Έμπολα: καιρός να τελειώνουμε με αυτή την υπόθεση

Τις τελευταίες οκτώ εβδομάδες, ο αριθμός των περιστατικών στην περιοχή παραμένει σταθερός. Οι νέοι ασθενείς ανέρχονται σε 30 περίπου την εβδομάδα, ένας αριθμός που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα θεωρούνταν καταστροφή.

Η Διεθνής Πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Δρ Joanne Liu δήλωσε την περασμένη εβδομάδα: «Έχουμε δει τόσες πολλές αναφορές που καλούν για αλλαγή, όλες όμως επικεντρώνονται στον τρόπο με τον οποίο θα βελτιώσουμε τις μελλοντικές ανταποκρίσεις στα ξεσπάσματα του ιού. Στο μεταξύ, με τα νέα περιστατικά Έμπολα να κάνουν την εμφάνισή τους κάθε εβδομάδα στην περιοχή, δεν έχουμε θέσει ακόμα την επιδημία υπό έλεγχο. Στην αντιμετώπιση του ιού Έμπολα, περάσαμε από την παγκόσμια αδιαφορία, στο φόβο, μετά στην παγκόσμια ανταπόκριση και τώρα στην παγκόσμια κόπωση. Καιρός να τελειώνουμε με αυτή την υπόθεση.»

Γουινέα

Στη Γουινέα ο ιός εξακολουθεί να μεταδίδεται στο Conakry, το Boké και το Forecariah. «Εξακολουθούμε να καταγράφουμε οκτώ με δώδεκα περιστατικά Έμπολα κάθε εβδομάδα στη Γουινέα», αναφέρει η Anna Halford, Συντονίστρια Επείγουσας Παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Γουινέα. «Τα περιστατικά του Έμπολα εξακολουθούν να μην ανιχνεύονται για πάρα πολύ καιρό, με αποτέλεσμα το 25% των θετικών περιπτώσεων στις κοινότητες να εντοπίζονται μετά το θάνατο τις τελευταίες τρεις εβδομάδες».

Στο Κονάκρι, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν μετακινηθεί από το προηγούμενο κέντρο διαχείρισης Έμπολα στη Donka σε μια νέα εγκατάσταση στο Nongo, συνεχίζοντας τη δράση ενημέρωσης σε όλη την πόλη με στόχο την καταπολέμηση των προκαταλήψεων, του φόβου και της κόπωσης. «Γνωρίζουμε ότι όλοι είναι κουρασμένοι. Οι εθνικές αρχές έχουν κουραστεί –εργάζονται ασταμάτητα για τον σκοπό αυτό και το μόνο που θέλουν είναι να σταματήσει το ξέσπασμα του ιού. Οι κάτοικοι της Γουινέα έχουν κουραστεί από την αβεβαιότητα και το φόβο», δηλώνει ο Halford. «Ανταποκρινόμενοι για περισσότερο από ένα χρόνο στον Έμπολα, είμαστε πολύ κουρασμένοι, αλλά το ξέσπασμα δεν έχει τελειώσει και δεν μπορούμε να σταματήσουμε όσο συνεχίζουν να υπάρχουν νέα κρούσματα».

Στην εγκατάσταση Nongo των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, δίνεται η επιλογή στους ασθενείς να λάβουν πλάσμα από δωρητές που επιβίωσαν του Έμπολα. Η μέθοδος αυτή έχει δοκιμαστεί σε 101 καταγεγραμμένους ασθενείς των τελευταίων μηνών και δείχνει να μην έχει παρενέργειες. Τα συμπεράσματα της έρευνας για την αποτελεσματικότητα του πλάσματος δεν είναι ακόμα διαθέσιμα δημοσίως, ελπίζουμε όμως ότι θα δημοσιευτούν από τους ερευνητές τις προσεχείς εβδομάδες.

