Νταρφούρ: Η έλλειψη ασφάλειας καθιστά κάποιες περιοχές μη προσβάσιμες

Συνέντευξη με τον Ζαν-Σεμπαστιέν Ματέ, επικεφαλής της αποστολήςτων Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) στο δυτικό Νταρφούρ.

Πώς θα περιγράφατε την κατάσταση των εκτοπισμένων στονΝταρφούρ?
Σε σχέση με τρία χρόνια πριν, οι συνθήκες διαβίωσής τουςείναι καλύτερες, ωστόσο τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν επιδεινωθεί. Στα τέλητου 2003 και στις αρχές του 2004, ήμουν μέλος της ομάδας που ξεκίνησε τιςδραστηριότητες των ΓΧΣ στο δυτικό Νταρφούρ. Σε σύγκριση με την εποχή εκείνη,τώρα υπάρχουν πολλές ομάδες ανθρωπιστικής βοήθειας στο Νταρφούρ. Οι διανομέςνερού και φαγητού έχουν αυξηθεί και οι άνθρωποι έχουν καταλύματα. Αλλά εδώ καιτρία χρόνια οι εκτοπισμένοι συνεχίζουν να συνωστίζονται στους καταυλισμούς καιοι βασικές προμήθειες που είχαν διανεμηθεί (μεταξύ άλλων μπιτόνια νερού,κουβέρτες και πλαστικές λινάτσες για τα καταλύματα) δεν έχουν αντικατασταθεί εδώκαι ενάμιση χρόνο.

Τα δύο εκατομμύρια εκτοπισμένων παραμένουν εξολοκλήρου εξαρτημένοι από τηνεξωτερική βοήθεια. Οι καταυλισμοί όπου μένουν - οι οποίοι μπορούν ναφιλοξενήσουν μέχρι 100.000 ανθρώπους - είναι σαν υπαίθριες φυλακές. Για τιςγυναίκες, είναι πολύ επικίνδυνο να βγουν έξω από τον καταυλισμό προς αναζήτησηξύλων για φωτιά. Πολύ λίγοι άντρες ρισκάρουν να φύγουν από τους καταυλισμούς,ακόμα και για να πάνε σε κάποιο κυβερνητικό νοσοκομείο, φοβούμενοι μήπωςθεωρηθούν υποστηρικτές κάποιας ομάδας ανταρτών και συλληφθούν. Οι εκτοπισμένοιστο Νταρφούρ βρίσκονται σε πολύ δυσμενή θέση. 

Το επίπεδο της ανασφάλειας είναι τόσο υψηλό όσο ήταν στοπαρελθόν;
Από το Μάιο του 2006 η κατάσταση έχει επιδεινωθείσημαντικά. Η συμφωνία που υπογράφηκε εκείνη την εποχή μεταξύ της κυβέρνησης τουΣουδάν και μίας μόνο από τις ομάδες ανταρτών, αντί να φέρει την ειρήνη, είχε τοαντίθετο αποτέλεσμα. Οι ομάδες που δεν υπέγραψαν, έχουν κατακερματιστεί καιπολεμούν μεταξύ τους. Αυτό έχει επιπτώσεις στον πληθυσμό και σε μας, τουςεργαζόμενους στις ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Τους τελευταίους τρεις μήνεςέχουν αυξηθεί τα επεισόδια ασφαλείας εναντίον των ανθρωπιστικών οργανώσεων. Όλοκαι περισσότερο γινόμαστε στόχοι επιθέσεων, ξυλοδαρμών και ληστειών. Από τοΜάιο, περισσότερα από 12 θανατηφόρα επεισόδια έχουν πλήξει τις ανθρωπιστικέςοργανώσεις στο σύνολό τους. Αυτός ο αριθμός ξεπερνάει τον συνολικό αριθμόεπεισοδίων των προηγούμενων δύο χρόνων.

Πώς έχουν επηρεάσει τα επεισόδια αυτά τις αποστολές σας;
Πραγματοποιούμε σημαντικές δραστηριότητες προς όφελος 200.000ανθρώπων στο Νιερτίτι, το Ζαλινγκέι και το Μορνάυ. Ωστόσο, οι δραστηριότητές μαςέχουν περιοριστεί και αυτό σίγουρα δεν είναι ό,τι ευνοϊκότερο.

Σήμερα, εξαιτίας της αυξανόμενης ανασφάλειας, δεν μπορούμε να μετακινηθούμεστους δρόμους ανάμεσα στις τρεις αποστολές μας. Συνεπώς, από τα τέληΣεπτεμβρίου, είναι πλέον αδύνατο να μεταφέρουμε οδικώς ασθενείς που χρειάζονταιχειρουργείο από το Μορνάυ και το Νιερτίτι στο νοσοκομείο του Ζαλινγκέι.

Η κατάσταση της ασφάλειας έχει καταστήσει επίσης αδύνατο για μας ναπηγαίνουμε στο Τζεμπέλ Μάρα, την ορεινή περιοχή στο κέντρο του Νταρφούρ, πουελέγχεται από τους αντάρτες και έχει περίπου 100.00 κατοίκους. Στα μέσαΣεπτεμβρίου, κι ενώ για 6 εβδομάδες μαινόταν μια επιδημία χολέρας, αναγκαστήκαμενα φύγουμε από το Κουτρούμ, όπου περιθάλπαμε τους ασθενείς. Αφήσαμε εκεί κάποιεςπρομήθειες και έκτοτε προσπαθούμε να παρακολουθούμε την κατάσταση. Αυτή τηστιγμή πρέπει να υπάρχουν μερικές εκατοντάδες ασθενών, οι οποίοι πεθαίνουν λόγωτης έλλειψης παροχής βοήθειας. Δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τα ποσοστάθνησιμότητας που συνδέονται με τη χολέρα, αλλά πιστεύουμε ότι είναι αρκετάυψηλά.  

Επίσης δεν έχουμε τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλο το βόρειο Νταρφούρ, καθώςούτε η κυβέρνηση, αλλά ούτε και οι διάφορες ομάδες ανταρτών μας επιτρέπουν ναπλησιάσουμε. Και πραγματικά δε γνωρίζουμε αν οι άνθρωποι εκεί έχουν πρόσβαση σενερό, φαγητό και ιατρική βοήθεια.

Τι πιστεύετε ότι πρόκειται να αντιμετωπίσουν μέσα στους επόμενουςμήνες οι ανθρωπιστικές οργανώσεις και οι κάτοικοι του Νταρφούρ;
Συνεχίζουμε τις αποστολές μας στα σημεία όπου ζουν οι εκτοπισμένοιπληθυσμοί και όπου μπορούμε ακόμα να παρεμβαίνουμε. Ωστόσο, η ανασφάλειαπαραμένει ένα πραγματικό πρόβλημα. Οι ομάδες μας βρίσκονται παγιδευμένες μεταξύδύο αντιμαχόμενων πλευρών. Από τη μια πλευρά, η διεθνής κοινότητα κάνει τουςεκτοπισμένους αυτούς ανθρώπους να πιστέψουν ότι τα στρατεύματα των ΗνωμένωνΕθνών θα βοηθήσουν να αποκατασταθεί η ειρήνη. Από την άλλη, η κυβέρνηση απαντάμε προπαγάνδα, η οποία παρομοιάζει τους ξένους με «νέους σταυροφόρους». Ωςαποτέλεσμα, οι ομάδες μας γίνονται στόχος. Πρέπει οι αντιμαχόμενες πλευρές νασεβαστούν το ανθρωπιστικό μας έργο.