Παλαιστινιακά Εδάφη: «Μία απαράδεκτη και απατηλή απόφαση»

- Γιατί εξέφρασαν την αντίθεσή τους οι ΓΧΣ μετά την ανακοίνωση της απόφασης;

Εκφράσαμε δημοσίως την άποψή μας ενάντια σε αυτήν την πρόταση, που εκλαμβάνει την ανθρωπιστική βοήθεια ως μία πρόχειρη λύση για να αμβλύνει τις σοβαρές επιπτώσεις που έχει αυτή η απόφαση στον παλαιστινιακό λαό. Πιστεύουμε ότι η διακοπή παροχής κάθε άμεσης βοήθειας προς την Παλαιστινιακή Αρχή και η διανομή μέρους της βοήθειας αυτής στις διεθνείς και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις ως μέσο «ελέγχου των αρνητικών επιπτώσεων» είναι απαράδεκτες. Η απόφαση είναι υποκριτική, ανεδαφική και απαράδεκτη.  

Δεν είναι σωστό να θεωρεί κανείς ότι οι ανθρωπιστικές οργανώσεις καθώς και οι φορείς των Ηνωμένων Εθνών, που έχουν συγκεκριμένες δυνατότητες, να έχουν την ικανότητα, τη νομιμότητα και τους πόρους για να αναλάβουν διοικητική ευθύνη για μία ολόκληρη χώρα, ειδικά όσον αφορά την επιτήρηση των κοινωνικών υπηρεσιών και τη διαχείριση των υπουργείων, του δημόσιου συστήματος υγείας και των πληρωμών των δημοσίων υπαλλήλων.    

Μπορούμε να παρέχουμε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στα Παλαιστινιακά Εδάφη, όπως κάνουμε και σε άλλες χώρες, μόνο αν είμαστε ανεξάρτητοι. Οι αποφάσεις μας δεν μπορούν να βασιστούν σε πολιτικές ατζέντες, αλλά μόνο στις ανάγκες των πιο ευάλωτων και στην ικανότητά μας να τους βοηθήσουμε. Αν δεν εκφράζαμε δημοσίως την αντίθεσή μας σε αυτήν την πρόταση να λειτουργήσουμε ως το «συνεργείο καθαρισμού», θα αποτελούσαμε κι εμείς μέρος αυτών των κυρώσεων. Άλλωστε, γιατί να είμαστε εμείς το υποκατάστατο μίας επιλεγμένης και εκλεγμένης κυβέρνησης; Το να αποδεχτούμε την πρόταση των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Καναδά και της Ιαπωνίας θα σήμαινε ότι νομιμοποιούμε αυτήν την πολιτική επιλογή και ότι απορρίπτουμε τις επιλογές των Παλαιστινίων. 

Φυσικά και θα απορρίψουμε οποιαδήποτε θεσμική χρηματοδότηση. Το 2006, όλες οι δραστηριότητές μας στα Παλαιστινιακά Εδάφη θα χρηματοδοτηθούν από ιδιωτικές δωρεές.

- Τι εννοούν οι ΓΧΣ όταν μιλούν για «σύγχυση κατηγοριών και ρόλων»;

Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποια κράτη μάς έχουν ζητήσει να παίξουμε βοηθητικό ρόλο. Αυτό έγινε, με διαφορετικό τρόπο, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, όπου οι συμμαχικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν τις ανθρωπιστικές οργανώσεις για να δικαιολογήσουν, ανάμεσα σε άλλα, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και να κερδίσουν τη συνεργασία του πληθυσμού. Αυτή η σύγχυση ρόλων λειτουργεί σε βάρος της αποτελεσματικότητας του έργου των ανθρωπιστικών οργανώσεων διαχωρίζοντας τα θύματα σε «καλές» και «κακές» ομάδες και συνδέοντας τις ανθρωπιστικές δραστηριότητες με κάποια συγκεκριμένη πλευρά. Μας εκθέτει και θα μπορούσε να μας μετατρέψει σε στόχους. Αυτός ήταν πολύ πιθανά ο λόγος που οδήγησε στη δολοφονία των πέντε συνεργατών των ΓΧΣ στο Αφγανιστάν, τον Ιούνιο του 2004.       

Αν είμαστε καλοδεχούμενοι στα Παλαιστινιακά Εδάφη, είναι κυρίως λόγω της ανεξαρτησίας και της ουδετερότητάς μας. Τα χρόνια της παρέμβασής μας εκεί, μας έχουν επιτρέψει να χτίσουμε σταθερές σχέσεις με τον πληθυσμό, ο οποίος αναγνωρίζει τη δουλειά μας και μας εμπιστεύεται. Οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι οι προσπάθειές μας δε συνδέονται με συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις και ότι δρούμε αποκλειστικά προς όφελος των ανθρώπων που υποστηρίζουμε.  

