Κατόπιν τούτου, οι ΓΧΣ
θεωρούν τις ρωσικές αρχές υπεύθυνεςγια την παρατεταμένη αιχμαλωσία του Αργιάν και απαιτούν την άμεση καιασφαλή απελευθέρωσή του. Οι αρχές της Ρωσίας και του Νταγκεστάνισχυρίζονται ότι γνωρίζουν ποιος κρύβεται πίσω από την απαγωγή, πούκρατείται ο Αργιάν και πώς να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή του. Οιομοσπονδιακές αρχές έχουν δείξει ότι έχουν
άμεση πρόσβαση στους απαγωγείς.
«Είναισαφές ότι οι ρωσικές αρχές κρατούν το κλειδί για την επίλυση αυτής τηςυπόθεσης και την εξασφάλιση της ασφαλούς απελευθέρωσης του Αργιάν. Τογεγονός ότι δεν το κάνουν, δείχνει την έλλειψη ενδιαφέροντός τους για την επίλυση. Ταονόματα των εμπλεκόμενων έχουν δημοσιοποιηθεί ευρέως στα ρωσικά και σταδιεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οι ρωσικές αρχές ούτε εξήγησαν ούτεαπέρριψαν αυτές τις κατηγορίες», τονίζει ο δρ. Τόμας Νίρλε, διευθυντής αποστολών του ελβετικού τμήματος των ΓΧΣ.
Η απαγωγή του Αργιάν και η έρευνα που ακολουθήθηκε χαρακτηρίστηκαν από την αρχή από ακραίους χειρισμούς. Τη νύχτα της απαγωγής του, ο Αργιάν παρακολουθούνταν από δύο πράκτορες της FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφάλειας), που παραδέχονται οι ίδιοι ότι έμειναν άπρακτοι την ώρα της απαγωγής.Η έρευνα του εισαγγελέα σταμάτησε για έξι μήνες χωρίς να ενημερωθούνγι' αυτό οι ΓΧΣ. Από το κινητό τηλέφωνο του Αργιάν -το οποίο υποτίθεταιότι έπρεπε να παρακολουθείται- πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 50κλήσεις στις αρχές του προηγούμενου έτους. Αυτό το στοιχείο έγινεγνωστό, μόνο όταν οι ΓΧΣ έλαβαν το λογαριασμό. Παρ' ότι η οργάνωσηέδωσε στους ανακριτές ένα λεπτομερή κατάλογο των κλήσεων, οι τελευταίοιδεν ακολούθησαν αυτό το ίχνος. Τέλος, ο υπεύθυνος για την έρευνα αξιωματικός συνελήφθη, χωρίς επίσημη εξήγηση, το Δεκέμβριο του 2003.
«Πολύλίγες πλευρές της έρευνας μας δίνουν λόγους να πιστέψουμε ότι οιρωσικές αρχές παίρνουν το ζήτημα πράγματι στα σοβαρά. Για την ακρίβεια,είναι σαφές ότι η έρευνα παρακωλύθηκε σε κάθε βήμα της. Φαίνεται ότιοι αρχές ενδιαφέρονται περισσότερο να συγκαλύψουν παρά να επιλύσουν τηνυπόθεση», συνέχισε ο δρ. Νίρλε.
Από τον προηγούμενο Οκτώβριοοι ΓΧΣ δεν έχουν λάβει αποδείξεις ότι ο Αργιάν είναι ζωντανός, και όλεςοι συζητήσεις με τους απαγωγείς, που γίνονταν με τη βοήθεια μεσαζόντων,διακόπηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι διάφορες ενδείξεις ότι ο Αργιάνείναι ζωντανός και η χρήση μεσολαβητών παρασχέθηκαν από τις ρωσικέςυπηρεσίες ασφαλείας.
«Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι, μετά από 19 μήνες αιχμαλωσίας και με την υγεία του να επιδεινώνεται, το μόνο που μπορούν να κάνουν οι αρχές είναι να λένε ότι ο Αργιάν είναι ζωντανός »,τονίζει ο Κένι Γκλουκ, διευθυντής Αποστολών του ολλανδικού τμήματος τωνΓΧΣ, αναφερόμενος σε πρόσφατες δηλώσεις Ρώσων αξιωματούχων. «Οι ΓΧΣαπαιτούν από τις ρωσικές αρχές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και ναεξασφαλίσουν άμεσα την ασφαλή απελευθέρωση του Αργιάν», κατέληξε ο Κένι Γκλουκ, θύμα απαγωγής και ο ίδιος, στην Τσετσενία, το 2001.
«ΟιΓΧΣ καλούν τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις ΗΠΑ και τη διεθνήκοινότητα να εντείνουν τις πιέσεις στη ρωσική διοίκηση για την άμεσηεπίλυση της υπόθεσης», τονίζει ο Κώστας Δόμβρος, Γενικός διευθυντής του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Ιστορικό της απαγωγής Ο34χρονος Ολλανδός Αργιάν Ερκέλ, επικεφαλής της αποστολής των ΓΧΣ στηνπρωτεύουσα του Νταγκεστάν, Μαχατσκάλα από το Φεβρουάριο 2002, απήχθηστις 12 Αυγούστου 2002, στις 22:00, την ώρα που επέστρεφε στο σπίτιτου. Τρεις άγνωστοι, δύο από τους οποίους ήταν οπλισμένοι, σταμάτησαντο αυτοκίνητο των ΓΧΣ και ανάγκασαν τον Αργιάν να μπει σε άλλοαυτοκίνητο.
|
Η απαγωγή του Αργιάν Ερκέλ
- Τοβράδυ της 12ης Αυγούστου 2002, ο Αργιάν Ερκέλ, Ολλανδός επικεφαλής τηςαποστολής της ανθρωπιστικής οργάνωσης Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) απήχθηαπό τρεις άγνωστους ένοπλους στη Μαχατσκάλα, πρωτεύουσα της ΡωσικήςΟμοσπονδιακής Δημοκρατίας του Νταγκεστάν. Σήμερα υπάρχουν αρκετέςπληροφορίες για τις συνθήκες της απαγωγής του. Ωστόσο, ο τόπος κράτησήςτου και η κατάστασή του παραμένουν άγνωστες, καμία ομάδα δεν έχειαναλάβει την ευθύνη για την απαγωγή του και ο Ερκέλ εξακολουθεί νακρατείται παρά τη θέλησή του.
- Από την αναζωπύρωση τουπολέμου στην Τσετσενία το 1999, οι ΓΧΣ παρέχουν άμεση ιατρική βοήθειασε πληγέντες από τον πόλεμο στην Τσετσενία, τη Γεωργία και τιςγειτονικές δημοκρατίες της Ινγκουσετίας και του Νταγκεστάν. ΣτηνΙνγκουσετία, οι ΓΧΣ λειτουργούν Κινητές Ιατρικές Μονάδες, παρέχουνφάρμακα και ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό σε κυβερνητικές ιατρικές δομέςκαι βελτιώνουν τις συνθήκες διαβίωσης των εκτοπισμένων Τσετσένων πουζουν σε καταυλισμούς, μέσω της παροχής καταλυμάτων, νερού καιεγκαταστάσεων υγιεινής καθώς και της παροχής άλλων εφοδίων πέρα από τατρόφιμα. Στην Τσετσενία, οι ΓΧΣ πραγματοποιούν προγράμματααποκατάστασης αρκετών μονάδων Υγείας και παρέχουν φάρμακα και ιατρικόεξοπλισμό σε 30 μονάδες Υγείας. Όπως πάντα, όταν είναι μάρτυρεςπαραβιάσεων σε βάρος των αμάχων που βοηθούν, οι ΓΧΣ έχουν πολλές φορέςμιλήσει δημόσια για τη μοίρα των θυμάτων του συνεχιζόμενου πολέμου στηνΤσετσενία.
- Σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, οιαρχές της χώρας που φιλοξενεί ανθρωπιστικές οργανώσεις, φέρουν τηνκύρια ευθύνη για την ασφάλεια των μελών αυτών των οργανώσεων, πουβρίσκονται στην επικράτειά τους. Αυτή η ευθύνη περιλαμβάνει και τηνυποχρέωση να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για τη σε βάθος διερεύνησηκαι επίλυση υποθέσεων απαγωγής. Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Η.Ε.επαναβεβαίωσε με σαφήνεια αυτές τις υποχρεώσεις στο Ψήφισμα 1502, πουυιοθετήθηκε ομόφωνα στις 26 Αυγούστου 2003. Έως τώρα, οι ρωσικές αρχέςδεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους, καθώς δεν υπάρχουν σαφείςενδείξεις ότι η υπόθεση θα επιλυθεί σύντομα.
- Στα τέληΜαΐου 2003, οι ΓΧΣ ενημερώθηκαν από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέατης Ρωσικής Ομοσπονδίας ότι η διερεύνηση της υπόθεσης είχε σταματήσειμεταξύ Νοεμβρίου 2002 και Μαΐου 2003, καθώς το περιστατικόαντιμετωπιζόταν ως μια συνηθισμένη ποινική υπόθεση, ενώ συγχρόνως οιαρχές της Ρωσίας και του Νταγκεστάν συνέχισαν να διαβεβαιώνουν τους ΓΧΣότι γίνονταν τα πάντα για την ταχεία επίλυση της υπόθεσης. Οι ΓΧΣέλαβαν επίσης διαβεβαιώσεις από αξιωματούχους του Νταγκεστάν και τηςΡωσίας ότι Αργιάν Ερκέλ ήταν υπό παρακολούθηση από τις ρωσικέςυπηρεσίες ασφαλείας (FSB) και ότι η παρακολούθηση αυτή εντάθηκεμετά τη συνάντησή του με δύο στρατιωτικούς ακολούθους της πρεσβείας τωνΗΠΑ στη Μαχατσκάλα, στις 4 Αυγούστου 2002. Τέλος, οι ίδιοι αξιωματούχοιείπαν στους ΓΧΣ ότι δύο αξιωματικοί της FSB ήταν παρόντες κατά τηναπαγωγή το βράδυ της 12 ης Αυγούστου 2002, αλλά δεν παρενέβησαν για νατην εμποδίσουν.
- Μετά από 19 μήνες, η έλλειψη σημαντικώναποτελεσμάτων στην έρευνα εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για την πολιτικήβούληση των ρωσικών αρχών να επιλύσουν την υπόθεση. Ο πρόεδροςΠούτιν θα πρέπει να θεωρηθεί υπόλογος και η ρωσική κυβέρνηση να δώσειστην υπόθεση την υψηλότερη δυνατή πολιτική προτεραιότητα.
- Οι ΓΧΣ γνωρίζουν ότι όταν αναλήφθηκαν διπλωματικές πρωτοβουλίες τους προηγούμενους μήνες προς αξιωματούχους του Κρεμλίνου σχετικάμε την υπόθεση του Αργιάν Ερκέλ, ασκήθηκε θετική πίεση στην FSB ναεντείνει τις προσπάθειές της στην έρευνα. Οι ΓΧΣ πιστεύουν ότι ηεμπλοκή του προέδρου Πούτιν στην υπόθεση συνεχίζει να είναι ουσιώδηςγια την κινητοποίηση όλων των αναγκαίων πόρων για την εξασφάλιση τηςαπελευθέρωσης του Αργιάν. Οι ΓΧΣ ενημέρωσαν τους Ευρωπαίουςπρεσβευτές στη Ρωσία, τον πρόεδρο της Ε.Ε. Μπερλουσκόνι καθώς και τουςΕυρωπαίους αρχηγούς κρατών και τους ζήτησαν να θέσουν το θέμα κατ' ευθείαν στον πρόεδρο Πούτιν.
