Μαριλένα Σταφυλίδου - Αιθιοπία: αντιμέτωποι με την επείγουσα επιδημία Καλά-Αζάρ

Μιας και ήταν η πρώτη φορά που ερχόμουν αντιμέτωπη με την «περίοδο των βροχών» δεν είχα αξιολογήσει σωστά το μέγεθος της δυσκολίας. Η έκπληξη δεν ήταν ακριβώς ευχάριστη! Αρκούσε λίγη ώρα δυνατής βροχής για να μετατραπούν τα πάντα σε λάσπη, αν δεν έβρεχε περισσότερο, -πράγμα που συνέβαινε συχνά-πυκνά, τότε το τοπίο μετατρέπονταν σε μία  απέραντη λιμνοθάλασσα χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας.

© Μαριλένα Σταφυλίδου

Η επιδημία Κάλα-Αζάρ είχε προκύψει στα ξαφνικά, έτσι όπως συνήθως συμβαίνει με τα επείγοντα. Όταν έφτασα στην Αντίς Ζεμέν, το Κέντρο Υγείας όπου θεραπεύαμε τους ασθενείς με Κάλα-Αζάρ οι σκηνές του καταυλισμού μας ήταν γεμάτες με ανθρώπους κάθε ηλικίας. Κύριο οπτικό σύμπτωμα της αρρώστιας ήταν οι πρησμένες κοιλιές και τα οιδήματα στα πόδια. Εκείνο το πρωί είχα συνοδεύσει  την Μπάρμπαρα, το Φερνάντο και τους άλλους γιατρούς της ομάδας για την παρακολούθηση των ασθενών στις σκηνές και μου έκανε εντύπωση η υποδοχή που τους περίμενε εκεί.

Τα πρώτα χαμόγελα άστραψαν στα πρόσωπα των παιδιών που περίμεναν την Μπάρμπαρα και το Φερνάντο για να παίξουν μαζί τους! Και πως αλλιώς, αφού τους είχαν χαρίσει μία μπάλα και φυσικά κάθε παιδί, που μέρα με τη μέρα γινόταν καλύτερα, μπορούσε να παίξει ποδόσφαιρο ή να χορέψει όταν το απόγευμα έβαζαν μουσική στο στερεοφωνικό του αυτοκινήτου των ΓΧΣ. Με έκπληξη τους άκουσα να συνομιλούν «αμάρικ», δηλαδή Αιθιοπικά, καθώς κάθε παιδί τους έδινε την «κάρτα υγείας» του (το ιστορικό του με την ιατρική αγωγή), για να την εξετάσουν και να συνεχιστεί η θεραπεία τους μέχρι να γίνουν τελείως καλά. Πολλά από αυτά ήταν ήδη καλύτερα, κι αυτό ήταν μεγάλη παρηγοριά για τα υπόλοιπα παιδιά, αν φανταστεί κανείς πόσο επώδυνη είναι η θεραπεία της νόσου. Χρειάζεται να κάνουν μία ένεση κάθε μέρα, το φάρμακο της οποίας είναι ιδιαίτερα οδυνηρό και για το λόγο αυτό η ένεση διαρκεί 3 λεπτά, έτσι ώστε το φάρμακο να διεισδύει σιγά-σιγά για να πονούν όσο το δυνατόν λιγότερο. Και πρέπει να κάνουν τουλάχιστον 30 ενέσεις.

Τα βλέμματα χαράς όμως τα είδα  και στους ενήλικες, άντρες και γυναίκες, που σταδιακά άρχιζαν να νιώθουν καλύτερα, παρά τις δύσκολες στιγμές που περνούσαν κατά τη διάρκεια της θεραπείας, αν σκεφτεί κανείς ότι η υγεία τους ήταν ήδη επιβαρημένη από την ταλαιπωρία και την κακή διατροφή.

Μέχρι το τέλος του ταξιδιού μου, περίπου ένα μήνα μετά, οι σκηνές είχαν σχεδόν αδειάσει, ελάχιστοι ασθενείς είχαν απομείνει.

Κάθε φορά που έρχομαι σε επαφή με τέτοιες καταστάσεις, όσο προετοιμασμένη και να είμαι -μετράω σχεδόν 12 χρόνια ζωής με τους ΓΧΣ- βρίσκω τον εαυτό μου το ίδιο ευάλωτο όπως τότε, στην πρώτη αποστολή το 1993. Μου είναι πολύ δύσκολο να «συνηθίσω» στην ιδέα πως άνθρωποι πεθαίνουν επειδή δεν έχουν πρόσβαση στα φάρμακα ενώ μπορούν να θεραπευτούν και να συνεχίσουν τη ζωή τους.

Μπορεί σε αυτό το πρόγραμμα ιατρικής παρέμβασης στην Αιθιοπία οι αριθμοί των ασθενών να μην είναι εντυπωσιακά μεγάλοι για να δικαιολογούν πρωτοσέλιδα στις εφημερίδες ή «παράθυρα» σε τηλεοπτικές εκπομπές, όμως σώθηκαν ζωές ανώνυμων, καθημερινών ανθρώπων που δεν έχουν άλλον τρόπο να μας ευχαριστήσουν παρά δίνοντας το μόνο πράγμα που τους έχει απομείνει. Την αγάπη τους.

από τη Μαριλένα Σταφυλίδου,
φωτογράφο, μέλος Δ.Σ.