Δραματικές συνθήκες διαβίωσης και υγείας των Ροχίνγκια

21 Σεπτεμβρίου 2017 - Μετά την άφιξη εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων Ροχίνγκια στο Μπανγκλαντές, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κάνουν έκκληση για την αποφασιστική ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας προκειμένου να αποφευχθούν καταστροφικές συνέπειες στην υγεία αυτού του πληθυσμού.

Μετά από ένα κύμα βίας απέναντι στους Ροχίνγκια, περισσότεροι από 422.000 άνθρωποι έχουν καταφύγει στο Μπανγκλαντές από την πολιτεία Ρακίν της Μιανμάρ μέσα σε διάστημα μόλις τριών εβδομάδων. Αυτή η πρόσφατη είσοδος προσφύγων στο Μπανγκλαντές ήρθε να προστεθεί στους εκατοντάδες χιλιάδες Ροχίνγκια που είχαν ήδη περάσει τα σύνορα κατά τη διάρκεια βίαιων επεισοδίων τα προηγούμενα χρόνια.

Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες που έφτασαν πρόσφατα στην περιοχή έχουν μετακινηθεί σε πρόχειρους καταυλισμούς χωρίς επαρκή πρόσβαση σε καταλύματα, τρόφιμα, καθαρό νερό ή τουαλέτες. Δύο από τους κύριους προϋπάρχοντες καταυλισμούς στο Κουτούπαλονγκ και το Μπαλούκαλι έχουν συγχωνευτεί σε έναν πυκνοκατοικημένο τεράστιο καταυλισμό σχεδόν 500.000 προσφύγων. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις προσφύγων στον κόσμο.

«Αυτοί οι καταυλισμοί αποτελούν ουσιαστικά παραγκουπόλεις σε αγροτικές περιοχές οι οποίες έχουν δημιουργηθεί παραπλεύρως του μοναδικού δρόμου δύο λωρίδων που διασχίζει αυτό το τμήμα της επαρχίας» αναφέρει η Κέιτ Γουάιτ (Kate White), ιατρική συντονίστρια επείγουσας παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Δεν υπάρχουν δρόμοι μέσα ή έξω από τον καταυλισμό, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την παροχή βοήθειας. Το έδαφος είναι λοφώδες και σημειώνονται συχνά κατολισθήσεις, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου τουαλέτες. Όταν περπατάει κανείς στον καταυλισμό, αναγκαστικά περνάει πάνω από βρώμικα νερά και λύματα».

Καθώς το διαθέσιμο πόσιμο νερό είναι λίγο, οι άνθρωποι πίνουν νερό που συλλέγουν από ορυζώνες, λακκούβες ή ρηχά πηγάδια που σκάβουν με τα χέρια, τα οποία μολύνονται συχνά με ανθρώπινα περιττώματα. Στην ιατρική μονάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Κουτούπαλονγκ, από τις 6 έως τις 17 Σεπτεμβρίου προσήλθαν για νοσηλεία 487 ασθενείς με διαρροϊκές ασθένειες. «Δεχόμαστε καθημερινά ενήλικους που είναι στα πρόθυρα να πεθάνουν από αφυδάτωση» δηλώνει η Γουάιτ. «Το γεγονός αυτό υπό κανονικές συνθήκες παρατηρείται πολύ σπάνια σε ενήλικους και σηματοδοτεί το ενδεχόμενο να βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία».

Η επισιτιστική ασφάλεια μέσα και γύρω από τον καταυλισμό είναι εξαιρετικά εύθραυστη: οι νέοι πρόσφυγες που καταφθάνουν εξαρτώνται πλήρως από την ανθρωπιστική βοήθεια, οι τιμές στην αγορά έχουν εκτοξευθεί και η απουσία δρόμων καθιστά δύσκολη την πρόσβαση στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς. «Με ελάχιστα χρήματα και χαοτικές, ανεπαρκείς διανομές τροφίμων σε συνθήκες συνωστισμού, πολλοί Ροχίνγκια τρώνε μόνο ένα γεύμα σκέτο ρύζι την ημέρα», αναφέρει η Γουάιτ. «Κάποιοι πρόσφυγες μας είπαν ότι, μετά από ημέρες χωρίς φαγητό, το μόνο που έφαγαν ήταν ένα πιάτο ρύζι που τους έδωσε ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου στο Μπανγκλαντές, το οποίο μοιράστηκε μια εξαμελής οικογένεια».

Εν τω μεταξύ, οι ιατρικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων των κλινικών των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, κατακλύζονται από ασθενείς. Μεταξύ της 25ης Αυγούστου και της 17ης Σεπτεμβρίου, οι κλινικές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δέχτηκαν συνολικά 9.602 ασθενείς στα εξωτερικά ιατρεία, 3.344 ασθενείς στα επείγοντα, 427 ασθενείς που χρειάστηκαν νοσηλεία, 225 ασθενείς με τραυματισμούς που σχετίζονται με βιαιοπραγίες και 23 περιστατικά σεξουαλικής βίας.

Λόγω της τεράστιας και ταχύτατης αύξησης του πληθυσμού, καθώς και της γνωστής χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης στην κοινότητα των Ροχίνγκια στη Μιανμάρ, υπάρχει πολύ υψηλός κίνδυνος ξεσπάσματος επιδημιών στην περιοχή. Πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα ολοκληρωμένες εκστρατείες εμβολιασμού κατά της ιλαράς και της χολέρας. Ως προληπτικό μέτρο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν προετοιμάσει μια μονάδα απομόνωσης στην ιατρική μονάδα του Κουτούπαλονγκ για τον ταχύτατο περιορισμό πιθανών ή ταυτοποιημένων περιστατικών χολέρας ή ιλαράς. «Η κατάσταση στους καταυλισμούς είναι τόσο οριακή, ιδίως όσον αφορά τα καταλύματα, τα τρόφιμα, το νερό και την υγιεινή, που ένα μικρό συμβάν θα μπορούσε να οδηγήσει σε ξέσπασμα επιδημίας, το οποίο θα αποτελούσε το σημείο καμπής ανάμεσα σε μια κρίση και την καταστροφή», δηλώνει ο Ρόμπερτ Όνους (Robert Onus), συντονιστής της επείγουσας παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

«Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες ζουν σε εξαιρετικά επισφαλείς συνθήκες και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για μια καταστροφή της δημόσιας υγείας», προσθέτει ο Όνους. «Πιθανότατα δεν έχουμε δει ακόμα όλες τις επιπτώσεις αυτής της κρίσης στην υγεία. Υπάρχει τεράστια ανάγκη για μια μαζική ανθρωπιστική παρέμβαση που να επικεντρώνεται στην παροχή τροφίμων, καθαρού νερού, καταλυμάτων και εγκαταστάσεων υγιεινής, ενώ απαιτείται μια λύση για τη μείωση του μεγέθους αυτών των μαζικών καταυλισμών».

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα στο Μπανγκλαντές

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν να εργάζονται για πρώτη φορά στο Μπανγκλαντές το 1985. Σε κοντινή απόσταση από τον πρόχειρο οικισμό στην περιοχή Κουτούπαλονγκ στην επαρχία Κοξ Μπαζάρ, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν μια ιατρική μονάδα και μια κλινική που παρέχουν ολοκληρωμένη βασική και επείγουσα φροντίδα υγείας, καθώς και δυνατότητα εσωτερικής νοσηλείας και εργαστηρίων για τους πρόσφυγες Ροχίνγκια και την τοπική κοινότητα. Προκειμένου να ανταποκριθούν στην εισροή προσφύγων, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν ενισχύσει σημαντικά τις δράσεις εξασφάλισης νερού, εγκαταστάσεων υγιεινής και τις ιατρικές δραστηριότητες για τον πληθυσμό των προσφύγων.

Σε άλλες περιοχές του Μπανγκλαντές, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στην παραγκούπολη Καμρανγκιρσάρ, στην πρωτεύουσα Ντάκα, παρέχοντας υπηρεσίες ψυχικής υγείας, αναπαραγωγικής σεξουαλικής υγείας, οικογενειακού προγραμματισμού και προγεννητικών ελέγχων, καθώς και ένα πρόγραμμα επαγγελματικής υγείας για εργαζόμενους σε εργοστάσια.