Βόρεια Συρία: Η οξεία κρίση νερού εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία

Μια δεκαετία πολέμου έχει αφήσει τις υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης κατεστραμμένες και παραμελημένες, και σήμερα πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως εκτοπισμένοι από τις συγκρούσεις, υφίστανται τις ολέθριες συνέπειες.

«Ακόμη και όταν το νερό είναι διαθέσιμο και προσβάσιμο σε ανθρώπους στη βόρεια Συρία, μερικές φορές είναι επικίνδυνο και μολυσμένο», λέει ο Ibrahim Mughlaj, υπεύθυνος για την προαγωγή της  υγείας  των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, στη βορειοδυτική Συρία. Αντιμετωπίζουμε τακτικά στους καταυλισμούς τις επιπτώσεις της κακής ποιότητας του νερού στην υγεία, η οποία συχνά προκαλεί ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό καθώς και άλλα θέματα υγείας, όπως διάρροια, ηπατίτιδα, δερματικές παθήσεις , ψώρα και πολλά άλλα» αναφέρει.

«Ενώ στα βορειοδυτικά είμαστε μάρτυρες  μιας ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων COVID-19, η περιορισμένη πρόσβαση στο νερό δυσχεραίνει σοβαρά την εφαρμογή  μέτρων υγιεινής που είναι απαραίτητα για την πρόληψη και τη θεραπεία του ιού», λέει ο Mughlaj.

Σε ολόκληρη τη βόρεια Συρία,  ανθρωπιστικές οργανώσεις προσπαθούν να καλύψουν τα κενά και να ανταποκριθούν στις πολλές ανάγκες, αλλά η συνολική προσβασιμότητα σε νερό και υποδομές αποχέτευσης παραμένει πρόβλημα, κυρίως λόγω της μείωσης της χρηματοδότησης για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Οι δράσεις ύδρευσης, αποχέτευσης και υγιεινής (WASH) αντιπροσωπεύουν επί του παρόντος μόνο το 4% του συνολικού προϋπολογισμού ανθρωπιστικής δράσης για ολόκληρη τη Συρία, ποσοστό μικρότερο από το ένα τρίτο αυτού που δαπανήθηκε πέρυσι για τις ίδιες δραστηριότητες.

Ο αντίκτυπος της μειωμένης χρηματοδότησης

Στη βορειοδυτική Συρία, αυτή η μείωση χρηματοδότησης έχει οδηγήσει πολλούς οργανισμούς να σταματήσουν τις δραστηριότητες μεταφοράς  νερού σε διάφορους καταυλισμούς. Περιοχές όπως η Deir Hassan, για παράδειγμα, έχουν επηρεαστεί έντονα από αυτή τη μείωση των υπηρεσιών. Από τον Μάιο του 2021, ο αριθμός των κρουσμάτων με ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό  αυξήθηκε σημαντικά στην περιοχή. «Μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου 2021, που είναι η περίοδος κατά την οποία σταμάτησαν ορισμένες από αυτές τις δραστηριότητες, οι ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό αυξήθηκαν κατά 47%», λέει ηTeresa Graceffa, ιατρική συντονίστρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη Συρία.

Τον Ιούλιο του 2021, οι ομάδες μας παρατήρησαν αυξανόμενα κρούσματα διάρροιας σε περισσότερους από 30 καταυλισμούς στην επαρχεία του Idlib και εντόπισαν επίσης συχνές περιπτώσεις ψώρας και άλλες ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό καθ 'όλη τη διάρκεια των ιατρικών επισκέψεων σε καταυλισμούς εκτοπισμένων.

Από τις αρχές του έτους, το 28% των περιπτώσεων που εξετάσθηκαν σε ένα νοσοκομείο που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην επαρχία του Idlib αναφέρθηκε ως οξεία υδαρής διάρροια. Ως αποτέλεσμα, ξεκινήσαμε μια προσωρινή δράση έκτακτης ανάγκης και εγκαταστήσαμε ένα σημείο στοματικής επανυδάτωσης (ORP) στο νοσοκομείο, για να παρέχουμε φροντίδα σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια αφυδάτωση και να ενημερώσουμε, να ευαισθητοποιήσουμε  και να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους σχετικά με τον τρόπο πρόληψης της εξάπλωσης της διάρροιας.

«Αλλά αυτό δεν είναι ένα μοναδικό πρόβλημα», λέει ο Δρ Mohammed El-Mutwakil, συντονιστής πεδίου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, «είναι μια επαναλαμβανόμενη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ομάδες μας λόγω ενός διαρθρωτικού ζητήματος που επιδεινώνεται συνεχώς με το χρόνο καθώς μειώνεται η χρηματοδότηση για τέτοιες δραστηριότητες».

Στη βορειοανατολική Συρία, οι άνθρωποι έχουν επίσης πληγεί  σημαντικά από τις ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό, καθώς και από την αυξημένη επισιτιστική ανασφάλεια και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο υποσιτισμού, λόγω της χαμηλότερης ποιότητας του νερού και της μειωμένης διαθεσιμότητας. Ένα κέντρο πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στη Raqqa ανέφερε ότι ο αριθμός των περιστατικών με διάρροια τον Μάιο του 2021 ήταν 50% υψηλότερος από ό, τι τον Μάιο του 2020.