- Είναι αισθητές στα Παλαιστινιακά Εδάφη οι επιπτώσεις της απόφασης των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας;

Είναι πολύ νωρίς για να αξιολογήσουμε επακριβώς τις άμεσες και συγκεκριμένες επιπτώσεις της διακοπής της διμερούς βοήθειας στο σύστημα υγείας. Ωστόσο, είναι σίγουρο ότι θα συμβάλει στην επιδείνωση της ήδη κρίσιμης κατάστασης και των κακουχιών που βιώνουν οι Παλαιστίνιοι. Στη Λωρίδα της Γάζας, περίπου οι μισοί από τους 1,4 εκατομμύριο κατοίκους ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας, ενώ τα ποσοστά ανεργίας ανέρχονται στο 70%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει ετησίως 500 εκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια, γεγονός που την καθιστά τον κύριο οικονομικό υποστηρικτή της Παλαιστινιακής Αρχής. Οι 140.000 δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, υποστηρίζουν περίπου το 23% του πληθυσμού, έχουν να πληρωθούν από το Μάρτιο.     

Επίσης, παρόλο που οι οικισμοί στη Λωρίδα της Γάζας έχουν καταστραφεί, ο οικονομικός αποκλεισμός της περιοχής και η απαγόρευση κυκλοφορίας των αγαθών και των ανθρώπων ανάμεσα στα Παλαιστινιακά Εδάφη και το Ισραήλ συνεχίζονται. Οι ελλείψεις έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αισθητές, με τον πληθυσμό να ζει μέσα στη φτώχια και τη χρόνια έλλειψη πόρων στις δομές υγείας (που λειτουργούν κατά κύριο λόγο με εξωτερική βοήθεια). Τα νοσοκομεία χρησιμοποιούν ιατρικό υλικό που εξαντλείται πολύ γρήγορα. Για τους ασθενείς που υποφέρουν από σοβαρές και πολύπλοκες ασθένειες, όπως ο καρκίνος, οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν περίθαλψη στο σύστημα υγείας της Παλαιστίνης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναζητήσουν περίθαλψη στο Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι πιστεύουν ότι η απόφαση για τη διακοπή της βοήθειας αποτελεί μία συλλογική τιμωρία.      

Η κατάσταση των οικογενειών δε θα βελτιωθεί όταν θα σταματήσει η οικονομική βοήθεια. Η άποψη ότι οι ανθρωπιστικές οργανώσεις θα εξομαλύνουν την κατάσταση είναι εντελώς κυνική. Εκτός αυτού, σύμφωνα με τις Συμφωνίες της Γενεύης, το Ισραήλ, ως δύναμη κατοχής, είναι υπεύθυνο για τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τον Παλαιστινιακό λαό στα Κατεχόμενα Εδάφη.  

- Τι κάνουν οι ΓΧΣ στα Κατεχόμενα Εδάφη; Γιατί δεν παρεμβαίνουν και στο Ισραήλ;

Το 1989, σε μία κρίσιμη φάση της σύγκρουσης, οι ΓΧΣ ξεκίνησαν να παρεμβαίνουν στα Παλαιστινιακά Εδάφη για να υποστηρίξουν το σύστημα υγείας. Αρχικά οι δραστηριότητές μας αφορούσαν σε επείγοντα ιατρικά προγράμματα. Από τότε τα προγράμματά μας μεταβλήθηκαν αρκετές φορές για να ανταποκριθούν στις ανάγκες και στην περίθαλψη που είναι ή δεν είναι διαθέσιμη στις τοπικές δομές υγείας. 

Σήμερα, στη Γάζα και στη Δυτική Όχθη οι ομάδες μας παρέχουν ιατρική και ψυχολογική φροντίδα στις οικογένειες που εδώ και χρόνια είναι εκτεθειμένες στη συνεχιζόμενη βία και τις επιπτώσεις της κατοχής (συμπεριλαμβανομένης της απομόνωσης, των περιορισμών και των απαγορεύσεων στις μετακινήσεις, καθώς και των προβλημάτων πρόσβασης στην περίθαλψη). Οι περισσότεροι ασθενείς μας ζουν παγιδευμένοι μέσα σε καταυλισμούς και όλες οι μετακινήσεις τους εξαρτώνται από την ιδιοτροπία των στρατιωτών στα σημεία ελέγχου (περιοχές κοντά στους οικισμούς, το διαχωριστικό τείχος, οι ευαίσθητες συνοριακές περιοχές όπως αυτές κοντά στην Αίγυπτο και περιοχές όπου εισβάλουν συχνά οι Ισραηλινοί). Είμαστε επίσης πάντα προετοιμασμένοι να αναλάβουμε επείγουσα δράση αν είναι απαραίτητο.    

Οι ΓΧΣ δεν αμφισβητούν ότι και στο Ισραήλ επικρατεί ένα κλίμα βίας που συνδέεται με τις επιθέσεις, και ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα. Λυπούμαστε για την κατάσταση και τον πόνο του άμαχου πληθυσμού και στις δύο πλευρές. Ωστόσο, οι Ισραηλινές δομές υγείας και το σύστημα ιατρικής περίθαλψης είναι αποτελεσματικές και λειτουργούν πλήρως. Αυτό δε συμβαίνει στα Παλαιστινιακά Εδάφη, όπου ο πληθυσμός βιώνει τις επιπτώσεις της βίας αλλά δεν έχει την ίδια πρόσβαση στην ιατρική και ψυχολογική φροντίδα.