Έκκληση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στους παγκόσμιους ηγέτες να αναλάβουν γενναίες δεσμεύσεις στην πρώτη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για τη φυματίωση

Νέα Υόρκη, 25 Σεπτεμβρίου 2018 – Καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνονται για την πρώτη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για τη φυματίωση στη Νέα Υόρκη αυτή την εβδομάδα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα / Médecins Sans Frontières (MSF) απευθύνουν έκκληση στις κυβερνήσεις να σώσουν περισσότερες ζωές κλιμακώνοντας τον έλεγχο και τη θεραπεία της φυματίωσης σήμερα και αναλαμβάνοντας ουσιαστικές δεσμεύσεις για την ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών και εύχρηστων εργαλείων για την καταπολέμηση της φυματίωσης αύριο.

Τα νέα παγκόσμια στοιχεία για τη φυματίωση που δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δείχνουν ότι η αντιμετώπιση της πιο θανατηφόρας μεταδοτικής νόσου του κόσμου παραμένει ανεπαρκής και αργή, με αποτέλεσμα τον θάνατο 1,6 εκατομμυρίων ανθρώπων το 2017, ενώ 10 εκατομμύρια άνθρωποι ανέπτυξαν φυματίωση το 2017. Η ελλιπής διάγνωση και η ελλιπής αναφορά των κρουσμάτων φυματίωσης παραμένουν σημαντικά ζητήματα: πάνω από το ένα τρίτο των ανθρώπων με φυματίωση παρέμειναν χωρίς διάγνωση τα τελευταία επτά χρόνια.

Μια βασική αιτία αυτής της κάκιστης εικόνας όσον αφορά τη φυματίωση είναι ότι οι κυβερνήσεις δεν κλιμακώνουν με τον ρυθμό που θα έπρεπε τις δοκιμασίες ελέγχου και θεραπείας της νόσου που είναι διαθέσιμες σήμερα. Για παράδειγμα, ο ΠΟΥ σύστησε για πρώτη φορά τη χρήση της βεδακιλίνης, ενός νέου φαρμάκου που χορηγείται από το στόμα, για τη θεραπεία της πολυανθεκτικής φυματίωσης το 2013. Ωστόσο, το ποσοστό χρήσης της βεδακιλίνης και άλλων νέων φαρμάκων παραμένει πολύ χαμηλό, καθώς τα φάρμακα αυτά παραμένουν μη προσβάσιμα για το 90% σχεδόν των ασθενών που θα μπορούσαν να έχουν ωφεληθεί από αυτά το 2017. Καθώς ο ΠΟΥ μόλις σύστησε τώρα τη χρήση της βεδακιλίνης ως βασικού συστατικού της θεραπείας για όλους τους ασθενείς με πολυανθεκτική φυματίωση –αντί των ενέσιμων φαρμάκων– οι κυβερνήσεις πρέπει να πάρουν άμεσα μέτρα για να διευρύνουν την πρόσβαση σε πιο ασφαλή, πιο αποτελεσματικά και μη ενέσιμα θεραπευτικά σχήματα.

«Έχουμε δει πάρα πολλούς επώδυνους θανάτους που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί στις χώρες στις οποίες εργαζόμαστε, επειδή οι άνθρωποι συνεχίζουν να μην έχουν πρόσβαση στα καλύτερα τεστ φυματίωσης που είναι διαθέσιμα σήμερα και σε θεραπείες που είναι πιο αποτελεσματικές και έχουν λιγότερες σοβαρές παρενέργειες» λέει η Δρ Γκαμπριέλα Φερλάτσο, σύμβουλος φυματίωσης καιHIV/AIDS στο Ιατρικό Τμήμα της Νότιας Αφρικής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Στις 26 Σεπτεμβρίου, οι ηγέτες του κόσμου έχουν μια ιστορική ευκαιρία να αντιστρέψουν την πορεία της παγκόσμιας επιδημίας της φυματίωσης αναλαμβάνοντας ουσιαστικές δεσμεύσεις για τη γρήγορη κλιμάκωση της χρήσης των νέων εργαλείων για αποτελεσματική διάγνωση και θεραπεία της νόσου».

