Βία δίχως τέλος στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

Την Πέμπτη 24 Ιουνίου, δύο οδηγοί μοτοσικλετών που εργάζονταν για τους Γιατροί Χωρίς Σύνορα έπεσαν σε ενέδρα από ένοπλους άνδρες στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία ενώ παρέπεμπαν ασθενείς στην πόλη Batangafo.

Μια γυναίκα, επιστάτρια, πέθανε από πυροβολισμό, στον δρόμο για το νοσοκομείο μετά την επίθεση. Τρεις ακόμη άνθρωποι τραυματίστηκαν: ένας οδηγός μοτοσικλέτας που εργαζόταν για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και δύο ασθενείς: μια γυναίκα και το μωρό της. Η κατάσταση των τραυματιών είναι σταθερή στο νοσοκομείο στην Batangafo.

Οι οδηγοί των μοτοσικλετών που έκαναν τις ιατρικές παραπομπές έφεραν ευδιάκριτα διακριτικά της οργάνωσης. Καταδικάζουμε τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά που πλήττουν την ιατρική αποστολή στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και επηρεάζουν σοβαρά την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη των ανθρώπων. Αυτή είναι η τρίτη επίθεση τον Ιούνιο που έχει στο επίκεντρο τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και τους ασθενείς μας στην περιοχή.

Κεντροαφρικανική Δημοκρατία: Χιλιάδες ευάλωτοι στο Bambari μετά την πλήρη καταστρoφή του  αυτοσχέδιου καταυλισμού

Περίπου 8.500 άτομα εκδιώχθηκαν από τον αυτοσχέδιο καταυλισμό στο Bambari της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας μετά την αναζοπύρωση των συγκρούσεων στην περιοχή, λέει ο διεθνής ιατρικός οργανισμός Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι έχουν καταφύγει σε ένα τζαμί στην πόλη Bambari όπου ζουν σε πολύ επισφαλείς συνθήκες. Ο καταυλισμός κάηκε ολοσχερώς και μαζί του καταστράφηκε κι ένα κέντρο υγείας που διαχειρίζονταν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εντός του καταυλισμού.

Ο καταυλισμός Elevage δημιουργήθηκε μετά από τις βίαιες συγκρούσεις που έπληξαν τη χώρα το 2013-14. Βρίσκεται στα περίχωρα του Bambari,  μια από τις κύριες πόλεις της κεντρικής Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας. Άνθρωποι από κυρίως ημι-νομαδικές κοινότητες αναζήτησαν καταφύγιο εδώ για να γλιτώσουν από τις μάχες σε διάφορες περιοχές. Τα επόμενα χρόνια, καθώς οι περίοδοι βίας εναλλάσσονταν με πιο ήρεμες περιόδους, το μέρος άρχισε να μοιάζει με μια μικρή πόλη, με έξι τζαμιά και εκατοντάδες καταστήματα, σκηνές και άλλες εγκαταστάσεις που δημιουργήθηκαν από τους 8.500 ανθρώπους που ζούσαν εκεί.

«Μετακόμισα εδώ το 2014», λέει ο Mahmoud, πρώην κάτοικος του καταυλισμού. «Το μέρος δημιουργήθηκε από εκτοπισμένους από τις πόλεις Bria, Kaga-Bandoro, Ippy, Boali, Kabo και Bossangoa, οι οποίοι είχαν φύγει από τα σπίτια τους λόγω των ένοπλων συγκρούσεων».

Σχεδόν τίποτα δεν έχει απομείνει

Σήμερα, σχεδόν τίποτα δεν έχει απομείνει από τον καταυλισμό Elevage. Όλες οι σκηνές καταστράφηκαν από τη φωτιά, καθώς και τα περισσότερα κτίρια - μονοώροφα σπίτια από πηλό ή σκυρόδεμα – συμπεριλαμβανομένου ενός μικρού ιατρικού κέντρου που διαχειρίζονταν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, όπου οι ομάδες μας περιέθαλπαν περισσότερα από 200 παιδιά κάθε εβδομάδα για ελονοσία, τη βασική θανατηφόρα ασθένεια στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, καθώς και για διάρροια, πνευμονία και άλλες ασθένειες.

Μόνο ελάχιστα κτίρια εξακολουθούν να στέκονται όρθια στο κόκκινο χώμα, το οποίο είναι γεμάτο με τούβλα, σπασμένα ξύλα, λιωμένο πλαστικό και εγκαταλελειμμένα αντικείμενα για όσο βλέπει το μάτι. Κανείς δεν μένει στον καταυλισμό, υπάρχει μόνο η σιωπή του κοντινού δάσους.

Δεδομένου ότι οι συγκρούσεις στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία αναζοπυρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2020 εν μέσω της εκλογικής διαδικασίας, η περιοχή Bambari δεν έχει απαλλαγεί από τις εντάσεις που έχουν εξαπλωθεί σε μεγάλα τμήματα της χώρας. Επιθέσεις εναντίον της κυβέρνησης από έναν νέο συνασπισμό ένοπλων ομάδων και επακόλουθα αντίποινα από κυβερνητικές δυνάμεις, κάνουν τις βίαιες συγκρούσεις τακτικά επαναλαμβανόμενες τους τελευταίους μήνες.