Ανταποκρινόμενοι στο ξέσπασμα στο Boké της βόρειας Γουινέας, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άνοιξαν ένα Κέντρο Διαχείρισης Έμπολα στις 3 Ιουλίου. Η προσέλευση είναι ανησυχητική δεδομένου του κινδύνου περαιτέρω γεωγραφικής εξάπλωσης στη γειτονική Guinea-Bissau.

Στη Guinea Bissau οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα βοηθούν στην προετοιμασία για την πιθανότητα εισαγωγής περιστατικών, παρέχοντας εκπαίδευση στο προσωπικό υγείας και προμήθειες για ανταπόκριση στον ιό Έμπολα.

Σιέρα Λεόνε

Στη Σιέρα Λεόνε, ο αριθμός των περιστατικών του Έμπολα εξακολουθεί να κυμαίνεται στα 14 καταγεγραμμένα περιστατικά κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας με τις εστίες να βρίσκονται στις περιφέρειες Freetown, Port Loko και Kambia.

Στη Freetown παρατηρήθηκε μια πρόσφατη έξαρση του ιού Έμπολα με 10 εξακριβωμένα περιστατικά τα οποία εντοπίστηκαν στη Δυτική Περιφέρεια την περασμένη εβδομάδα, γεγονός που συνιστά το υψηλότερο εβδομαδιαίο ποσοστό από τον Μάρτιο. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν ένα Κέντρο Έμπολα για εγκύους στο Hastings με εξειδικευμένες μαιευτικές υπηρεσίες για τις έγκυες που είναι θετικές στον ιό και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Ωστόσο, επειδή τα υπόλοιπα Κέντρα Διαχείρισης Έμπολα είναι πλήρη, το Κέντρο Διαχείρισης Έμπολα για εγκύους στο Hastings, εκτός των εγκύων, ξεκίνησε να δέχεται και γενικά περιστατικά Έμπολα, επιβεβαιωμένα ή μη, και ήδη έχουν εισαχθεί  6 άνθρωποι.

Επιπλέον, στη Freetown οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εστιάζουν στην ευαισθητοποίηση του κόσμου και την επιδημιολογική επιτήρηση συνεργαζόμενοι με την Περιφερειακή Επιτροπή Ανταπόκρισης κατά του Έμπολα ( District Ebola Response Committee), η οποία ανταποκρίνεται σε νέα περιστατικά και παρακολουθεί τις επαφές τις πρώτες 21 ημέρες, περίοδο που αποτελεί χρόνο επώασης του ιού.

«Είναι απαραίτητη η παρακολούθηση των περιστατικών που κρίνονται ύποπτα μέσω μιας συντονισμένης δράσης, συμπεριλαμβανομένης της εμπεριστατωμένης έρευνας  αναγνώρισης και παρακολούθησης των επαφών κατά τη διάρκεια των πρώτων 21 ημερών», αναφέρει ο Jose Hulsenbek, Επικεφαλής του Προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σιέρα Λεόνε. «Σε αυτή τη διαδικασία, το κλειδί για την αποφυγή μετάδοσης της νόσου είναι η ευαισθητοποίηση της κοινότητας».

Στην ευρύτερη περιοχή της περιφέρειας Bo, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να λειτουργούν ένα Κέντρο Διαχείρισης Έμπολα, καλύπτοντας το νοτιοανατολικό μέρος της χώρας. Παρόλο που εδώ και μερικούς μήνες δεν έχουν εντοπιστεί θετικά περιστατικά, το κέντρο δέχεται κάθε εβδομάδα πιθανούς ασθενείς στο πλαίσιο της αυξανόμενης ανάγκης για επιδημιολογική επιτήρηση.

Τους τελευταίους δύο μήνες, μη έχοντας ασθενείς, το Κέντρο Διαχείρισης Έμπολα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έκλεισε. Ωστόσο, παραμένει στη Magburaka μια μικρή ομάδα η οποία ετοιμάζεται να ανοίξει μια κλινική παροχής υπηρεσιών υγείας στους επιζώντες του Έμπολα.