Εδώ και δεκαετίες, η χρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης για τεστ και φάρμακα της φυματίωσης είναι ανεπαρκής. Τα περισσότερα εργαλεία που είναι διαθέσιμα για τη θεραπεία της φυματίωσης δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1940, και μόνο δύο νέα φάρμακα για τη φυματίωση έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία 50 χρόνια. Σήμερα, μόνο το 25% των ανθρώπων με πολυανθεκτική φυματίωση λαμβάνουν σωστή διάγνωση και θεραπεία. Οι ασθενείς που είναι αρκετά «τυχεροί» ώστε να ξεκινήσουν θεραπεία υφίστανται μια επώδυνη διαδικασία για δύο χρόνια, που περιλαμβάνει σχεδόν 170 ενέσεις και περισσότερα από 12.000 χάπια, τα οποία έχουν πολύ σοβαρές παρενέργειες, όπως κώφωση, ψύχωση και τάσεις αυτοκτονίας. Το ποσοστό ίασης της πολυανθεκτικής φυματίωσης είναι μόλις 55% περίπου.

Παρόλο που σήμερα υπάρχουν αρκετά νέα φάρμακα, όπως η βεδακιλίνη, των οποίων τη χρήση πρέπει να κλιμακώσουν επειγόντως οι κυβερνήσεις, εξακολουθεί να μην υπάρχει μια διαχειρίσιμη και γρήγορη θεραπεία για τη φυματίωση. Για να μεταβληθεί σημαντικά η τάση της επιδημίας, πρέπει να αναπτυχθούν επειγόντως βελτιωμένες θεραπείες, γρήγορα και απλά διαγνωστικά τεστ και αποτελεσματικά εμβόλια για ενήλικες και παιδιά.

«Πώς γίνεται να καταφέραμε να στείλουμε ανθρώπους στο φεγγάρι και στα μεγαλύτερα βάθη των ωκεανών, αλλά οι άνθρωποι που έχουν μία από τις αρχαιότερες ασθένειες στην ανθρώπινη ιστορία να εξακολουθούν να υποφέρουν και να πεθαίνουν επειδή δεν έχουμε μπορέσει να βρούμε μια γρήγορη, ασφαλή και απλή θεραπεία για τη φυματίωση;» λέει η Σάροναν Λιντς, σύμβουλος HIV και φυματίωσης για την Εκστρατεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για την Πρόσβαση σε Βασικά Φάρμακα. «Το μόνο που απαιτείται για μια ταχύτερη, ασφαλέστερη και απλούστερη θεραπεία για τη φυματίωση είναι να ενδιαφερθούν οι κυβερνήσεις και να το θέσουν ως πολιτική προτεραιότητα. Οι παγκόσμιοι ηγέτες αυτή την εβδομάδα πρέπει να φανούν γενναίοι και να αναλάβουν τη συλλογική ευθύνη για την καταπολέμηση αυτής της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για την παγκόσμια υγεία, ώστε να πάψει να χάνεται ένας συνάνθρωπός μας από τη φυματίωση κάθε 18 δευτερόλεπτα».

Παρά τις τεράστιες προκλήσεις που θέτει η φυματίωση, οι δεσμεύσεις των κυβερνήσεων για υποστήριξη και εντατικοποίηση της έρευνας και ανάπτυξης για τη νόσο είναι εξαιρετικά ανεπαρκείς, με το κενό χρηματοδότησης να εκτιμάται στα 1,3 δις δολάρια τον χρόνο. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να αυξήσουν σημαντικά τη χρηματοδότηση της έρευνας, κινητοποιώντας παράλληλα την ερευνητική κοινότητα και υποστηρίζοντας νέα μοντέλα συνεργατικής έρευνας.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να δώσουν τέλος στην υποχρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης για τη φυματίωση και να αρχίσουν να υποστηρίζουν την έξυπνη συνεργατική έρευνα και ανάπτυξη, καθώς και να δεσμευτούν ότι τα εργαλεία που θα προκύψουν θα είναι διαθέσιμα και προσιτά για όλους» λέει η Λιντς.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν φροντίδα σε ασθενείς με φυματίωση εδώ και 30 χρόνια και συχνά συνεργάζονται με εθνικές υγειονομικές αρχές για τη θεραπεία των ασθενών σε διάφορα πλαίσια, όπως ζώνες χρόνιων συγκρούσεων, παραγκουπόλεις, φυλακές, καταυλισμούς προσφύγων και αγροτικές περιοχές. Το 2016, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστήριξαν περισσότερους από 20.000 ασθενείς φυματίωσης που έκαναν θεραπεία, συμπεριλαμβανομένων 2.700 ασθενών με ανθεκτικές μορφές φυματίωσης.