φαρμάκων που αναπτύχθηκαν τα τελευταία 25 χρόνια αφορούσε τροπικές ασθένειες¹. Οι ασθένειες αυτές οδηγούν στο θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο, κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

«Οι ασθενείς μας φοβούνται μερικές φορές ότι θα πεθάνουν από τη θεραπεία παρά από την ασθένεια», τόνισε η Βιρτζίνια Μόρισον, νοσηλεύτρια των ΓΧΣ στην Αγκόλα. «Το εθνικό πρωτόκολλο για το δεύτερο στάδιο της ασθένειας του Ύπνου προβλέπει το melarsoprol, ένα φρικτό φάρμακο ηλικίας 55 ετών, το οποίο απαιτεί τέσσερις εγχύσεις την ημέρα επί 14 ημέρες και δεν είναι προσαρμοσμένο σε φτωχικά περιβάλλοντα. Παρ' ότι υπάρχει ευρεία θεμελιώδης έρευνα για την ασθένεια, τα αποτελέσματά της δεν μεταφράζονται σε νέα, αποτελεσματικά, ασφαλή και εύχρηστα φάρμακα και διαγνωστικά εργαλεία».

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ασθένεια Τσάγκας, μια παρασιτική νόσος που προκαλεί ανεπανόρθωτες βλάβες σε εσωτερικά ζωτικά όργανα και προκαλεί το θάνατο σε 50.000 ανθρώπους το χρόνο, κυρίως σε φτωχές, αγροτικές κοινότητες στη Λατινική Αμερική. «Οι ασθενείς με Τσάγκας δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τις φαρμακοβιομηχανίες. Πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς καν να έχει διαγνωστεί η ασθένειά τους. Χρειαζόμαστε απελπισμένα νέα φάρμακα για την περίθαλψη των ασθενών με Τσάγκας», λέει η Σίλβια Μοριάνα, συντονίστρια της αποστολής των ΓΧΣ στη Βολιβία.

Οι παγκόσμιες δαπάνες για την έρευνα στην υγεία αυξήθηκαν από τα 30 δισ. δολάρια το 1986 στα 105,9 δισ. δολάρια σήμερα. Ωστόσο, το 90% αυτών των χρημάτων εξακολουθεί να δαπανάται για προβλήματα υγείας που απασχολούν λιγότερο από 10% του παγκόσμιου πληθυσμού².

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την πολιτική της έρευνας και ανάπτυξης» καταλήγει η Έλεν 'τ Χόεν. «Έχουμε ακούσει υποσχέσεις, αλλά δεν έχουμε δει δράση».

2 Global Forum for Health Research, Monitoring financial flows for health research, November 2004. www.globalforumhealth.org