Σομαλία: Δύσκολη πρόκληση η καταπολέμηση της ιλαράς

Φαύλος κύκλος
Στη Σομαλία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούμε 13 ιατρικά-επισιτιστικά προγράμματα. Περίπου 5.500 υποσιτισμένα παιδιά λαμβάνουν θεραπευτική τροφή, ενώ περίπου 500 παιδιά εμφανίζουν ιατρικές επιπλοκές στο τελευταίο στάδιο σοβαρού υποσιτισμού, και νοσηλεύονται σε οκτώ Κέντρα Εντατικής Επισιτιστικής Θεραπείας.

Η ιλαρά είναι μια ασθένεια που μεταφέρεται μέσω του αέρα. Οι συνθήκες στους υπερπλήρεις καταυλισμούς δημιουργούν το κατάλληλο έδαφος για την εκδήλωσή της. Τα παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών είναι τα πιο ευαίσθητα. Εγκλωβίζονται σε ένα φαύλο κύκλο όπου ο υποσιτισμός και η ιλαρά πλήττουν την άμυνα του σώματός τους και ωθούν την κατάσταση της υγείας τους στα άκρα προκαλώντας επιπλοκές, όπως πνευμονία και διάρροια. «Η βασική προτεραιότητα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς και η γρήγορη θεραπεία όλων των περιστατικών», επεσήμανε η διατροφολόγος, Δρ. Σούζαν Σέφερντ.

Μεγάλος αριθμός περιστατικών ιλαράς
Τα προγράμματα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που λειτουργούν γύρω από τη Σομαλία έχουν εντοπίσει ένα σταθερό αριθμό περιστατικών ιλαράς που ανέρχονται, από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα, στα 3.049 ενώ είχε σημειωθεί αύξηση πριν ξεκινήσει η κρίση υποσιτισμού. Στο χρονικό διάστημα Μαΐου-Σεπτεμβρίου αναφέρθηκαν συνολικά 2.132 περιστατικά, που αποτελούν το 70% των περιστατικών όλης της χρονιάς τα οποία καταγράφηκαν μόνο μέσα σε τέσσερις μήνες.

Στην επαρχία Χοντάν, όπου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν ένα από τα τρία κέντρα εντατικής επισιτιστικής θεραπείας στο Μογκαντίσου, πάνω από το 50% των σοβαρά υποσιτισμένων παιδιών έχουν προσβληθεί και από ιλαρά. Τα παιδιά αυτά έχουν απομονωθεί από τα υπόλοιπα που βρίσκονται στη μονάδα, ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση της ασθένειας.

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη νότια Σομαλία έχουν επίσης επιβεβαιώσει ξέσπασμα επιδημίας ιλαράς στη Μαρέρε όπου εργάζονται για τη θεραπεία και τον περιορισμό της μετάδοσης της ασθένειας ενώ όλα τα προγράμματα στο Μογκαντίσου αναφέρουν περιστατικά ιλαράς που εντοπίζονται είτε στα θεραπευτικά επισιτιστικά προγράμματα είτε στα εξωτερικά ιατρεία. Είναι ζωτικής σημασίας οι ομάδες που εντοπίζουν ασθενείς με συμπτώματα ιλαράς να τα παραπέμπουν άμεσα για θεραπεία ώστε να αποφεύγονται επιπλοκές, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού.

Ο πόλεμος στη Σομαλία έφερε εμφύλιες συγκρούσεις, διέκοψε την ανάπτυξη, και διέλυσε το σύστημα υγείας, με αποτέλεσμα το επίπεδο καθημερινής υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού να είναι εξαιρετικά χαμηλό –ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το τοποθετεί στο 30%. Αυτό προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς στις εγκαταστάσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα περιθάλπονται μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες με συμπτώματα ιλαράς, όταν αυτοί είναι δυνατόν να εντοπιστούν από τις κινητές ομάδες.

Δύσκολη αλλά εφικτή η αναχαίτιση της επιδημίας
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν εμβολιάσει από τον Ιούλιο 50.000 παιδιά κατά της ιλαράς παρά τις δυσκολίες, τους περιορισμούς και την ανησυχία για την ασφάλεια του ιατρικού προσωπικού, κυρίως μέσω κινητών μονάδων και εμβολιασμών μικρής κλίμακας.

Η πραγματοποίηση μαζικών εμβολιασμών, η πρώτη επιλογή για την αντιμετώπιση επιδημιών, δεν είναι εύκολη σε ένα ανασφαλές περιβάλλον, όπως η Σομαλία. Απαιτούνται πολλές ομάδες εμβολιασμού ενώ μια τυπική ομάδα μπορεί να αποτελείται από περισσότερα από 10 άτομα που πρέπει να επιστρατευτούν, να εκπαιδευτούν, να εξοπλιστούν και να εργαστούν, κάτι που χρειάζεται μεγάλη τεχνική υποστήριξη συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης μεταφοράς εμβολίων που διατηρούνται σε ψυγείο.

Είναι πολύ περίπλοκο να γίνει κάτι τέτοιο σήμερα στη Σομαλία. Οι ομάδες μας πρέπει να επιδοθούν σε χρονοβόρες διαπραγματεύσεις με τοπικούς ηγέτες, επίσημες αρχές ή ακόμα και ένοπλες ομάδες που ελέγχουν συγκεκριμένα τμήματα της κεντρικής και της νότιας Σομαλίας. Συχνά μάλιστα οι διαπραγματεύσεις αφορούν και σε απλά πράγματα όπως στην πρόσληψη προσωπικού και την ενοικίαση οχημάτων σε μία από τις δυσκολότερες περιοχές του πλανήτη όσον αφορά την παροχή ιατρικής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργαζόμαστε αδιάλειπτα στη Σομαλία από το 1991 και σήμερα παρέχουμε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη σε οκτώ περιοχές. Πάνω από 1.400 μέλη ντόπιου προσωπικού που υποστηρίζονται από περίπου 100μελές προσωπικό στο Ναϊρόμπι, παρέχουν δωρεάν πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη, χειρουργική φροντίδα, επισιτιστική θεραπεία όπως επίσης υποστήριξη σε εκτοπισμένους με ιατρική περίθαλψη, διανομή νερού και ειδών πρώτης ανάγκης σε εννέα περιοχές στη νότια και κεντρική Σομαλία. Προσφέρουν επίσης ιατρική περίθαλψη σε Σομαλούς πρόσφυγες στην Κένυα και την Αιθιοπία.

ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ: Στηρίξτε την επείγουσα παρέμβαση των ΓΧΣ στη Σομαλία