Αχιλλέας Τζέμος: «Στον πόλεμο, το νοσοκομείο είναι το πιο επικίνδυνο μέρος που μπορείς να βρίσκεσαι»

Το Κίλις είναι μια μικρή μεθοριακή τουρκική πόλη, στα σύνορα με τη Συρία. Παράξενο μέρος. Πριν ξεκινήσει ο πόλεμος πολλοί Τούρκοι από τις μεγαλουπόλεις δεν ήξεραν καν την ύπαρξή του. Σήμερα, με περισσότερους από 100.000 Σύρους πρόσφυγες, η μικρή πόλη έχει γίνει πολύ μεγαλύτερη. Από εδώ περνά και η βασικότερη δίοδος προς το μισοκατεστραμμένο Χαλέπι.

Αν και η βάση μας είναι στο Κίλις, η δουλειά μας γίνεται μέσα στη Συρία: διαχειριζόμαστε ένα μεγάλο νοσοκομείο λίγα χιλιόμετρα μακριά και υποστηρίζουμε δεκάδες άλλα, στο Χαλέπι και στην ευρύτερη περιοχή. Νοσοκομεία στελεχωμένα από Σύρους και Σύριες: γιατρούς, νοσηλευτές, τεχνικούς, καθαρίστριες, οδηγούς.

Είναι πολύ δύσκολο να λειτουργείς ένα νοσοκομείο εν καιρώ πολέμου και ακόμα δυσκολότερο να το κάνεις όταν δεν μπορείς να βρίσκεσαι εκεί. Στις αρχές του 2013 πέντε μελη της αποστολής των  μας απήχθησαν από μια από τις δεκάδες ένοπλες ομάδες της περιοχής ενώ λίγο αργότερα ένας από τους χειρουργούς μας δολοφονήθηκε. Η κατάσταση είχε γίνει πλέον εξαιρετικά επικίνδυνη για τα μέλη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που δεν είναι Σύροι και η είσοδός μας στην πλεύρα της Συρίας απαγορεύτηκε.

Παρόλα αυτά, χάρη στην αφοσίωση και τον επαγγελματισμό των Σύρων συναδέλφων μας και στις δυνατότητες που μας δίνει πλέον η τεχνολογία, μπορούμε να έχουμε εικόνα και ήχο ακόμα και σε ζωντανή μετάδοση, με ό,τι αυτό σημαίνει: ιατρικές φωτογραφίες ασθενών, τηλεδιασκέψεις με το προσωπικό,  συνεντεύξεις με υποψηφίους μέσω Skype, φωτογραφίες και βίντεο με τα έργα βελτίωσης και προστασίας των εγκαταστάσεών μας, μέχρι και καθημερινές εικόνες του φαγητού που προσφέρουμε στους ασθενείς μας. 

Η επαφή με το προσωπικό μας είναι καθημερινή και πολύωρη. Συζητάμε πώς να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας, πώς να φτιάξουμε έναν ακόμα χώρο για χειρουργικές επεμβάσεις, πότε θα κάνουμε τις πληρωμές των μισθών του προσωπικού, ποια διαδρομή είναι η λιγότερο επικίνδυνη ώστε να μπορέσουμε να πάρουμε προμήθειες από γειτονικές πόλεις. Συζητάμε όμως και προσωπικά θέματα: τις ανησυχίες για τις οικογένειές τους, τους βομβαρδισμούς στα διπλανά σπίτια, τους συγγενείς που σκοτώθηκαν, μωρά που γεννήθηκαν… Μετά από έξι μήνες, ξέρω τόσο καλά τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζομαι στενά κι ας μην τους έχω συναντήσει ποτέ έξω από την οθόνη του υπολογιστή. Σχεδόν σαν να βρίσκομαι εκεί και ο ίδιος.

Σχεδόν. Κάθε φορά που μια βόμβα σκάει στο συριακό έδαφος, η έκρηξη κάνει το σπίτι μας στο Κίλις να τραντάζεται. Μετά από λίγο καιρό, μπορούμε πλέον με σχετική επιτυχία να καταλάβουμε αν είναι από παγιδευμένο αυτοκίνητο ή από βομβαρδισμό. Αυτό που δεν μπορούμε να ξέρουμε ποτέ, είναι αν η επόμενη βόμβα θα είναι αυτή που θα πέσει στο νοσοκομείο μας, στους συναδέλφους μας. Γιατί σε αυτόν τον πόλεμο, το νοσοκομείο είναι το πιο επικίνδυνο μέρος που μπορείς να βρίσκεσαι.