Geo Barents: σχεδόν 400 άτομα διασώθηκαν σε λιγότερο από δύο ημέρες

Η ομάδα έρευνας και διάσωσης του σκάφους Geo Barents των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησε πέντε διασώσεις σε λιγότερο από δύο ημέρες υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Πολλοί από τους επιζώντες είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι και μικρά παιδιά.

«Φανταστείτε να είστε σε μια υπερπλήρη βάρκα χωρίς σωσίβιο. Φανταστείτε να περιβάλλεστε από κύματα ύψους τριών μέτρων, ενώ τα ρούχα σας είναι μούσκεμα και να υποφέρετε από την εισπνοή αναθυμιάσεων καυσίμων. Φανταστείτε να ξεμένετε από φαγητό και νερό και να μην έχετε καμία προστασία από τον ήλιο, τον αέρα και τη βροχή. Φανταστείτε να καλείτε για βοήθεια και κανείς να μην απαντάει. Αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε στη θάλασσα», λέει η Caroline Willemen, συντονίστρια προγράμματος στο πλοίο έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Geo Barents, στην Κεντρική Μεσόγειο.

Εν μέσω πολύ δύσκολων καιρικών συνθηκών, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν πέντε απαιτητικές διασώσεις. Πολλοί από τους επιζώντες είχαν υποθερμία, μετά από παρατεταμένη έκθεση στα στοιχεία της φύσης ή πτώση στο νερό. Οι επιζώντες είχαν επίσης ναυτία, ενώ πολλοί είχαν εισπνεύσει καύσιμα. Τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικες υποφέρουν από αφυδάτωση και απώλεια όρεξης λόγω ναυτίας. Μεταξύ των 367 επιβαινόντων, οι 172 είναι ανήλικοι, μικρά παιδιά και έφηβοι και 134 από αυτούς είναι ασυνόδευτοι.

Αυτός είναι ένας μεγάλος αριθμός παιδιών που επιχειρούν την επικίνδυνη διέλευση. Ακόμη και τα πιο έμπειρα μέλη της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πάνω στο σκάφος έχουν αναφέρει ότι ο αριθμός των μικρών παιδιών είναι ιδιαίτερα υψηλός.

Κρίσιμη διάσωση και δηλητηρίαση από καύσιμα

Το πρωί της 22ας Οκτωβρίου, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν την πρώτη τους διάσωση από τότε που έφθασαν στη ζώνη έρευνας και διάσωσης. 36 επιζώντες μεταφέρθηκαν στο Geo Barents από μια ξύλινη βάρκα. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης, το Geo Barents έλαβε νέα ειδοποίηση. Αυτή τη φορά, η ειδοποίηση αφορούσε σε μια λαστιχένια βάρκα σε κίνδυνο, που ήταν όμως αρκετές ώρες μακριά.

«Φτάσαμε εκεί τη νύχτα και ήταν εντελώς σκοτεινά. Τα κύματα ήταν πάνω από τρία μέτρα ύψος σε κάποιο σημείο, και εκεί φύσαγε δυνατός  άνεμος. Το σκάφος ήταν σε πολύ ευάλωτη κατάσταση και οι επιβαίνοντες είχαν εισπνεύσει αναθυμιάσεις καυσίμων και είχαν αναστατωθεί λόγω της δύσκολης κατάστασης. Πολλοί από τους παράγοντες που χαρακτηρίζουν τη διάσωση απαιτητική συνέβησαν  ταυτόχρονα», εξηγεί ο Leo Southall, αναπληρωτής επικεφαλής της ομάδας έρευνας και διάσωσης στο Geo Barents.

Μετά από περίπου δύο δύσκολές ώρες, η ομάδα κατάφερε να διασώσει και τους 65 επιβαίνοντες. Αφού ήταν ασφαλείς στο κατάστρωμα του Geo Barents, πολλοί από αυτούς εξέφρασαν την ανακούφιση και την ευτυχία τους για τη διάσωσή τους, αλλά άλλοι ήταν ανήσυχοι και εξαντλημένοι αφού βρίσκονταν στη θάλασσα για περισσότερο από 24 ώρες. Ένας από αυτούς έπρεπε να μεταφερθεί με φορείο, αλλά ευτυχώς συνήλθε γρήγορα.

Ξεχασμένοι από τις αρχές

Το ίδιο βράδυ το Geo Barents έλαβε τρίτη ειδοποίηση. Μια άλλη υπερπλήρης ξύλινη βάρκα βρισκόταν σε κίνδυνο. Αν και οι αρχές γνώριζαν την κατάσταση, κανείς δεν απάντησε ούτε παρενέβη. Το Geo Barents χρειάστηκε εννέα ώρες για να φτάσει στην θέση του σκάφους και όλο αυτό το διάστημα ούτε οι αρχές ούτε άλλα κοντινά σκάφη παρείχαν βοήθεια.

«Αυτό είναι ένα άλλο σαφές παράδειγμα για το πώς τα κοντινά παράκτια κράτη αρνούνται να αναλάβουν οποιαδήποτε ευθύνη για τους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα. Το πλοίο βρισκόταν σε επισφαλή νερά για τρεις ημέρες, με 100 επιβαίνοντες, συμπεριλαμβανομένων 42 παιδιών», αφηγείται η Caroline Willemen. «Το να αφήνεις τους ανθρώπους να παρασύρονται στη θάλασσα για μέρες είναι απαράδεκτο. Για άλλη μια φορά, είμαστε μάρτυρες του τρόπου με τον οποίο οι ευρωπαϊκές πολιτικές ελέγχου της μετανάστευσης θέτουν σε κίνδυνο ζωές χιλιάδων ανθρώπων, χωρίς να έχουν καμία προληπτική δυνατότητα έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα και αποτυγχάνοντας να παράσχουν απάντηση σε όλες τις κλήσεις κινδύνου. Είναι απαράδεκτο να αφήνονται οι ΜΚΟ να καλύψουν το εξωφρενικό κενό» συνεχίζει.

Οι άνθρωποι δεν πρέπει να γυρίσουν πίσω στη Λιβύη

Μέχρι τις 23 Οκτωβρίου, το Geo Barents είχε 201 άτομα στο πλοίο, όταν έλαβε νέα ειδοποίηση για ένα άλλο λαστιχένιο σκάφος σε κίνδυνο, έξι ώρες μακριά από τη θέση του σκάφους. Μέχρι να φτάσει το Geo Barents στην περιοχή, η Λιβυκή Ακτοφυλακή ήταν ήδη εκεί και πλησίαζε γρήγορα το λαστιχένιο σκάφος, κάνοντας επικίνδυνους ελιγμούς γύρω του. Μόλις την προηγούμενη ημέρα, η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα είχε γίνει μάρτυρας άγνωστου αριθμού μεταναστών και προσφύγων που επέβαιναν σε σκάφος της Λιβυκής Ακτοφυλακής, δίπλα σε ένα άδειο σκάφος που πυρπολήθηκε.

Η ομάδα που επέβαινε στο Geo Barents φοβήθηκε μία νέα παρεμπόδιση, αλλά αυτή τη φορά οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ήταν σε θέση να συνεχίσουν τη διάσωση και να φέρουν τους 95 επιζώντες στο πλοίο. Εάν η Λιβυκή Ακτοφυλακή παρεμπόδιζε το σκάφος, οι επιζώντες θα είχαν επιστρέψει στον κύκλο της βίας και της εκμετάλλευσης στη Λιβύη.

«Τα ευρωπαϊκά κράτη και οι θεσμοί πρέπει να αναστείλουν αμέσως την πολιτική και υλική στήριξή τους προς τη Λιβυκή Ακτοφυλακή και να σταματήσουν το σύστημα αναγκαστικών επιστροφών στη Λιβύη. Η Λιβύη δεν είναι ασφαλές μέρος», λέει η Willemen.

Ζητώντας έναν ασφαλές λιμάνι

Στις 24 Οκτωβρίου, η ομάδα έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησε άλλη μια κρίσιμη διάσωση μιας λαστιχένιας βάρκας σε κίνδυνο, η οποία γέμιζε με νερό. Εβδομήντα ένας άνθρωποι ήταν στο πλοίο, εξαιρετικά φοβισμένοι για τη ζωή τους. Είναι όλοι πλέον ασφαλείς στο πλοίο του Geo Barents, το οποίο έχει τώρα 367 άτομα  συνολικά.