Νιγηρία: Οι Θανατηφόρες επιδημίες διφθεριτίδας απαιτούν δραματική κλιμάκωση του εμβολιασμού, προειδοποιούν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα

Οι χώρες της Δυτικής Αφρικής αγωνίζονται εδώ και μήνες να αντιμετωπίσουν τη χειρότερη επιδημία διφθερίτιδας που έχει καταγραφεί στην ήπειρο. Το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο εάν όλοι οι φορείς εντείνουν τις προσπάθειες εμβολιασμού και θεραπείας, λένε οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Απαιτείται επειγόντως περισσότερη και ταχύτερη υποστήριξη για τις πληγείσες χώρες προκειμένου να αποφευχθούν περισσότεροι θάνατοι.

Η Νιγηρία, όπου οι πρώτοι ασθενείς επιβεβαιώθηκαν με διφθερίτιδα τον Δεκέμβριο του 2022, βιώνει τη μεγαλύτερη επιδημία. Αλλά δεν είναι η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει την ασθένεια: η Αλγερία, η Γουινέα, η Μαυριτανία και ο Νίγηρας έχουν επίσης αναφέρει κρούσματα διφθερίτιδας και ιατρικές ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε αρκετές άλλες χώρες της Δυτικής Αφρικής έχουν δει ασθενείς με συμπτώματα που είναι χαρακτηριστικά της νόσου.

Η προστασία από τη διφθερίτιδα, μια δυνητικά θανατηφόρα βακτηριακή λοίμωξη, επιτυγχάνεται συνήθως μέσω προγραμμάτων εμβολιασμού ρουτίνας. Ωστόσο, σε πολλές χώρες τα προγράμματα εμβολιασμού ρουτίνας έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό από την υποχρηματοδότηση. «Τα πολλά κρούσματα ιλαράς που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια ήταν ένα σαφές προειδοποιητικό σημάδι ότι ο εμβολιασμός ρουτίνας δεν έχει φτάσει σε όλα τα παιδιά», λέει η Δρ Dagemlidet Tesfaye Worku, υπεύθυνη ιατρικού προγράμματος έκτακτης ανάγκης για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στο Αμπιτζάν της Ακτής Ελεφαντοστού. «Και τώρα βλέπουμε να εμφανίζεται διφθερίτιδα, κάτι που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό».

Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι ενημερώνονται σχετικά με τους εμβολιασμούς. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, μόνο η Νιγηρία έχει ξεκινήσει μια κρίσιμη εκστρατεία εμβολιασμού μεγάλης κλίμακας. Το 65% των ασθενών με διφθερίτιδα στη Δυτική Αφρική δεν έλαβαν ποτέ ούτε μία δόση του εμβολίου. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι, και ιδίως τα μικρά παιδιά, είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στην επανεμφάνιση ασθενειών που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό.

Τριάντα έως σαράντα τοις εκατό των ατόμων με διφθερίτιδα μπορεί να πεθάνουν εάν δεν λάβουν τη σωστή θεραπεία. Ένα ειδικό φάρμακο κατά της τοξίνης, που ονομάζεται DAT, είναι απαραίτητο ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος θανάτου σε ασθενείς με διφθερίτιδα. Αλλά υπάρχει παγκόσμια έλλειψη DAT, εν μέρει επειδή οι κατασκευαστές δεν περίμεναν να εμφανιστούν μεγάλες επιδημίες καθώς υπάρχουν προγράμματα εμβολιασμού. Επιπλέον, η ξαφνική αύξηση της ζήτησης για εμβόλια διφθερίτιδας ως απάντηση στις συνεχιζόμενες επιδημίες, έχει δημιουργήσει παγκόσμιες ελλείψεις και των εμβολίων. Οι κατασκευαστές θα χρειαστούν αρκετούς μήνες για να αντισταθμίσουν αυτό το κύμα. Εάν ακόμη περισσότερες χώρες πρόκειται να χρειαστούν παρόμοιες εκστρατείες μαζικού εμβολιασμού, η έγκαιρη πρόσβαση σε εμβόλια μπορεί να αποτελέσει σημαντική πρόκληση.

Ο εμβολιασμός αποτελεί βασικό εργαλείο για τον έλεγχο των επιδημιών, καθώς και για την πρόληψη της περαιτέρω επανεμφάνισης άλλων νόσων που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό. «Αλλά δεν το βλέπουμε να συμβαίνει», λέει η Δρ Dagemlidet Tesfaye Worku, «όχι στην κλίμακα που χρειάζεται. Το πρόβλημα υποβόσκει εδώ και μήνες, με εκατοντάδες ανθρώπους να πεθαίνουν. Αυτό που χρειάζεται είναι μια πραγματικά μαζική κλιμάκωση του εμβολιασμού, το συντομότερο δυνατό». Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται επειγόντως σημαντική αύξηση της παραγωγής εμβολίων για τη διφθερίτιδα. 

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούν τις αρχές να δώσουν προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της επιδημίας και να αναζητήσουν όλη την απαραίτητη υποστήριξη από διεθνείς ενδιαφερόμενους φορείς και δωρητές. Οι διεθνείς οργανισμοί υγείας, όπως ο ΠΟΥ, η GAVI και η UNICEF, πρέπει να προσεγγίσουν τις πληγείσες χώρες και να προσφέρουν τεχνική και οικονομική υποστήριξη, καθώς και να τους παράσχουν αρκετά εμβόλια. Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις θα πρέπει να συμμετάσχουν για να υποστηρίξουν την ανταπόκριση και εκστρατείες μαζικού εμβολιασμού πρέπει να φτάσουν σε απομακρυσμένους και ευάλωτους πληθυσμούς. Μόνο μια τεράστια, συλλογική προσπάθεια μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση.