Βορειοδυτική Συρία: Η έλλειψη χρηματοδότησης εντείνει τα προβλήματα υγείας των γυναικών

Μια κρύα βροχερή μέρα, μια γυναίκα φτάνει με τον σύζυγό της με μοτοσικλέτα σε νοσοκομείο που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην επαρχία Ιντλίμπ, στη βορειοδυτική Συρία. Ήρθε για να γεννήσει. Η Ratiba, εκτοπισμένη μητέρα τεσσάρων παιδιών, τρία εκ των οποίων γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της συριακής σύγκρουσης, μεγαλώνει τα παιδιά της μέσα σε μια σκηνή και αγωνίζεται να τα βγάλει πέρα. Όπως χιλιάδες γυναίκες στη Συρία, διαγνώστηκε με υποσιτισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της. Ως αποτέλεσμα, ανέφερε ότι υπέφερε από συνεχή ζάλη, υπέρταση και κόπωση».

Η Ratiba δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει δυσκολίες. Σήμερα, η βορειοδυτική Συρία φιλοξενεί 4 εκατομμύρια ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων 2,7 εκατομμυρίων εσωτερικά εκτοπισμένων, το 80% των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά. Για περισσότερο από μια δεκαετία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν δει από πρώτο χέρι πώς οι γυναίκες - όπως και ο υπόλοιπος πληθυσμός - έχουν επηρεαστεί άμεσα από τη σύγκρουση και τις συνέπειές της. Πολλοί ζουν σε κακές συνθήκες και υποφέρουν από επισιτιστική ανασφάλεια. Οι υπάρχουσες προκλήσεις, όπως η βία με βάση το φύλο και ο πρόωρος γάμος, επιδεινώνουν περαιτέρω την ευαλωτότητα των γυναικών. «Ακόμη και τα φυσιολογικά στάδια στη ζωή μιας γυναίκας, όπως η εμμηνόρροια, η εγκυμοσύνη ή ο θηλασμός, γίνονται βάρος», λέει η Teresa Graceffa, ιατρική συντονίστρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Συρία.

Η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη είναι μια άλλη τεράστια πρόκληση λόγω της ανασφάλειας, των μεγάλων αποστάσεων για να φτάσεις στις δομές υγείας και του κόστους των υπηρεσιών και των μεταφορών. «Μια γυναίκα που ήρθε από μακριά πρόσφατα γέννησε κοντά στην είσοδο ενός νοσοκομείου που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα», δήλωσε η Caroline Masunda, γιατρός αναφοράς για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στη Συρία. Περίμενε να πληρώσει αρκετά χρήματα για τη μεταφορά, καθώς δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο. Αυτό είναι ανησυχητικό, καθώς οι καθυστερημένες αφίξεις σε περιπτώσεις τοκετού θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ιατρικές επιπλοκές τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό.»

Έντεκα χρόνια πολέμου έχουν επίσης πλήξει την ψυχική υγεία των γυναικών και πολλές αντιμετωπίζουν άγχος, κατάθλιψη ή διαταραχή μετατραυματικού στρες. Οι περισσότερες γυναίκες και έφηβες που λαμβάνουν ψυχολογική υποστήριξη σε δομές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα  λένε ότι η αγωνία τους σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τη σύγκρουση. «Πρόσφατα παρέπεμψα μια 25χρονη εκτοπισμένη μητέρα πέντε παιδιών σε ειδικό ψυχικής υγείας επειδή παρουσίασε συμπτώματα κατάθλιψης. Ένιωθε τόση θλίψη που δεν μπορούσε πλέον να θηλάσει το νεογέννητο παιδί της», λέει η Soumaya*, υπεύθυνη προαγωγής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας σε γυναίκες στη βορειοδυτική Συρία από το 2012. Αυτό περιλαμβάνει προγεννητική, μεταγεννητική φροντίδα και φροντίδα του νεογέννητου, διαχείριση των τοκετών, συμπεριλαμβανομένων των καισαρικών τομών, γυναικολογικές εξετάσεις, οικογενειακό προγραμματισμό και υποστήριξη ψυχικής υγείας. Το 2021, υποστηρίξαμε πάνω από 18.000 τοκετούς στις επαρχίες του Χαλεπίου και του Ιντλίμπ και παρείχαμε περισσότερες από 200.000 συνεδρίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας μέσω συνδιαχείρισης  και υποστήριξης νοσοκομείων, κέντρων υγείας και κινητών κλινικών.

