Στη Μάλτα θα αποβιβαστούν οι 356 διασωθέντες του Ocean Viking

«Είμαστε ανακουφισμένοι που αυτή η μεγάλη δοκιμασία για τα 356 άτομα που έχουμε στο πλοίο τελειώνει. Ήταν απαραίτητο να υποβληθούν οι άνθρωποι που διασώσαμε σε δύο εβδομάδες βασανιστικής αναμονής για να αποβιβαστούν σε κάποιο λιμάνι; Αυτοί οι άνθρωποι έχουν φύγει από απελπιστικές συνθήκες στις χώρες καταγωγής τους κι έχουν βιώσει τρομακτική κακομεταχείριση στη Λιβύη», δήλωσε ο Jay Berger, συντονιστής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Ocean Viking.

«Έχουμε φροντίσει τους τραυματίες πολέμου που ήταν παγιδευμένοι στην πρώτη γραμμή της σύγκρουσης στην Τρίπολη και είδαμε τις ουλές εκείνων που έζησαν τις αεροπορικές επιδρομές στο κέντρο κράτησης του Tajoura. Μιλήσαμε με τους επιζώντες ναυαγίων και αναχαιτίσεων. Ακούσαμε ιστορίες για βίαιους ξυλοδαρμούς, ηλεκτροπληξίες, βασανιστήρια, μεταξύ άλλων με το λιώσιμο πλαστικού και σεξουαλικής βίας – ακόμη και παιδιών που δυστυχώς δεν απαλλάσσονται από αυτές τις φρικαλεότητες. Τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να εξετάσουν σε βάθος το ρόλο που παίζουν στον εγκλωβισμό των ανθρώπων σε αυτές τις καταστάσεις», δήλωσε ο Berger.

Παρά τις εκκλήσεις για ανθρωπιστική απάντηση, μετά την απόφαση της Ιταλίας να κλείσει τα λιμάνια της σε ανθρωπιστικά σκάφη τον Ιούνιο του 2018, τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα βρίσκονται στην ίδια θέση που ήταν και πριν από ένα χρόνο –αποκλεισμένοι στη θάλασσα με εκατοντάδες ευάλωτους ανθρώπους, ενώ τα ευρωπαϊκά κράτη είναι παράλυτα εξαιτίας της πολιτικής.

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι πρέπει να επαναλαμβάνουμε το ίδιο μήνυμα στους Ευρωπαίους ηγέτες ξανά και ξανά. Δεν μπορούν πλέον να ισχυρίζονται ότι δεν γνωρίζουν την καταστροφή που εκδηλώνεται στη Μεσόγειο Θάλασσα. Μετά από εκατοντάδες θανάτους στη θάλασσα και αμέτρητες ιστορίες βασάνων, ήρθε η ώρα οι ευρωπαίοι ηγέτες να αναγνωρίσουν αυτήν την ανθρωπιστική καταστροφή όπως είναι πραγματικά και τελικά να αναλάβουν να βρουν ανθρωπιστικές λύσεις - αρχίζοντας από τη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει την ταχεία αποβίβαση», δήλωσε ο Berger .

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούν τα ευρωπαϊκά κράτη να:

• Δημιουργήσουν ένα βιώσιμο και προβλέψιμο σύστημα αποβίβασης που θα διασφαλίζει τα δικαιώματα των επιζώντων.
• Τερματίσουν την πολιτική και υλική υποστήριξη του συστήματος αναγκαστικής επιστροφής στη Λιβύη, όπου οι πρόσφυγες και οι μετανάστες βρίσκονται σε αυθαίρετη και απάνθρωπη κράτηση. Οι άνθρωποι που φεύγουν από τη Λιβύη απλώς δεν γίνεται να επιστρέψουν εκεί.
• Ανταποκριθούν στην επείγουσα ανάγκη για προληπτική και επαρκή ικανότητα έρευνας και διάσωσης στην Ευρώπη.
• Σταματήσουν τις κατασταλτικές δράσεις κατά των ΜΚΟ που προσπαθούν να παράσχουν βοήθεια στη σωτηρία αντί της κυβερνητικής αντίδρασης σε αυτή την κρίση.

Μετά την αποβίβαση θα επιστρέψουμε στη Μασσαλία για προμήθειες,  ανεφοδιασμό και αλλαγή του πληρώματος. Όσο υπάρχουν άνθρωποι που πνίγονται και συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τη Λιβύη, εμείς θα συνεχίσουμε να δεσμευόμαστε στη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα, πρόσθεσε ο Berger.

Σημειώσεις:

Μέσα σε 10 ώρες περιπολίας στην περιοχή διάσωσης της Λιβύης, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ειδοποιήθηκαν για το πρώτο πλοίο που διατρέχει κίνδυνο στις 9 Αυγούστου. Αυτό που ακολούθησε ήταν τέσσερις ημέρες διαδοχικών επιχειρήσεων διάσωσης με 356 άνδρες, γυναίκες και παιδιά - το νεότερο να είναι μόλις ενός έτους – να έρχονται μέσω τεσσάρων ξεχωριστών διασώσεων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το σκάφος διάσωσης Open Arms είχε αποκλειστεί, περιμένοντας την αποβίβαση των 147 ατόμων. Ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και το Open Arms παρέμεναν εγκλωβισμένοι στη θάλασσα αυτή την εβδομάδα, χωρίς άλλα ευρωπαϊκά σκάφη έρευνας και διάσωσης, υπήρξαν νέες αναφορές για πιο τραγικά ναυάγια και αναπόφευκτους θανάτους.

Οι συνθήκες που περιβάλανε τις διασώσεις και η ανεπαρκής ανταπόκριση των αρχών είτε της Λιβύης, Μάλτας, Ιταλίας ή της Ευρώπης, δείχνουν πόσο περίπλοκη είναι η κατάσταση στη θάλασσα, ενώ τα κράτη δεν  αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για να σώσουν ζωές πρωτίστως. Παρά την επανειλημμένη προσπάθεια επικοινωνίας με το Κέντρο Συντονισμού Διάσωσης της Λιβύης από τη λήψη της πρώτης κατάστασης κινδύνου, δεν λάβαμε απάντηση παρά μόνο πολύ αργότερα, μετά το πέρας της διάσωσης – λέγοντας μας να πάμε στη Λιβύη, σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο. Δεδομένης της έλλειψης ασφαλούς μέρους από τις αρχές της Λιβύης, ζητήσαμε στη συνέχεια από τις ναυτιλιακές αρχές της Μάλτας και της Ιταλίας να αναλάβουν το συντονισμό και τη στήριξη για την εξεύρεση ασφαλούς μέρους, καθώς και τα κοντινότερα κέντρα συντονισμού που μπορούσαν να βοηθήσουν. Δύο εβδομάδες αργότερα, και μετά την άρνηση του συντονισμού, οι αρχές της Μάλτας απάντησαν.