Είστε εδώ
Αρχική σελίδα / Νέα / Κεντροαφρικανική Δημοκρατία: Ανθρώπινα δράματα στη δίνη της βίας
Η κλιμάκωση των συγκρούσεων στα τέλη Δεκέμβρη γύρω από την πόλη Πάουα, έχει οδηγήσει στον εκτοπισμό περίπου 30.000 ανθρώπους.
28 Δεκεμβρίου, πέντε τα ξημερώματα. Η Τζοσιάνε, μητέρα εννέα παιδιών, ακούει πυροβολισμούς κοντά στο σπίτι της στο χωριό Μπετοκόμια, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Πάουα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, στα σύνορα με το Τσάντ. Ο άντρας της και ο 13χρονος γιος της το έσκασαν επειδή οι ένοπλοι σκοτώνουν επιτόπου τους άνδρες. Έμεινε μόνη με τα υπόλοιπα παιδιά της όταν ήρθαν οι ένοπλοι και απαίτησαν τρόφιμα και χρήματα. Αφού τους έδωσε ότι μπορούσε, διέφυγε στη γειτονική πόλη.
Η ιστορία της Τζοσιάνε είναι μία από τις πολλές που εκτυλίχθηκαν στα τέλη Δεκεμβρίου, όταν ξέσπασαν βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα στην ένοπλη ομάδα «Επανάσταση και Δικαιοσύνη» και στο «Κίνημα για την Απελευθέρωση του Λαού της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας».
Περίπου 30.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την περιοχή εξαιτίας των συγκρούσεων και έχουν βρει καταφύγιο στην πόλη Πάουα. Οι εκτοπισμένοι αναφέρουν ότι οι ένοπλοι πυρπολούν χωριά, αποσπούν χρήματα με εκβιασμούς και επιτίθενται αδιακρίτως σε όποιον βρεθεί στη ζώνη των συγκρούσεων. Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά τεταμένη.
Η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νοσοκομείο της πόλης Πάουα περιέθαλψε 13 άτομα που τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις και τις επιθέσεις που ξεκίνησαν στις 27 Δεκεμβρίου. «Είναι πολύ λίγοι, αν λάβουμε υπόψη τον αριθμό των εκτοπισμένων που έφτασαν στην πόλη Πάουα και την ακραία βία που αναφέρουν στις ομάδες μας. Πολλοί μιλούν για έφιππους άντρες που πυροβολούν οτιδήποτε κινείται, για νεκρούς και τραυματίες παρατημένους στην ύπαιθρο» αναφέρει η Γκουενόλα Φρανσουά, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Είμαστε πολύ ανήσυχοι για την κατάσταση εκεί».
Ο 33χρονος γεωργός Λεονάρντ Γκανμπέ ήταν ένας από τους τραυματίες που κατάφεραν να φτάσουν στο νοσοκομείο της πόλης Πάουα. Όταν ξέσπασαν οι συγκρούσεις, έφυγε από το χωριό του μαζί με άλλους κατοίκους και πήγε σε ένα σπίτι στο δάσος. Όταν προσπάθησε να σταματήσει τους ένοπλους άντρες που έκλεβαν τα ζώα που είχε πάρει μαζί του, τον πυροβόλησαν στο αριστερό μάγουλο και η σφαίρα πέρασε μέσα από τη μύτη και το πάνω χείλος του.
Λόγω των συγκρούσεων, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν αναγκαστεί να αναστείλουν το έργο τους στα επτά κέντρα υγείας γύρω από την πόλη Πάουα, όπου οι ομάδες τους παρέχουν βοήθεια. Τρία από τα κέντρα αυτά έχουν λεηλατηθεί, σύμφωνα με αναφορές.
Η 37χρονη Τζοσιάνε, μητέρα εννέα παιδιών, τώρα ζει στην πόλη Πάουα, αλλά είναι από το Μπετοκόμια, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάουα. Στις 28 Δεκεμβρίου, στις πέντε το πρωί, άκουσε πυροβολισμούς κοντά στο σπίτι της. Ο άντρας της και ο 13χρονος γιος της το έσκασαν, επειδή λέγεται ότι οι ένοπλοι, παρόλο που δεν πειράζουν τις γυναίκες, σκοτώνουν επιτόπου τους άντρες. Έτσι, ήταν μόνη με τα υπόλοιπα παιδιά της όταν ήρθαν ένοπλοι άντρες και απαίτησαν τρόφιμα και χρήματα.
