Έμπολα: Ομιλία της Διεθνούς Προέδρου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Joanne Liu, στα Ηνωμένα Έθνη

"Στη Δυτική Αφρική, τα περιστατικά και οι θάνατοι συνεχίζουν να αυξάνονται. Ταραχές ξεσπούν. Τα κέντρα απομόνωσης είναι υπερπλήρη. Το προσωπικό υγείας που εργάζεται στις πρώτες γραμμές μολύνεται και πεθαίνει σε συγκλονιστικούς αριθμούς. Άλλοι τρομοκρατημένοι εγκατέλειψαν τα καθήκοντά τους, αφήνοντας χωρίς φροντίδα ακόμα και ανθρώπους που πάσχουν από τις πιο κοινές ασθένειες. Ολόκληρο το σύστημα υγείας έχει καταρρεύσει.

Τα κέντρα θεραπείας Έμπολα έχουν καταλήξει να λειτουργούν ως μέρη όπου οι άνθρωποι πάνε για να πεθάνουν μόνοι, και στα οποία προσφέρονται λίγο περισσότερα από παρηγορητική φροντίδα. Είναι αδύνατο να συμβαδίσει κανείς με τον απόλυτο αριθμό ατόμων που έχουν μολυνθεί και  συρρέουν σε ιατρικές εγκαταστάσεις. Στη Σιέρα Λεόνε νεκρά σώματα, ιδιαιτέρως μολυσματικά, αφήνονται στους δρόμους. Αντί για τη δημιουργία νέων κέντρων φροντίδας Έμπολα στη Λιβερία, είμαστε αναγκασμένοι να φτιάξουμε κρεματόρια.

Σύμφωνα με εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) την περασμένη εβδομάδα, 20.000 άνθρωποι μολύνθηκαν εδώ και τρεις μήνες στη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα.

Είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Ο ρυθμός μετάδοσης του ιού είναι σε πρωτοφανή επίπεδα και ήδη εξαπλώνεται γρήγορα στην πρωτεύουσα της Λιβερίας, τη Μονρόβια.
Βρίσκομαι εδώ σήμερα, ως Πρόεδρος μιας ιατρικής ανθρωπιστικής οργάνωσης που στάθηκε στην πρώτη γραμμή της επιδημίας αυτής από τη στιγμή που ξεκίνησε. Οι συνάδελφοί μου έχουν περιθάλψει  περισσότερα από τα δύο τρίτα των μολυσμένων ασθενών που έχουν δηλωθεί επισήμως. Ακόμη και αν διπλασιάσαμε  το προσωπικό μας τον περασμένο μήνα, μπορώ να σας πω ότι βρισκόμαστε στα όρια των αντοχών μας.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και μήνες, αλλά η ανταπόκριση υπήρξε πολύ μικρή και μη έγκαιρη. Η επιδημία ξεκίνησε πριν από έξι μήνες, αλλά κηρύχτηκε  ως «Έκτακτη κατάσταση Δημόσιας Υγείας σε Διεθνές επίπεδο», μόλις στις 8 Αυγούστου.

Οι ανακοινώσεις για χρηματοδότηση, οδικούς χάρτες, και η εξεύρεση εμβολίων και θεραπειών είναι ευπρόσδεκτες, αλλά δεν πρόκειται να σταματήσουν την επιδημία σήμερα.
Έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο τους τελευταίους έξι μήνες. Πρέπει να κερδίσουμε το επόμενο τρίμηνο.

Και μπορούμε.

Πολλά από τα κράτη μέλη που εκπροσωπούνται σήμερα εδώ έχουν επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην βιολογική αντιμετώπιση παρόμοιας απειλής. Έχετε μια πολιτική και ανθρωπιστική ευθύνη να αξιοποιήσετε άμεσα τις δυνατότητες αυτές στις χώρες που έχουν πληγεί από τον ιό Έμπολα.

Για την αντιμετώπιση της επιδημίας, είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτύξουν άμεσα τα κράτη τα κατάλληλα πολιτικά και στρατιωτικά μέσα που εστιάζουν στον περιορισμό του βιολογικού κινδύνου. Σας καλώ να αποστείλετε ομάδες αντιμετώπισης καταστροφών, οι οποίες να υποστηρίζονται από το σύνολο των υλικοτεχνικών δυνατοτήτων σας. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε στενή συνεργασία με τις εμπλεκόμενες χώρες.

Χωρίς αυτή την παράταξη δυνάμεων, δεν θα θέσουμε ποτέ την επιδημία υπό έλεγχο.

Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα ακόλουθα:
> Αύξηση των κέντρων απομόνωσης
> Ανάπτυξη κινητών εργαστηρίων ώστε να βελτιωθούν οι δυνατότητες διάγνωσης
> Ανάπτυξη ειδικών αερογεφυρών προκειμένου να κινείται το ιατρικό προσωπικό και να διακινείται εξοπλισμός από και προς τη Δυτική Αφρική
> Δημιουργία ενός περιφερειακού δικτύου νοσοκομείων για την περίθαλψη του μολυσμένου ιατρικού προσωπικού, ή μέλών για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι έχουν μολυνθεί.

Ενώ αυτές οι ομάδες βιο-άμυνας θα βοηθήσουν να ανταποκριθούμε άμεσα στην κατάσταση επί του εδάφους, ο ΠΟΥ και άλλοι φορείς της δημόσιας υγείας πρέπει να θέσουν σε λειτουργία τον «οδικό χάρτη Έμπολα».

Θα πρέπει, επίσης, να αντιμετωπίσουμε την κατάρρευση των κρατικών υποδομών. Το σύστημα υγείας στη Λιβερία έχει καταρρεύσει. Οι έγκυες γυναίκες που αντιμετωπίζουν επιπλοκές δεν έχουν πού να απευθυνθούν. Η ελονοσία και η διάρροια, ιάσιμες ασθένειες που είναι εύκολο να προληφθούν, σκοτώνουν τους ανθρώπους. Τα νοσοκομεία πρέπει να ξανανοίξουν, και να αναδιαμορφωθούν.

Τέλος, πρέπει να αλλάξουμε τη συλλογική νοοτροπία που ορίζει τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε στην επιδημία.

Μέτρα εξαναγκασμού, όπως η νομοθεσία που ποινικοποιεί την μη αναφορά ύποπτων περιπτώσεων, και η αναγκαστική καραντίνα, οδηγούν τους ανθρώπους στην παρανομία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απόκρυψη των περιπτώσεων και απομακρύνει τους ασθενείς από τα συστήματα υγείας. Τα μέτρα αυτά χρησιμεύουν μόνο στην αναπαραγωγή του φόβου και την ανησυχία, παρά στον περιορισμό του ιού.

Τα κράτη μέλη του ΟΗΕ δεν μπορούν να εστιάζουν αποκλειστικά σε μέτρα για την προστασία των δικών τους συνόρων. Μόνο η μάχη της επιδημίας στις ρίζες της, μπορεί να την ανακόψει. Πρόκειται για μία διακρατική κρίση, με κοινωνικές, οικονομικές και συνέπειες ασφάλειας για την αφρικανική ήπειρο. Αποτελεί ιστορική ευθύνη σας να δράσετε.

Δεν μπορούμε να απομονώσουμε τις πληγείσες χώρες, ελπίζοντας απλά ότι αυτή η επιδημία θα εξαφανιστεί. Για να σβήσουμε τη φωτιά, θα πρέπει να τρέξουμε μέσα στο φλεγόμενο κτίριο.

Σας ευχαριστώ"