Πακιστάν: με μεγάλες δυσκολίες φτάνει η βοήθεια στα απομονωμένα χωριά του Κασμίρ

Ένα μήνα μετά την καταστροφή, το παιδί ακόμα δεν έχει λάβει καμία θεραπευτική αγωγή. Ο Λαλ Ντιν διηγείται την ιστορία του περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του, καθώς στέκεται ανάμεσα στα ερείπια του σπιτιού του, που τώρα δεν είναι παρά μία σωρός από πέτρες και δοκάρια. Δίπλα βρίσκεται σε αποσύνθεση το νεκρό σώμα μίας από τις έξι αγελάδες που πέθαναν από το σεισμό. Η οικογένεια τώρα μένει σε μία πρόχειρη καλύβα, η οποία για οροφή έχει κουβέρτες.        

Το Ντιλοουάλι, το μικρό χωριό του Λαλ Ντιν, δε συγκαταλέγεται στα χωριά που επλήγησαν περισσότερο από το σεισμό που χτύπησε την περιοχή της Νότιας Ασίας στις 8 Οκτωβρίου. Περίπου το 40% των σπιτιών είναι εντελώς κατεστραμμένα ενώ τα υπόλοιπα έχουν υποστεί αρκετές ζημιές. Το μέγεθος της καταστροφής είναι μικρότερο από ότι σε άλλες περιοχές. Ωστόσο λόγω της τοποθεσίας του -μία κοιλάδα ανάμεσα σε απότομες πλαγιές, κοντά στη Γραμμή Ελέγχου που χωρίζει το Πακιστανικό από το Ινδικό Κασμίρ, η οποία κατά τη διάρκεια του χειμώνα θα είναι εντελώς απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο- είναι ένα από τα χωριά όπου η διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι εξαιρετικά επείγουσα.    

© Bruno Stevens/Cosmos

Την ημέρα της επίσκεψής μας, άρχισαν να πέφτουν και οι πρώτες νιφάδες χιονιού. Οι κάτοικοι του χωριού μάς εξήγησαν ότι το ύψος του χιονιού μπορεί να φτάσει αρκετά μέτρα ψηλά. Γενικά, κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι κάτοικοι σπάνια βγαίνουν έξω από τα σπίτια τους και κάθονται μαζεμένοι γύρω από τη φωτιά. Φέτος, αν η ανθρωπιστική βοήθεια δε φτάσει έγκαιρα και αν δεν έχουν αρκετά καταλύματα, ο χειμώνας μπορεί να αποδειχτεί μοιραίος.   

Σε έναν αγώνα ενάντια στο χρόνο, μία ομάδα των ΓΧΣ παρεμβαίνει στα χωριά της περιοχής -που στην ουσία δεν είναι τίποτα άλλο παρά διάσπαρτα σπίτια στις απότομες πλαγιές της κοιλάδας- για να εντοπίσουν τις οικογένειες που έχουν άμεση ανάγκη για βοήθεια. Η ομάδα των ΓΧΣ αποτελείται από δύο Βέλγους εθελοντές και δέκα Πακιστανούς εργαζόμενους από την περιοχή του Μπαγ, της πρωτεύουσας της επαρχίας, που έπεσαν και αυτοί θύματα της καταστροφής. Μερικοί από αυτούς έχασαν τα σπίτια τους. Άλλοι έχασαν τους συγγενείς τους.   

Κάθε μέρα, η ομάδα ξυπνάει την αυγή και σε ομάδες των δύο φεύγουν για μία πεζοπορία που διαρκεί από οχτώ ως δέκα ώρες. Επισκέπτονται ένα προς ένα τα σπίτια για να καθορίσουν τις ανάγκες κάθε οικογένειας. Οι ίδιες ερωτήσεις επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά σε κάθε σπίτι: «Πόσα μέλη έχει η οικογένεια;», «Ποια είναι η κατάσταση του σπιτιού;», «Μπορείτε να ξαναχτίσετε από μόνοι σας το σπίτι;», ρωτούν ο Μακσούντ και ο Σαχίντ, εθελοντές των ΓΧΣ. Σε αυτή την απομονωμένη περιοχή, όπου οι κάτοικοι είναι συνηθισμένοι να είναι αυτάρκεις, πολλές οικογένειες ξεκίνησαν να ξαναχτίζουν τα σπίτια τους μόλις λίγες μέρες μετά το σεισμό. Μάζεψαν τις πέτρες και τα δοκάρια από το παλιό τους σπίτι για να χτίσουν ένα καινούριο δίπλα από τα χαλάσματα. Κάποιες έχουν σχεδόν τελειώσει. Όμως άλλες οικογένειες, οι πιο αδύναμες, αυτές που έχασαν περισσότερους συγγενείς και δεν έχουν πλέον δυνατά χέρια για να βοηθήσουν στο χτίσιμο, δεν έχουν αρχίσει ακόμα.

Ο Σαχίντ Χουσεϊν, ένας γείτονας του Λαλ Ντιν, είναι μόλις 20 ετών. Ο πατέρας του πέθανε πριν από μερικά χρόνια και από τότε ανέλαβε αυτός το ρόλο του αρχηγού της οικογένειάς του, που αριθμεί οχτώ μέλη. Κανείς στην οικογένειά του δεν πέθανε από το σεισμό, όμως σκοτώθηκαν οι οχτώ αγελάδες τους και το σπίτι είναι κατεστραμμένο. Ο Σαχίντ Χουσεϊν τραυματίστηκε στο χέρι. Το άκρο του κρέμεται άχρηστο και εμφανώς σπασμένο. «Μου έδωσαν κάτι χάπια», λέει όταν τον ρωτούν αν έλαβε κάποια θεραπεία. Δεν μπορούσε να αρχίσει το χτίσιμο και οι γείτονές του δεν τον βοήθησαν καθόλου. Ανήκουν σε διαφορετικές φυλές.