Μία από αυτές τις συγκρούσεις πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Παρασκευής 4 Ιουνίου μεταξύ κυβερνητικών δυνάμεων και μη κρατικών ένοπλων ομάδων κοντά στον καταυλισμό Elevage. Την επόμενη μέρα, στρατιώτες μπήκαν στον καταυλισμό, σύμφωνα με αναφορές πρώην κατοίκων. Την Κυριακή 6 Ιουνίου, φαινόταν καπνός από την κατεύθυνση του καταυλισμού. «Έφτασαν στις 2 μ.μ. το Σάββατο και μας διέταξαν να εγκαταλείψουμε το μέρος αμέσως», λέει ο Mahmoud. «Πυροβολούσαν στον αέρα, πανικοβάλοντας τους ανθρώπους και αναγκάζοντας τους να φύγουν βιαστικά και να εγκαταλείψουν το μέρος. Οι ντόπιοι από τις γύρω περιοχές εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση για να λεηλατήσουν όλα όσα είχαμε. Πήραν βίαια τα κατσίκια μας και έκλεψαν τα στρώματά μας. Λίγο αργότερα, όλα κάηκαν».

Η περίοδος των βροχών αυξάνει τους κινδύνους για την υγεία

Οι περισσότεροι από τους πρώην κατοίκους του Elevage έχουν καταφύγει στην πόλη Bambari, μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά, είτε γύρω από το τζαμί είτε στην κοινότητα υποδοχής. Καθώς είμαστε στην περίοδο των βροχών, η έλλειψη κατάλληλου καταφυγίου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών όπως η ελονοσία.

«Καταδικάζουμε την καταστροφή ενός τόπου που φιλοξένησε ευάλωτα άτομα και την καταστροφή ενός σαφώς οριοθετημένου κέντρου υγείας», λέει ο Rhian Gastineau, επικεφαλής αποστολής των Γιατρ Χωρίς Σύνορα στ χώρα. «Ξεριζωμένοι από τα σπίτια τους και χωρίς υγειονομική περίθαλψη, οι εκτοπισμένοι είναι ακόμη πιο ευάλωτοι από ό, τι πριν».

«Οι συνθήκες εδώ γύρω από το τζαμί είναι αξιοθρήνητες», λέει ο Mahmoud. «Κοιμόμαστε στο έδαφος, χωρίς στέγη, στρώμα ή κουνουπιέρα. Δεν υπάρχει φαγητό, τουαλέτα και αρκετό καθαρό νερό».

Αβέβαιο το μέλλον εν μέσω της σύγκρουσης

Η Hamida, η οποία ζούσε με τα 10 παιδιά της στο  Elevage, λέει ότι η αντιμετώπιση των νέων συνθηκών τους είναι πολύ δύσκολη. «Αφού εκδιωχθήκαμε από το Elevage, πήγαμε από το κακό στο χειρότερο. Φοβόμαστε και έχουμε χάσει τα πάντα. Τα παιδιά μου δεν έχουν τίποτα να φάνε. Χωρίς βοήθεια, τα παιδιά μου δεν θα μπορούν πλέον να πηγαίνουν στο σχολείο. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. "

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Bambari,  άνοιξαν ένα νέο ιατρείο στο τζαμί για να περιθάλπουν άτομα για ελονοσία και άλλες παθήσεις. Έχουν επίσης δημιουργήσει ένα σημείο συλλογής αποβλήτων και παρέχουν συμβουλές για ιατρικά ζητήματα όπως και υποστήριξη ψυχικής υγείας για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τα τραυματικά γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων. Ενώ άλλοι οργανισμοί βοήθειας παρέχουν επίσης υποστήριξη στους εκτοπισμένους - συμπεριλαμβανομένης της παροχής καθαρού νερού στο τζαμί και της διανομής ειδών πρώτης ανάγκης και τροφίμων - πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα.

«Είναι επείγον να χτιστούν περισσότερες τουαλέτες και να έχουν πρόσβαση οι άνθρωποι σε τροφή και πόσιμο νερό», λέει ο Gastineau. «Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να υποστηρίξουμε την κοινότητα υποδοχής που τώρα δέχεται πρόσθετη πίεση με τη μαζική άφιξη ανθρώπων. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν υποστεί συνεχή βία εν μέσω της σύγκρουσης. Είναι απαραίτητο να τους προστατεύσουμε και, μακροπρόθεσμα, να βρούμε ένα ασφαλές μέρος για να μείνουν το οποίο θα είναι σεβαστό από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στη συνεχιζόμενη σύγκρουση.

«Είμαστε ζωντανοί, ευχαριστώ τον Θεό», λέει η Hamida. «Ελπίζω απλώς ότι μια μέρα η ασφάλεια και η ειρήνη θα κυριαρχήσουν στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία».