Οι ΓΧΣ αποσύρονται από το Αφγανιστάν μετά από 24 χρόνια ανεξάρτητης βοήθειας

Με ένα βαθύ αίσθημα λύπης και θυμού οι ΓΧΣ αναγγέλλουν σήμερα το κλείσιμο όλων των ιατρικών προγραμμάτων τους στο Αφγανιστάν. Η οργάνωση έλαβε αυτήν την απόφαση μετά το φόνο 5 εργαζομένων της σε εσκεμμένη επίθεση στις 2 Ιουνίου, όταν ένα όχημα που έφερε εμφανώς τα διακριτικά των ΓΧΣ έπεσε σε ενέδρα στη βορειοδυτική επαρχία Μπαντγκίς.

Κατά την επίθεση, πέντε από τους συναδέλφους μας πυροβολήθηκαν χωρίς έλεος. Αυτός ο στοχευμένος φόνος πέντε εργαζομένων της οργάνωσης δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία των ΓΧΣ, οι οποίοι παρέχουν ιατρική ανθρωπιστική βοήθεια σε κάποιες από τις πιο βίαιες συγκρούσεις σε ολόκληρο τον κόσμο τα τελευταία 30 χρόνια.

Παρ' ότι κυβερνητικοί αξιωματούχοι παρουσίασαν στους ΓΧΣ αξιόπιστα στοιχεία ότι την επίθεση διέπραξαν τοπικοί διοικητές, οι ίδιοι αξιωματούχοι ούτε τους συνέλαβαν ούτε απαίτησαν δημόσια τη σύλληψή τους. Η έλλειψη αντίδρασης εκ μέρους της κυβέρνησης στους φόνους συνιστά αποτυχία στην ανάληψη υπευθυνότητας και ανεπαρκή δέσμευση στη ασφάλεια όσων εργάζονται στον ανθρωπιστικό τομέα στην επικράτειά της.

Εκτός αυτού, μετά τις δολοφονίες, ένας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν ανέλαβε την ευθύνη για τους φόνους και αργότερα δήλωσε ότι οργανώσεις όπως οι ΓΧΣ εργάζονται για τα αμερικανικά συμφέροντα και γι' αυτό αποτελούν στόχους και κινδυνεύουν από νέες επιθέσεις. Αυτή η ψευδής κατηγορία είναι ιδιαίτερα αδικαιολόγητη καθώς οι ΓΧΣ σέβονται το διαχωρισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας από πολιτικά κίνητρα ως ιδρυτική αρχή τους. Ο μόνος στόχος της οργάνωσης είναι να παρέχει βοήθεια σε πληθυσμούς που υποφέρουν, στο όνομα της ιατρικής ηθικής και με βάση μόνο τις ανάγκες τους. Αυτή η απειλή αναμφίβολα συνιστά άρνηση εκ μέρους των Ταλιμπάν να αποδεχθούν την ανεξάρτητη και αμερόληπτη ανθρωπιστική δράση.

Τα τελευταία 24 χρόνια, οι ΓΧΣ συνέχισαν να παράσχουν ιατρική φροντίδα σε δύσκολες περιόδους της αφγανικής ιστορίας, ανεξάρτητα από το πολιτικό κόμμα ή τη στρατιωτική ομάδα που κατείχε την εξουσία. «Δεδομένου ότι έχουμε δουλέψει σχεδόν χωρίς διακοπή κοντά στους πλέον ευάλωτους Αφγανούς από το 1980, παίρνουμε με οργή και πίκρα την απόφαση να τους εγκαταλείψουμε. Αλλά, απλά, δεν μπορούμε να θυσιάσουμε την ασφάλεια των εθελοντών μας εφόσον οι εμπόλεμες πλευρές επιδιώκουν να θέσουν στο στόχαστρό τους και να σκοτώσουν τους εργαζόμενους στον ανθρωπιστικό τομέα. Τελικά, αυτοί που υποφέρουν είναι οι ασθενείς και οι πιο ευάλωτοι», δήλωσε η Μαρίν Μπουισονιέρ, Γενική Γραμματέας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που σήμερα συνάντησε τον Πρόεδρο της χώρας, Χαμίντ Καρζάι για να ανακοινώσει την αποχώρηση των ΓΧΣ.

Η βία εναντίον εργαζόμενων στον ανθρωπιστικό τομέα εμφανίστηκε σε ένα περιβάλλον στο οποίο η υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ Συμμαχία επιδίωκε συστηματικά να εκμεταλλευτεί την ανθρωπιστική βοήθεια για να χτίσει την υποστήριξη για τις δικές στρατιωτικές και πολιτικές φιλοδοξίες. Οι ΓΧΣ καταγγέλλουν τις προσπάθειες της Συμμαχίας να σφετεριστεί την ανθρωπιστική βοήθεια και να τη χρησιμοποιήσει για να «κερδίσει καρδιές και μυαλά».

Εξαιτίας αυτού, η παροχή βοήθειας δε θεωρείται πλέον μια αμερόληπτη και ουδέτερη ενέργεια, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των εθελοντών των ανθρωπιστικών οργανώσεων καθώς και τη βοήθεια προς ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Μόλις πρόσφατα, στις 12 Μαΐου 2004, οι ΓΧΣ καταδίκασαν δημόσια τη διανομή από τις συμμαχικές δυνάμεις στο νότιο Αφγανιστάν φυλλαδίων στα οποία ο πληθυσμός ενημερωνόταν ότι η παροχή πληροφοριών για τους Ταλιμπάν και την Αλ Κάιντα ήταν αναγκαία προκειμένου να συνεχιστεί η παροχή βοήθειας.

Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι δυνατή μόνο όταν οι ένοπλοι παράγοντες σέβονται την ασφάλεια των εργαζόμενων στον ανθρωπιστικό τομέα, από τους οποίους περισσότεροι από 30 έχουν σκοτωθεί στο Αφγανιστάν από τις αρχές του 2003. Ο φόνος των συναδέλφων μας, η αποτυχία της κυβέρνησης να συλλάβει τους ενόχους και οι ψευδείς ισχυρισμοί των Ταλιμπάν καθιστούν δυστυχώς αδύνατη για τους ΓΧΣ τη συνέχιση παροχής βοήθειας στον αφγανικό λαό.

Μέχρι τις δολοφονίες, οι ΓΧΣ παρείχαν φροντίδα υγείας σε 13 επαρχίες με 80 διεθνείς εθελοντές και 1.400 Αφγανούς εργαζόμενους. Τα προγράμματα της οργάνωσης περιλάμβαναν την παροχή βασικής και νοσοκομειακής φροντίδας υγείας καθώς και τη θεραπεία της φυματίωσης και προγράμματα για τη μείωση της μητρικής θνησιμότητας. Τις επόμενες εβδομάδες, οι ΓΧΣ θα ολοκληρώσουν την παράδοση των προγραμμάτων τους στο υπουργείο Υγείας και άλλες οργανώσεις. Καθώς οι ΓΧΣ εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν, θρηνούν για την απώλεια των πέντε συναδέλφων τους. Την ίδια στιγμή, παίρνουν αυτήν την απόφαση με μεγάλη λύπη για τους ανθρώπους που δε θα βοηθούν πλέον.