Στο Hassakeh, ένα εκατομμύριο άνθρωποι αντιμετωπίζουν περιορισμένη πρόσβαση στο νερό για σχεδόν δύο χρόνια, λόγω επαναλαμβανόμενων και παρατεταμένων διακοπών στην παροχή νερού από τον σταθμό ύδρευσης στο Alouk, ο οποίος βρίσκεται υπό τον έλεγχο των τουρκικών αρχών. Επιπλέον, οι άνθρωποι στη βορειοανατολική Συρία πλήττονται από τη σοβαρή μείωση του όγκου του νερού που ρέει στον Ευφράτη ποταμό, ο οποίος είναι η σημαντικότερη πηγή νερού για τη βορειοανατολική Συρία.

Καλύπτοντας το κενό

Ο ανεπαρκής αριθμός μονάδων ύδρευσης και αποχέτευσης συχνά αναγκάζει  τους ανθρώπους να καταφύγουν σε μη ασφαλείς μηχανισμούς αντιμετώπισης. «Μερικές φορές αγοράζουμε νερό μόνοι μας», λέει ο Hussain Muhammad, που προς το παρόν  ζει σε έναν καταυλισμό εκτοπισμένων στην επαρχία του Idlib. «Ωστόσο, όταν δεν μπορούμε, πρέπει να περιμένουμε την υποστήριξη από ανθρωπιστικές οργανώσεις. Και αν αυτή δεν έρθει, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, βάζουμε δοχεία κάτω από τη βροχή για να συλλέξουμε νερό», λέει.

«Δεδομένου ότι οι στέγες και οι σκηνές είναι βρώμικες, το νερό μολύνεται και γίνεται επικίνδυνο  για κατανάλωση ή για  ντους. Όταν χρησιμοποιήσαμε αυτό το νερό, ο ενός έτους γιος μου εμφάνισε πρόβλημα στα νεφρά. Μου είπαν να του αγοράσω εμφιαλωμένο νερό, αλλά δεν είχα την οικονομική δυνατότητα».

Ανταποκρινόμενοι σε αυτή την οξεία κρίση νερού και στην υγειονομική κρίση, οι ομάδες μας ανέπτυξαν μια ολοκληρωμένη δράση γύρω από τα προβλήματα του νερού, της αποχέτευσης και της υγιεινής, υιοθετώντας μια στρατηγική κάλυψης κενών για την ικανοποίηση των αναγκών των ανθρώπων στη βόρεια Συρία κατά τη διάρκεια των 10 ετών συγκρούσεων.

Την άνοιξη του 2021, καθώς τα κενά στη χρηματοδότηση έγιναν πιο εμφανή, αποφασίσαμε να κλιμακώσουμε προσωρινά τις δράσεις μας στα θέματα νερού και αποχέτευσης. «Διπλασιάσαμε τον αριθμό των καταυλισμών που καλύπτουμε στην επαρχία του Idlib», λέει ο Ousama Joukhadar, τεχνικός υπεύθυνος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη Συρία.

Τώρα προσφέρουμε υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης σε περίπου 90 καταυλισμούς στη βορειοδυτική Συρία, καλύπτοντας περίπου 30.000 εκτοπισμένους. Οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από τις ομάδες μας περιλαμβάνουν τη διανομή ειδών προσωπικής υγιεινής, τη μεταφορά και επεξεργασία νερού, τη συλλογή αποβλήτων, τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, την κατασκευή και αποκατάσταση αποχωρητηρίων, καθώς και κοινοτικές πρωτοβουλίες προαγωγής υγείας.

Στη βορειοανατολική Συρία, έχουμε επίσης ανταποκριθεί με επιπλέον ασφαλή μεταφορά νερού στην πόλη Hassakeh και αυξημένη ανταπόκριση στην αντιμετώπιση του υποσιτισμό  στη Raqqa.» Αλλά όλες αυτές οι πρωτοβουλίες δεν είναι μόνιμες λύσεις », λέει ο Benjamin Mutiso, συντονιστής πεδίου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που υποφέρουν από τις συνέπειες της έλλειψης πρόσβασης σε καθαρό νερό και βρίσκουμε τους εαυτούς μας σε μια κατάσταση όπου δεν είμαστε σε θέση να καλύψουμε όλες τις ανάγκες.

«Τα χρηματοδοτικά κενά συνεχίζουν να διευρύνονται, η διανομή νερού είναι μερικές φορές πολιτικοποιημένη, ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και άλλοι οργανισμοί δεν μπορούν να καλύψουν όλα τα κενά», αναφέρει ο Mutiso. «Η υγεία των ανθρώπων κινδυνεύει και δεν μπορούν να επιβιώσουν εάν δεν έχουν καν πρόσβαση στα βασικά. Οι μεγάλοι δωρητές θα πρέπει να επιταχύνουν την κατανομή των κονδυλίων και να διασφαλίσουν τη συνέχεια των δραστηριοτήτων ύδρευσης και αποχέτευσης που είναι απαραίτητες για την επιβίωση των ανθρώπων στη βόρεια Συρία».