Λίβανος: Ένα χρόνο μετά την έκρηξη στη Βηρυτό, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί

Η Fawziyya Al-Sahili στέκεται στην κουζίνα της στο βορειοανατολικό Λίβανο ανακατεύοντας ένα γεύμα με λαχανικά. "Οι γείτονές μου μου το έφεραν χθες, διαφορετικά δεν θα είχαμε φρέσκα λαχανικά", λέει. «Δεν τρώμε κρέας εδώ και ένα χρόνο. Με τον μισθό του γιου μου μπορούμε να αγοράσουμε μόνο ψωμί, φασόλια και φακές. Αυτή είναι η κατάσταση».

Η 64χρονη γυναίκα έχει υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη και πρέπει να ακολουθεί μια υγιεινή διατροφή με πολλά φρούτα και λαχανικά. Αλλά αυτά τα τρόφιμα συχνά δεν μπορεί να τα αγοράσει. Ένας από τους γιους της εργάζεται σε ένα κατάστημα όπου κερδίζει 10.000 λίρες τη μέρα - λιγότερο από 1 δολάριο. Ο άλλος γιος της είναι άνεργος. Οι τρεις τους ζουν μαζί σε ένα ημιτελές σπίτι που δεν έχουν τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν.

Τα τελευταία δύο χρόνια επισκέπτεται την κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα  κοντά στο σπίτι της στην πόλη Hermel του βόρειου Λιβάνου, για τακτικούς ελέγχους και για να προμηθευτεί τα φάρμακα και την ινσουλίνη που χρειάζεται για τη θεραπεία της.

Μετά την έκρηξη

Η Fawziyya και η οικογένειά της ανήκουν στον μισό πληθυσμό του Λιβάνου που ζει σε συνθήκες  ακραίας φτώχειας. Από το 2019, αυτή η μικρή χώρα στην ανατολική ακτή της Μεσογείου έχει πληγεί από οικονομική κρίση, αυξανόμενο πληθωρισμό, πολιτική αστάθεια και την πανδημία COVID-19. Μέσα σε όλα αυτά ήρθε η έκρηξη που συγκλόνισε την πρωτεύουσα, Βηρυτό, στις 4 Αυγούστου 2020.

Η τεράστια έκρηξη στην περιοχή του λιμανιού είχε καταστροφικές συνέπειες: σχεδόν 200 άνθρωποι σκοτώθηκαν, περισσότεροι από 6.000 τραυματίστηκαν και δεκάδες χιλιάδες έχασαν τα σπίτια τους. Κατέστρεψε επίσης μια σειρά από δημόσιες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων, και προκάλεσε μεγάλες ζημιές στην κεντρική αποθήκη της υγειονομικής αρχής, δυσχεραίνοντας την πρόσβαση σε φάρμακα, ειδικά για ηλικιωμένους και ασθενείς με χρόνιες ασθένειες.

Μετά την έκρηξη, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δώρισαν κιτ πρώτων βοηθειών στην πολιτική άμυνα του Λιβάνου και ιατρικές προμήθειες και μάσκες στον Λιβανέζικο Ερυθρό Σταυρό. Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε τρεις περιοχές - Karantina, Mar Mkhayel και Khandak - περιέθαλψαν περισσότερους από 1.800 ασθενείς με τραύματα που προκλήθηκαν από την έκρηξη και 4.500 ασθενείς με χρόνιες παθήσεις που χρειάστηκαν ιατρική υποστήριξη.

Οι ομάδες μας πήγαιναν επίσης πόρτα-πόρτα στις πληγείσες περιοχές για να αξιολογήσουν τις ανάγκες των ανθρώπων. Εγκατέστησαν δεξαμενές νερού και μοίρασαν σετ καθαρισμού και υγιεινής νερού. ενώ ενίσχυσαν την ψυχοκοινωνική υποστήριξη.