Ενώ οι ανθρωπιστικές ανάγκες συνεχίζουν να αυξάνονται, το εύθραυστο σύστημα υγείας στη βορειοδυτική Συρία αντιμετωπίζει προκλήσεις και τα χρηματοδοτικά κενά εξακολουθούν να αποτελούν μείζονα πρόκληση.

Στους καταυλισμούς εκτοπισμένων που επισκέπτονται οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι γυναίκες εκφράζουν τακτικά ανησυχίες σχετικά με τη μειωμένη διαθεσιμότητα υπηρεσιών μητρικής και παιδιατρικής φροντίδας. «Κάθε φορά που κατευθυνόμαστε προς το κοντινό νοσοκομείο, βλέπουμε λιγότερους γιατρούς και νοσηλευτές και οι περισσότερες υπηρεσίες συχνά δεν είναι διαθέσιμες», λέει η Fatima*, μητέρα επτά παιδιών, η οποία πρόσφατα βίωσε μια αποβολή. «Έμαθα ότι το νοσοκομείο στο οποίο γεννήθηκε η κόρη μου έχει πλέον κλείσει», προσθέτει.

Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είδαν διάφορες δομές υγείας και προγράμματα να περιορίζουν τις δραστηριότητές τους ή να κλείνουν λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, εκατοντάδες ιατρικές δομές έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί. Πολλοί γιατροί έχουν σκοτωθεί ή έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Βασικά φάρμακα και ιατρικές προμήθειες συχνά δεν είναι διαθέσιμα. Όλα αυτά έχουν επηρεάσει αρνητικά την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες για έγκυες γυναίκες, κορίτσια και νεογέννητα.

Ως απάντηση, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κλιμάκωσαν τις δραστηριότητές της για να ανταποκριθούν  στην αύξηση των τοκετών κατά 50% σε τρία από τα συνδιαχειριζόμενα νοσοκομεία τους, όπου οι τοκετοί με καισαρική τομή αυξήθηκαν επίσης το 2021. Η αύξηση αυτή συνεχίστηκε το πρώτο δίμηνο του 2022.

Είναι σαφές ότι η ανθρωπιστική δράση δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες και υπάρχει επείγουσα ανάγκη αύξησης της χρηματοδότησης για σωτήριες δράσεις, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας στη χώρα. «Οι γυναίκες στη βορειοδυτική Συρία χρειάζονται μακροπρόθεσμη ποιοτική παροχή υπηρεσιών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας για να μπορούν να έχουν καλή υγεία. Τώρα σίγουρα δεν είναι η ώρα να τις απογοητεύσουμε», λέει ο Δρ Faisal Omar, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη Συρία.

*Τα ονόματα έχουν αλλαχθεί για την προστασία της ταυτότητας των ανθρώπων

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Στη βορειοδυτική Συρία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν επί του παρόντος 7 νοσοκομεία, συμπεριλαμβανομένης 1 μονάδας εγκαυμάτων, εκτός από 12 κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και 3 ασθενοφόρα για διακομιδές. Επιπλέον, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν 11 κινητές κλινικές που εξυπηρετούν καταυλισμούς εκτοπισμένων ατόμων. Λειτουργούν επίσης δραστηριότητες ύδρευσης, αποχέτευσης και υγιεινής σε περίπου 100 καταυλισμούς εκτοπισμένων  στα βορειοδυτικά.

Στη βορειοανατολική Συρία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν υποστήριξη εμβολιασμού σε 12 περιοχές. Διευθύνουν μια κλινική πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, ένα πρόγραμμα για μη μεταδοτικές ασθένειες, κινητή μονάδα φροντίδας τραυμάτων και μια μονάδα αντίστροφης όσμωσης για την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού στο Al-Hol. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα διευθύνουν επίσης δύο κλινικές για χρόνιους ασθενείς και παρέχουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας για φυματίωση μέσα σε ένα κέντρο κράτησης. Επιπλέον, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν ένα νοσοκομείο, καθώς και ένα τμήμα εξωτερικών ασθενών που περιλαμβάνει αίθουσα επειγόντων, και έχουν ξεκινήσει ένα επισιτιστικό πρόγραμμα.