Νίγηρας: «Η έλλειψη πρόσβασης στην περίθαλψη αποτελεί βασική αιτία της κρίσης»

Ένα μέρος της ανταπόκρισης των ΓΧΣ στην επισιτιστική κρίση στο Νίγηρα είναι η προσπάθεια ενδυνάμωσης του τοπικού συστήματος υγείας. Τι οδήγησε σε αυτήν την πρωτοβουλία;

Σήμερα στο Νίγηρα δεν υπάρχει δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Σαν αποτέλεσμα αυτού του συστήματος «ανάκτησης κόστους», πολλά παιδιά δεν έχουν πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη. Γνωρίζουμε ότι αυτό αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες της υπάρχουσας κρίσης, γι' αυτό και οι ΓΧΣ αποφάσισαν τη δωρεάν παροχή φροντίδας στα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών στις περιοχές όπου παρεμβαίνουν με προγράμματα. Για τρεις περίπου εβδομάδες, χορηγήσαμε δωρεάν φάρμακα και καλύψαμε το μισθό των ντόπιων εργαζόμενων σε εφτά Κέντρα Υγείας.   

Επίσης, κατά τη διάρκεια εισαγωγής στα Επισιτιστικά μας Κέντρα, βλέπουμε πολλά παιδιά που δεν είναι υποσιτισμένα αλλά χρήζουν άμεσης νοσηλείας. Ωστόσο, εκτός από το ήδη πλήρες νοσοκομείο του Μαραντί, δεν υπάρχουν άλλες εγκαταστάσεις υγείας στην περιοχή για να αντιμετωπίσουν το μεγάλο αριθμό των ασθενών. Για το λόγο αυτό λειτουργήσαμε δύο παιδιατρικές μονάδες στην περιοχή του Μαραντί. Λειτουργούν ως σημεία αναφοράς για τα επείγοντα περιστατικά που απαιτούν νοσηλεία. Μέσα σε μόλις 10 ημέρες, εισαγάγαμε 58 παιδιά στο Κέντρο μας στην Νταν Ίσσα και μέσα σε μία εβδομάδα, εισαγάγαμε 22 στο Κέντρο στο Αγκουιέ. Πρόκειται πρωτίστως για σοβαρά περιστατικά ελονοσίας, οξέων αναπνευστικών μολύνσεων και οξείας διάρροιας. Με τον πρόσφατο ερχομό της περιόδου των βροχών, τα περιστατικά ελονοσίας αυξήθηκαν κατακόρυφα.        

Γιατί πιστεύεις ότι η έλλειψη της πρόσβασης στην περίθαλψη είναι μερικώς υπεύθυνη για την υπάρχουσα επισιτιστική κρίση;

Στις αγροτικές περιοχές, οι περισσότερες οικογένειες δεν έχουν τα χρήματα να πάνε στα Κέντρα Υγείας όταν αρρωσταίνουν τα παιδιά τους. Όταν πάσχουν από ελονοσία ή διάρροια, συνήθως παραμένουν στο σπίτι και οι οικογένειες καταφεύγουν πρώτα στην παραδοσιακή ιατρική. Όταν, ύστερα από δύο ή τρεις εβδομάδες, τα παιδιά έρχονται στα Θεραπευτικά Επισιτιστικά μας Κέντρα, έχουν υποκύψει στο σοβαρό υποσιτισμό, ως αποτέλεσμα της αρρώστιάς τους. Αν είχαμε περιθάλψει τα παιδιά νωρίτερα, θα είχαμε αποφύγει πολλά περιστατικά σοβαρού υποσιτισμού. Η έλλειψη της πρόσβασης στην περίθαλψη αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες αυτής της κρίσης.  

Τα Κέντρα Υγείας έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύσουν και να θεραπεύσουν τον υποσιτισμό;

Οι εργαζόμενοι υγείας του Νίγηρα έχουν εκπαιδευτεί στην ανίχνευση του υποσιτισμού. Η μέθοδος που χρησιμοποιούν, η οποία επικεντρώνεται περισσότερο στην ανίχνευση του μέτριου υποσιτισμού, διαφέρει από τη δική μας, αλλά αποδεικνύεται επαρκής. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, ο αριθμός των περιστατικών μέτριου υποσιτισμού στην περιοχή είναι ιδιαίτερα υψηλός. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμα τους κατάλληλους πόρους για να θεραπεύσουν τον υποσιτισμό. Υπάρχει μία θεραπευτική τροφή στο Νίγηρα παρόμοια με το Plumpy'nut (εμπλουτισμένο διατροφικό μείγμα) που χρησιμοποιούμε, όμως δεν είναι ευρέως διαθέσιμη στα Κέντρα Υγείας. Το Υπουργείο πρόσφατα καθόρισε ένα πρωτόκολλο και αυτό το προϊόν θα αρχίσει να διανέμεται σύντομα σε όλα τα Κέντρα. Συστάθηκαν ομάδες από εκπροσώπους του Υπουργείου και της Unicef, οι οποίες επισκέπτονται τα προγράμματά μας. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί θα έχουν τη δυνατότητα να δουν ότι με αυτές τις θεραπευτικές τροφές, οι σοβαρά υποσιτισμένοι ασθενείς θα μπορούν να θεραπευτούν σχετικά εύκολα χωρίς να χρειάζεται να νοσηλευτούν.        

Αυτή η κρίση δεν έχει τελειώσει ακόμα, αλλά δεδομένου ότι ο υποσιτισμός αποτελεί ένα χρόνιο πρόβλημα στην περιοχή, μπορούμε να πάρουμε κάποια μαθήματα για το μέλλον μέσα από αυτή την εμπειρία;

Οι τοπικές ιατρικές αρχές επισκέφτηκαν τα προγράμματά μας και καταλαβαίνουν ότι δεν είναι δύσκολο να θεραπεύσουν το σοβαρό υποσιτισμό εκτός νοσοκομειακών δομών. Πρέπει να συμπεριλάβουν με γρήγορους ρυθμούς θεραπευτικές τροφές και φάρμακα στο σύστημα υγείας. 

Επίσης, ενώ είναι εμφανώς σημαντικό να φέρουν σε πέρας αναπτυξιακές πολιτικές στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων, το σύστημα πρέπει επίσης να μπορεί να λειτουργήσει σε επείγουσες καταστάσεις, όταν προκύπτει μία επισιτιστική κρίση. Το σύστημα δε λειτούργησε σε καμία από τις δύο περιπτώσεις εδώ. Δεν είδαμε ούτε ανάπτυξη, αλλά ούτε και τη δυνατότητα αντιμετώπισης της κρίσης. Αυτό που είδαμε είναι ότι η πώληση τροφίμων σε χαμηλότερες τιμές δεν είχε αποτέλεσμα. Αυτή δεν ήταν η κατάλληλη ανταπόκριση. Σε μία κρίση, πρέπει να διανέμεις μαζικές ποσότητες τροφίμων δωρεάν και να εξασφαλίσεις ότι η ιατρική περίθαλψη προσφέρεται και αυτή δωρεάν.
Τέλος, μπορούμε να συνεχίσουμε να θεραπεύουμε το σοβαρό υποσιτισμό για χρόνια, αλλά αν πραγματικά θέλουμε να τον αντιμετωπίσουμε, πρέπει να του επιτεθούμε εκεί όπου πηγάζει. Πρέπει να θεραπεύουμε τους ασθενείς με μέτριο υποσιτισμό, πριν αυτός γίνει σοβαρός και να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι περιθάλπονται για ασθένειες που αποτελούν συχνά την αιτία του υποσιτισμού, όπως η ελονοσία και η διάρροια.