Τις εβδομάδες μετά την έκρηξη, αρκετά δημόσια νοσοκομεία έφτασαν στα όριά τους λόγω του μεγάλου αριθμού ασθενών με COVID-19. Οι άνθρωποι που τραυματίστηκαν από την έκρηξη έσπευσαν στα νοσοκομεία χωρίς να λάβουν προληπτικά μέτρα, καθώς ο κορονοϊός ήταν το τελευταίο που τους απασχολούσε.

Με τον αριθμό των ασθενών με COVID-19 να εκτοξεύεται, η χώρα ήταν σε λοκ ντάουν  για αρκετές εβδομάδες. Ακόμη και πριν από την πανδημία, το δημόσιο σύστημα υγείας αντιμετώπιζε τακτικά ελλείψεις σε φαρμάκων και ιατρικές προμήθειες ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Μετά την πανδημία, η κατάσταση χειροτέρεψε ακόμη περισσότερο.

Ελλείψεις φαρμάκων

Ένα χρόνο μετά την έκρηξη στη Βηρυτό, η ανάγκη των ανθρώπων για ιατρική και ψυχολογική βοήθεια παραμένει τεράστια. Ταυτόχρονα, η επίσκεψη στο γιατρό έχει γίνει πολυτέλεια για πολλούς ανθρώπους λόγω του κόστους της ιδιωτικής υγειονομικής περίθαλψης. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν χρήματα για να αγοράσουν φάρμακα ή να δουν έναν γιατρό», λέει ο Hammoud al-Shall, βοηθός συντονιστή προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Οι άνθρωποι πρέπει να αποφασίσουν αν θα ξοδέψουν τα χρήματά τους για φαγητό ή φάρμακα. Οι τιμές και των δύο είναι έως και πέντε φορές πάνω από αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα».

Τέτοιες ελλείψεις φαρμάκων είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν, ακόμη και από οργανισμούς όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Είναι δύσκολο για τις τοπικές εταιρείες να εισάγουν φάρμακα στη χώρα, οπότε οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα  εισάγουν τώρα οι ίδιοι τα πιο βασικά. Η κλιμακούμενη κρίση καυσίμων έχει αυξήσει το κόστος μεταφοράς, επηρεάζοντας τόσο τα αποθέματα ιατρικών προμηθειών όσο και τους ασθενείς που προσπαθούν να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα.Αβέβαιο μέλλον

Πολλοί άνθρωποι στον Λίβανο - τόσο Λιβανέζοι όσο και πρόσφυγες - υποφέρουν ήδη από άγχος και ψυχολογικά τραύματα που σχετίζονται με τον πόλεμο ή τον εκτοπισμό. Τώρα, η επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης επιβαρύνει κι άλλο την ψυχική τους υγεία. Πολλοί ασθενείς που αναζητούν ψυχολογική βοήθεια από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα υποφέρουν από κατάθλιψη, άγχος ή απόγνωση.

Η Fawziyya Al-Sahili ανησυχεί για το μέλλον της οικογένειάς της. Ανησυχεί ιδιαίτερα για τον γιο της που είναι χωρίς δουλειά. Επισκέπτεται και ο ίδιος την κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Hermel, όπου λαμβάνει ψυχοκοινωνική υποστήριξη.

Το γεύμα είναι τώρα έτοιμο, η Fawziyya κάθεται στο χαλί. Έχει μπροστά της πιάτα με ρύζι, λευκό ψωμί και ένα γεύμα λαχανικών. Το άγχος της για το μέλλον είναι πάντα παρόν, αλλά δεν έχει χάσει ακόμα την ελπίδα της. Υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ του Λιβανικού λαού και αισθάνεται ότι υποστηρίζεται από την κοινότητά της - όχι μόνο από τους γείτονες που της φέρνουν φαγητό, αλλά από τους κοινωνικούς λειτουργούς και τους γιατρούς στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, όπου η οικογένειά της λαμβάνει δωρεάν ιατρική, ψυχοκοινωνική φροντίδα και τα φάρμακα που χρειάζονται.