«Πολλοί συνειδητοποιούν ότι κάτι δεν πάει καλά, όταν είναι ήδη πολύ αργά»

Στο βόρειο τμήμα της Βραζιλίας, το «Kit-COVID»  είναι ο βασιλιάς. Αυτό το κοκτέιλ φαρμάκων έχει προωθηθεί ως πανάκεια από τις αρχές της Βραζιλίας από την αρχή της πανδημίας και περιλαμβάνει την υδροξυχλωροκίνη (ένα φάρμακο κατά της ελονοσίας), την ιβερμεκτίνη (ένα αντιπαρασιτικό) καθώς και ορισμένα αντιβιοτικά. Ενώ οι κλινικές μελέτες δεν έχουν δείξει την αποτελεσματικότητά τους ούτε στην πρόληψη ούτε στη θεραπεία της COVID-19, όσοι τα παίρνουν έχουν μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, πιστεύοντας ότι προστατεύονται από τον ιό. Αυτό όχι μόνο μπορεί να οδηγήσει σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές όπως να αγνοήσουν την κοινωνική απόσταση, αλλά όταν αυτοί οι ασθενείς αρρωσταίνουν με COVID-19, συνήθως  έρχονται αργά στις δομές υγείας, συχνά ήδη σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση.

Η Jamila Costa είναι νοσηλεύτρια που εργάζεται ως μέλος της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που υποστηρίζει την παρέμβαση κατά της COVID-19 στο Porto Velho,, την πρωτεύουσα της Rondonia, στη βόρεια Βραζιλία.

Εδώ στη Rondonia, η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών που χρειάζονται ιατρική φροντίδα λόγω της COVID-19 έχουν λάβει το "Kιτ-COVID". Πέρυσι, όταν συνεργάστηκα με ασθενείς με COVID-19 στα περίχωρα του Σάο Πάολο, δεν ήταν συνηθισμένο να βλέπουμε άτομα να παίρνουν αυτά τα φάρμακα, αλλά εδώ στη Βόρεια Βραζιλία η χρήση τους φαίνεται να είναι ευρεία.

Μέρα με τη μέρα, βλέπουμε μεγάλη ευπάθεια και φόβο, αναμεμιγμένα με μεγάλη παραπληροφόρηση σχετικά με την ασθένεια. Όλο αυτό οδηγεί τους ανθρώπους να πιστέψουν ότι αυτά τα φάρμακα είναι μία ασπίδα προστασίας. Οι άνθρωποι που παίρνουν το "COVID-κιτ" πιστεύουν ότι θα μειώσουν τις πιθανότητες να προσβληθούν από την ασθένεια. Εάν έχουν μολυνθεί, η πεποίθηση είναι ότι τα φάρμακα θα σταματήσουν την εξέλιξη της νόσου.

Δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες από τις αρχές, έτσι οι γιατροί είναι ελεύθεροι να συνταγογραφούν αυτά τα φάρμακα. Μερικές φορές είναι ο ίδιος ο ασθενής που αναλαμβάνει την πρωτοβουλία και ζητά από το γιατρό τα φάρμακα. Ακόμα κι αν ο γιατρός αρνείται να τα συνταγογραφήσει, ορισμένα από τα φάρμακα μπορούν να αγοραστούν εύκολα σε σχεδόν οποιοδήποτε φαρμακείο. «Δεν έχω εμβολιαστεί ακόμα, αλλά παίρνω το κιτ», είναι μια φράση που ακούμε ξανά και ξανά σαν τα φάρμακα αυτά να παρέχουν κάποιο είδος ανοσίας.

Το γεγονός ότι είναι εύκολα διαθέσιμα σε συνδυασμό με την παραπληροφόρηση, οδηγούν σε πολύ επικίνδυνες συμπεριφορές, τις οποίες βλέπουμε κάθε μέρα. Μερικοί άνθρωποι λένε ότι λαμβάνουν υψηλότερες δόσεις από τις συνταγογραφούμενες και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται από τις νέες μεταλλάξεις. Υπάρχουν γονείς που δίνουν στα μικρά παιδιά τους τα φάρμακα αυτά. Είδα μια μητέρα με ένα παιδί, που έμοιαζε περίπου τεσσάρων χρονών, να περιμένει ραντεβού που δεν σχετίζεται με την COVID-19, σε μια μονάδα έκτακτης ανάγκης.

«Τα παιδιά δεν έχουν συμπτώματα όταν μολύνονται, οπότε είναι καλύτερο να τους δώσουμε τα φάρμακα, ώστε να μην εξαπλωθεί η νόσος», είπε.

Όταν αντιμετωπίζουμε καταστάσεις όπως αυτές, προσπαθούμε να δώσουμε την καθοδήγησή μας, δείχνοντας ότι τα μόνα αποτελεσματικά προληπτικά μέτρα για την COVID-19 είναι το συχνό πλύσιμο των χεριών, η φυσική απόσταση και η χρήση μάσκας.

Είχαμε μια ολόκληρη οικογένεια που αρρώστησε, ενώ έπαιρνε το "κιτ-COVID". Η μητέρα και ο πατέρας μεταφέρθηκαν σε μονάδα επείγουσας περίθαλψης, και νοσηλεύονταν δίπλα-δίπλα. Ο γιος τους ήταν αυτός που έδινε στους γονείς τους τα γεύματά τους κάθε μέρα, παρόλο που και ο ίδιος είχε βρεθεί θετικός στην COVID-19. Αυτές οι μονάδες επείγουσας περίθαλψης δεν είναι ολοκληρωμένα νοσοκομεία, αλλά χρησιμοποιούνται για να ανακουφιστεί το υπερφορτωμένο σύστημα υγείας. Οι περισσότερες από αυτές τις μονάδες δεν έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν γεύματα ή να τα διανέμουν σε ασθενείς. Πρέπει να είναι μέρος του καθήκοντος των νοσηλευτών να παρέχουν τροφή στους ασθενείς, αλλά η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετοί ανθρώπινοι πόροι. Έτσι, ένα μέλος της οικογένειας αναλαμβάνει συνήθως το έργο, με σημαντικό κίνδυνο για τον εαυτό του.

«Πήραμε όλοι αυτά τα φάρμακα και είμαι σε πολύ άσχημη κατάσταση. Είναι άχρηστα! Είπε ο πατέρας που είχε ήδη καρδιακή πάθηση. «Λόγω των προβλημάτων υγείας μου, έχω γίνει ακόμη χειρότερα». Λίγες μέρες αργότερα, πέθανε. Η σύζυγος και ο γιος του ανάρρωσαν.

Το γεγονός ότι μια ολόκληρη οικογένεια, που όλοι έπαιρναν το «Kit-COVID, αρρώστησε και ένα από τα μέλη της πέθανε ήταν μια αφορμή για να αφυπνιστούν κάποιοι από τους υπόλοιπους ασθενείς. Είναι πραγματικά λυπηρό, αλλά φαίνεται ότι μόνο όταν ένας ασθενής είναι διασωληνωμένος ή πεθαίνει, οι συγγενείς του συνειδητοποιούν ότι αυτή η λεγόμενη «πρόωρη θεραπεία» δεν είναι αποτελεσματική.

Ωστόσο, ακόμη και με όλη αυτή τη θλίψη και αυτές τις προκλήσεις, καθήκον μας είναι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε κάθε μέρα, έτσι ώστε τα προληπτικά μέτρα κατά της νόσου που πραγματικά λειτουργούν, όπως το πλύσιμο των χεριών, η χρήση μάσκας και η κοινωνική απόσταση, να γίνονται κατανοητά και να ακολουθούνται από την κοινότητα».