Ο Μακσούντ, ο εθελοντής των ΓΧΣ, εξηγεί ότι η πλειοψηφία των κατοίκων εδώ ανήκουν στη φυλή των Τσόντρεϋ και πως η αλληλεγγύη ανάμεσά τους φαίνεται να αποφέρει καρπούς. Οι γείτονες βοηθούν ο ένας τον άλλο στο χτίσιμο. Όμως τα μέλη των φυλών που δεν ανήκουν στην πλειοψηφία, πρέπει να τα καταφέρουν μόνα τους. «Αν δεν πάρω εξωτερική βοήθεια, τότε θα περάσω το χειμώνα με το θείο μου, που κατοικεί πιο χαμηλά στην κοιλάδα», λέει ο Σαχίντ Χουσεϊν. 

Αυτή η εναλλακτική -το να εγκαταλείψει κανείς το χωριό- είναι αδιανόητη για τους περισσότερους κατοίκους. «Οι άνθρωποι θέλουν να ζήσουν στη γη τους, γιατί είναι ό,τι έχουν και δεν έχουν», δηλώνει ο Τσαμπίρ Αχμέντ, ένα από τους αρχηγούς του χωριού.  

© Bruno Stevens/Cosmos

Έχοντας εξετάσει την κατάσταση κάθε οικογένειας, η ομάδα των ΓΧΣ φτιάχνει μία λίστα στην οποία καταγράφει όλους όσοι θα χρειαστούν βοήθεια για να χτίσουν ένα καταφύγιο το χειμώνα. Σύμφωνα με αυτή τη λίστα, οι οικογένειες θα λάβουν ένα κουτί με εφόδια μέσα στις επόμενες μέρες. Το ειδικό αυτό κουτί περιλαμβάνει κομμάτια τσίγκου, ένα κάλυμμα, υλικά οικοδομής, κουβέρτες, μαγειρικά σκεύη και είδη προσωπικής υγιεινής. Αλλά για να μπορέσουν να λάβουν αυτή τη βοήθεια οι κάτοικοι του Ντιλοουάλι θα πρέπει να περπατήσουν ως το ορεινό πέρασμα του Πιρ Χατζί, περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά. Τα φορτηγά που φέρνουν την ανθρωπιστική βοήθεια από το Ισλαμαμπάντ ταξιδεύοντας δύο μέρες, δεν μπορούν να συνεχίσουν στο δρόμο, ο οποίος τώρα δεν είναι πια παρά ένα μονοπάτι που κατεβαίνει μέσα στην κοιλάδα.        

Την επόμενη μέρα στις 7 το πρωί, 17 γεμάτα φορτηγά περιμένουν στο ορεινό πέρασμα του Πιρ Χατζί, που βρίσκεται σε υψόμετρο 2.700 μέτρων. Οι γύρω βουνοκορφές είναι καλυμμένες από χιόνι. Ο ουρανός είναι σκοτεινός και ο αέρας παγωμένος. Σιγά-σιγά οι ντόπιοι φτάνουν στην κορυφή. Φτάνουν και κάποια οχήματα με περίπου είκοσι άτομα. Ωστόσο οι περισσότεροι έρχονται με τα πόδια. Μέσα σε μία ώρα αρχίζει η διανομή. Όταν ακούγεται το όνομά τους, οι εκπρόσωποι κάθε οικογένειας, συνήθως πέντε άντρες, πλησιάζουν τα φορτηγά, παίρνουν υλικά βάρους 200 κιλών, τα φορτώνουν στην πλάτη και κατευθύνονται πάλι προς την κοιλάδα.   

«Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διανομής, όταν ξεκινήσαμε να διανείμουμε τα υλικά, μας φαινόταν αδύνατο ότι θα κατάφερναν να κουβαλήσουν τόσο υλικό. Όμως στο τέλος της μέρας δεν είχε μείνει τίποτα», θυμάται ο Ζαν Πλέτινγκς, υπεύθυνος για τη μεταφορά του υλικού από τους ΓΧΣ. 

Σήμερα θα διανεμηθούν 200 ειδικά κιτ, ένα για κάθε οικογένεια, η οποία κατά μέσο όρο αριθμεί εφτά μέλη. Αύριο θα διανεμηθούν και άλλα 200 κιτ. Και την ερχόμενη εβδομάδα, ένα νέο κομβόι αναμένεται να φέρει 400 επιπλέον κιτ. Αν υπάρξει αρκετός χρόνος. 

Οι ΓΧΣ εκτιμούν ότι μέχρι την επόμενη εβδομάδα τα κιτ θα έχουν διανεμηθεί σε περίπου 21.000 ανθρώπους (3.000 οικογένειες). Ο Ζαν φαίνεται αγχωμένος: «Αν συνεχίσει να χιονίζει, οι οδηγοί των φορτηγών θα αρνηθούν να έρθουν. Ήδη αυτή τη φορά παραπονούνταν γιατί ο δρόμος είναι πολύ επικίνδυνος».