- Στις 31 Μαΐου 2003, ο πρόεδρος Πούτιν για πρώτη φορά παραδέχτηκε δημόσια ότι ανησυχεί για την υπόθεση, κατάτη διάρκεια της Συνόδου Ε.Ε.- Ρωσίας στην Αγία Πετρούπολη. Το Νοέμβριο2003, η ιταλική προεδρία της Ε.Ε. έθεσε το θέμα στο Ρώσο πρόεδρο κατάτη διάρκεια της Συνόδου Ε.Ε.- Ρωσίας.
- Από το Μάιο 2003, οιρωσικές αρχές διαβεβαιώνουν την οικογένεια του Αργιάν, την ολλανδικήκυβέρνηση και τους ΓΧΣ ότι ο Αργιάν είναι ζωντανός. Η πρώτη τέτοια ένδειξη -δύο φωτογραφίες και δύο χειρόγραφα γράμματα από τον Αργιάν- στάλθηκαν σε Ολλανδούς αξιωματούχους στα τέλη Μαρτίου, πάνω από επτά μήνες μετά την απαγωγή. Τον Ιούνιο ακολούθησε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ενώ η πιο πρόσφατη απόδειξη ότι ο Αργιάν είναι ζωντανός στάλθηκε τον Οκτώβριο 2003.
- ΟιΓΧΣ διατηρούν συνεχή επικοινωνία με το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέατης Ρωσικής Ομοσπονδίας και τις υπηρεσίες ασφαλείας (FSB), που είναιυπεύθυνες για την επίσημη διερεύνηση της υπόθεσης.
- Η απαγωγή και συνεχιζόμενη αιχμαλωσία του Αργιάν Ερκέλ θέτει επίσης σοβαρές ερωτήσεις για το μέλλον της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τα θύματα του συνεχιζόμενου πολέμου στην Τσετσενία αλλά και σε άλλες πληττόμενες από τον πόλεμο περιοχές της γης. Πράξειςβίας εναντίον εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις περιορίζουν τηνικανότητα των αμερόληπτων και ανεξάρτητων ανθρωπιστικών οργανώσεων ναβοηθήσουν τους αμάχους με βάση τις ανάγκες τους και να καταθέσουντη μαρτυρία τους για την κατάσταση αυτών των αμάχων. Από το 1994,τέσσερις διεθνείς εθελοντές των ΓΧΣ έχουν απαχθεί στο βόρειο Καύκασοενώ οι απειλές για απαγωγές στην περιοχή είναι μόνιμες. Μόνο το 2002, απήχθησαν τέσσερις εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, απότους οποίους ο Αργιάν Ερκέλ είναι ο μόνος που εξακολουθεί να αγνοείται.Μετά την απαγωγή του Αργιάν, οι ΓΧΣ ανέστειλαν τις ιατρικέςδραστηριότητές τους για τους εκτοπισμένους Τσετσένους που ζουν στοΝταγκεστάν, και εργάζονται μόνο με ντόπιο προσωπικό στην Τσετσενία καιμε περιορισμένη παρουσία ξένων εθελοντών στην Ινγκουσετία.
- Η απαγωγή και συνεχιζόμενη αιχμαλωσία ενός μέλους ανθρωπιστικής οργάνωσης αρωγής συνιστά αιτία για διεθνή ανησυχία. Ηδουλειά του Αργιάν Ερκέλ στους ΓΧΣ είχε ως μόνο στόχο την ανακούφισητης δυστυχίας των Τσετσένων αμάχων και των κατοίκων του Νταγκεστάν.Αυτήν τη στιγμή κινδυνεύει η δική του σωματική και ψυχική ακεραιότητα.Αυτό είναι μια απαράδεκτη κατάσταση τόσο για την οικογένεια του Αργιάνόσο και για τους ΓΧΣ.