Η Τζοσιάνε δανείστηκε 12.000 φράγκα CFA (18 ευρώ) από έναν ζωέμπορο για να μπορέσει να πληρώσει τους ενόπλους και να φύγει από το χωριό με τα παιδιά της για να βρει καταφύγιο στη μεγαλύτερη αδελφή της, που ζει στην πόλη Πάουα.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ένοπλοι άντρες ζητούσαν χρήματα από την Τζοσιάνε και την οικογένειά της. Τον Αύγουστο έκαψαν μάλιστα το σπίτι της. «Ο άντρας μου είναι γεωργός. Είχαμε τέσσερα ζώα, έτσι μπορέσαμε να μεγαλώσουμε κι άλλα και να τα πουλήσουμε για να αυξήσουμε το εισόδημά μας» εξηγεί. «Όταν οι ένοπλοι βλέπουν ένα αξιοπρεπές σπίτι, απαιτούν τρόφιμα, ζώα ή χρήματα. Μας διέταξαν να πληρώσουμε φόρο 50.000 φράγκα (76 ευρώ) για τα ζώα και 120.000 φράγκα (183 ευρώ) απλώς και μόνο για να συνεχίσουμε να μένουμε στο σπίτι μας. Δεν είχαμε τόσα χρήματα. Τους έδωσα 25.000 φράγκα (38 ευρώ), όλα όσα είχα. Το σπίτι δεν είχε σκεπή ακόμη, οπότε είπαν ότι θα ξαναέρχονταν όταν θα είχε τελειώσει. Αυτό όμως δεν τους εμπόδισε να κλέψουν τα υπάρχοντά μας και να βάλουν φωτιά στο σπίτι. Μετά από αυτό, τα οχτώ παιδιά μου κι εγώ μείναμε πολλούς μήνες έξω στα χωράφια. Μόλις είχαμε αρχίσει να ξαναχτίζουμε το σπίτι μας στο Μπετοκόμια όταν φούντωσαν πάλι οι μάχες πριν από λίγες μέρες».
Όπως η Τζοσιάνε, τουλάχιστον 30.000 άνθρωποι στην περιοχή Πάουα έχουν εγκαταλείψει τα γύρω χωριά και έχουν βρει καταφύγιο σε συγγενείς τους στην πόλη, που και αυτή γίνεται λιγότερο ασφαλής. Κάθε οικογένεια συχνά φιλοξενεί περισσότερους από 40 εκτοπισμένους ανθρώπους, και σύντομα η παροχή επαρκούς ποσότητας νερού και τροφίμων θα γίνει πρόβλημα.
Η περιοχή Πάουα δεν επλήγη ιδιαίτερα από τις συγκρούσεις και την κλιμάκωση της βίας την περασμένη χρονιά. Ωστόσο, ακόμη και εκεί όπου υπήρχε κάπως μεγαλύτερη ασφάλεια συγκριτικά με άλλα τμήματα της χώρας, οι άνθρωποι ήταν εκτεθειμένοι στη βία.
Η βία δεν έχει να κάνει μόνο με τις αντιμαχόμενες ένοπλες ομάδες, τις στοχευμένες επιθέσεις κατά του πληθυσμού και τον αριθμό των νεκρών και των τραυματιών. Η βία υποθάλπεται από την ανικανότητα της κρατικής εξουσίας να περιφρουρήσει την ασφάλεια σε μεγάλο μέρος της χώρας και από τον πολλαπλασιασμό των ένοπλων αντρών που ζουν σε βάρος των πολιτών. Οι άντρες αυτοί χρησιμοποιούν οποιαδήποτε πρόφαση για να επιβάλουν φόρο στους κατοίκους, για παράδειγμα επειδή μένουν σε έναν συγκεκριμένο δρόμο, επειδή έχουν ζώα ή ακόμη επειδή έχουν δικό τους σπίτι.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στο Πάουα από το 2006. Η οργάνωση υποστηρίζει το τμήμα επειγόντων περιστατικών και το παιδιατρικό τμήμα του νοσοκομείου του Πάουα και εξασφαλίζει πρόσβαση σε βασική φροντίδα υγείας για παιδιά και εγκύους σε επτά περιφερειακά κέντρα υγείας. Αυτή τη στιγμή, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική βοήθεια στους κατοίκους των πόλεων Μπριά, Μπαμπάρι, Αλιντάο, Μπατανγκάφο, Καμπό, Μποσανγκόα, Μπογκίλα, Πάουα, Καρνότ και Μπανγκουί. Από τις αρχές του 2017, όταν κλιμακώθηκαν οι ένοπλες συγκρούσεις, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν πολλά από τα προγράμματά τους για να ανταποκριθούν στις επείγουσες ανάγκες των ανθρώπων που πλήττονται άμεσα από τις βιαιοπραγίες.