«Είναι σαφές ότι η προσπάθεια για τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών υγείας στη Σιέρα Λεόνε δεν θα τελειώσει με την επιδημία», δηλώνει ο Hulsenbek. «Ακόμα και πριν από το ξέσπασμα του ιού Έμπολα, η Σιέρα Λεόνε έπασχε από μια μεγάλη μείωση εξειδικευμένου προσωπικού, γεγονός που περιόριζε την πρόσβαση του πληθυσμού σε υπηρεσίες που σώζουν ζωές. Μετά από την απώλεια περισσότερων από 220 εργαζομένων υγείας στη μάχη κατά του ιού Έμπολα, υπάρχει μεγάλη ανάγκη, όχι μόνο για χρηματοδότηση και υποσχέσεις, αλλά και για εξειδικευμένους νοσοκομειακούς γιατρούς σε όλη τη χώρα».

Λιβερία

Δυστυχώς, μετά από την εξάλειψη του Έμπολα στις 9 Μαΐου και τις ακόλουθες 42 μέρες χωρίς νέα κρούσματα, η Λιβερία ξεκίνησε να μετρά για άλλη μια φορά περιστατικά . «Παρόλο που είναι απογοητευτικό, η επανεμφάνιση του Έμπολα στη Λιβερία δεν ήταν εντελώς απροσδόκητη», δηλώνει η Carissa Guild, διαχειρίστρια των ιατρικών προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λιβερία. «Υπάρχει ακόμα ο κίνδυνος εμφάνισης νέων περιστατικών εφόσον ο ιός βρίσκεται στην περιοχή».

Ο ιός εμφανίστηκε στο έκκριμα ενός νεκρού 17χρονου αγοριού στα προάστια της πρωτεύουσας Monrovia και από τότε έχει μεταδοθεί σε 5 άλλους ανθρώπους. «Αυτά τα νέα περιστατικά υποδεικνύουν ότι η επαγρύπνηση είναι κομβικής σημασίας στην συγκεκριμένη περιφέρεια, ακόμα και σε περιοχές που έχουν ανακηρυχτεί ελεύθερες από τον ιό του Έμπολα. Δεν μπορούμε να επαναπαυόμαστε μέχρι να εξαφανιστεί ο Έμπολα και από τις τρεις χώρες», δηλώνει η Guild.

Αυτή την στιγμή οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν είναι άμεσα αναμειγνυόμενοι στη φροντίδα ασθενών ή στην εξέταση νέων περιστατικών, αλλά βρίσκονται σε ετοιμότητα για την στήριξη του Υπουργείου Υγείας, εφόσον ζητηθεί βοήθεια. Προς το παρόν, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν ένα παιδιατρικό νοσοκομείο 69 κλινών στη Monrovia με σκοπό να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του δευτεροβάθμιου συστήματος υγείας το οποίο, όπως στη Γουινέα και τη Σιέρα Λεόνε, έχει παραλύσει μετά από το θάνατο εκατοντάδων εργαζόμενων υγείας. Στην περιοχή του νοσοκομείου, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν επίσης μια κλινική που εξειδικεύεται στους επιζώντες του Έμπολα που υποφέρουν από πολλές επιπλοκές υγείας μετά την ανάρρωσή τους από τον ιό.

«Η μείωση των περιστατικών από εκατοντάδες σε τριάντα εβδομαδιαίως χρειάστηκε πολύ χρόνο και αρκετούς πόρους. Ωστόσο, για να φθάσουμε στην εξάλειψη των περιστατικών πρέπει να κάνουμε την πιο σχολαστική και δύσκολη δουλειά», δηλώνει η Δρ Liu, Διεθνής Πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Κανένας δεν ήταν προετοιμασμένος για την κλιμάκωση αυτής τη επιδημίας -της μεγαλύτερης στην ιστορία του ανθρώπου- ούτε όμως και για τη μεγάλη διάρκειά της. Ωστόσο, δεν μπορούμε να αποστρέψουμε το βλέμμα μας τώρα, αλλά να συνεχίσουμε μέχρι να τερματιστεί η επιδημία του Έμπολα σε ολόκληρη η περιοχή.»