Κώστας Βαξεβάνης - Ο άνθρωπος των πολέμων

Ρεπόρτερ... στα επείγοντα. Με πόση ευκολία παίρνεις την απόφαση να καλύψεις δημοσιογραφικά μια επικίνδυνη αποστολή;
«Δεν είναι πια θέμα απόφασης. Είναι κατάσταση ζωής για μένα. Ακόμα και τα παιδιά μου έχουν ζήσει με μεγάλη φυσικότητα ότι ο μπαμπάς τους λείπει στον πόλεμο...»   

Αναρωτιέμαι, τι σχέση έχεις με το φόβο;
«Μόνο οι ανόητοι δε φοβούνται. Φοβάμαι πάρα πολύ και νομίζω ότι αυτό με έχει σώσει αρκετές φορές. Πιστεύω ότι ο φόβος είναι σαν τον πυρετό στην αρρώστια: αρχίζεις να φοβάσαι και αντιλαμβάνεσαι ότι κάτι τρέχει... Έχω λοιπόν αγαστή σχέση με το φόβο».

Πώς είδες ν' αλλάζει τη ζωή των ανθρώπων ο πόλεμος, η προσφυγιά, ο σεισμός...
«Οι καταστάσεις αυτές έχουν αλλάξει τη δική μου ζωή, πόσο δε μάλλον τη ζωή αυτών των ανθρώπων. Θυμάμαι όταν το '99 ήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες από την Αλβανία είχα βρει ένα παιδάκι πάνω στα βουνά που κρατούσε μια κουραμάνα ψωμί και περιπλανιόταν πέντε μέρες. Ε, αυτό το παιδί είχε το ίδιο όνειρο με μένα όταν ήμουν μικρός: να γίνει πυρηνικός φυσικός. Δεν υπάρχει πιο βίαιο πράγμα από το να γίνεσαι απρόσωπη μάζα σε ελάχιστο χρόνο. Οι άνθρωποι ισοπεδώνονται σε λίγα δευτερόλεπτα».

Τι είναι αυτό που καταγράφηκε μέσα σου από τον πρόσφατο πόλεμο στο Ιράκ;
«Είναι αυτό το «γιατί»; Γιατί έγινε αυτός ο πόλεμος. Γιατί έπρεπε το Ιράκ να περάσει μια καταστροφή. Και δε μ' ενδιαφέρει αν ήταν μικρότερη ή μεγαλύτερη απ' αυτή που προκάλεσε ο Σαντάμ. Ανακατέψαμε πολιτικές σκοπιμότητες, τα πετρέλαια για να φτιάξουμε αυτό το θανατερό κοκτέιλ...»
 
Πιστεύεις ότι το Αφγανιστάν, το Ιράκ είναι μερικοί μόνο από τους «Άξονες του Κακού»; Θα βιώσουμε τη συνέχειά τους;
«Πιστεύω ότι όλες αυτές οι καταστάσεις δεν οδηγούν σε κανενός είδους μονιμότητα και τιμωρία του «κακού». Αντίθετα, δημιουργούν ένα πλαίσιο αστάθειας σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό που τελικά θεσμοθετήθηκε είναι ότι κάθε δύο χρόνια σε κάποιο μέρος του κόσμου θα έχουμε έναν πόλεμο. Είμαι ένας «άνθρωπος των πολέμων» αφού κατάντησα μέσα σε 10 χρόνια να έχω πάει σε 5 πολέμους!»

Το πρώτο θύμα του πολέμου λένε πως είναι η αλήθεια. Είναι... αλήθεια είναι αυτό;
«Πάντα. Φέτος βιώσαμε περισσότερο από ποτέ το θεσμό των «ενταγμένων» δημοσιογράφων σε ένα στρατό. Συνήθως είναι αναγκαίο θύμα η αλήθεια για να διεξαχθεί ένας πόλεμος. Είναι γνωστό πως όποιος έχει την πληροφορία, διοικεί τον κόσμο. Άρα το πώς θα διαμορφωθεί αυτή η «αλήθεια» είναι το μεγάλο ζητούμενο».   

Δημοσιογραφία. Δύσκολοι καιροί για αντικειμενικότητα;
«Δεν είμαι απ' αυτούς που πιστεύουν στην αντικειμενικότητα. Για μένα η αντικειμενικότητα είναι το μέτρο της ευπρέπειας του υποκειμενισμού. Νομίζω ότι το θέμα είναι να είναι κανείς έγκυρος. Ναι, οι καιροί είναι δύσκολοι...»

Διαμορφώνουμε τα Μέσα ή μας διαμορφώνουν κατά τρόπο που ο πολίτης αδυνατεί να αντιδράσει;
«Στην ερώτηση αν η κότα έκανε τ' αυγό ή τ' αυγό την κότα, είναι δεδομένο ότι υπάρχει αλληλεπήρεια: ο δημοσιογράφος διαμορφώνει μια κατάσταση την οποία εισπράττει ο τηλεθεατής αλλά υπάρχει ευθύνη του δημοσιογράφου. Ευθύνη να πάει τη συνείδηση του κόσμου ένα βήμα παρακάτω».   

Το ξέρεις ότι θα μπορούσες να φοράς με άνεση τα «παπούτσια» των Γιατρών Χωρίς Σύνορα; Θα μπορούσαμε άραγε να σε "εκμεταλλευτούμε";
«Δε μ' αρέσει η λέξη εκμετάλλευση, αλλά αν πρόκειται να «με εκμεταλλευτούν» οι ΓΧΣ με μεγάλη μου ευχαρίστηση να την αποδεχτώ....»

Έχεις δει τις ανθρωπιστικές οργανώσεις εν δράσει. Τι πιστεύεις για το έργο τους;
«Εκτιμώ ότι υπάρχουν στις μέρες μας άνθρωποι που φεύγουν από τη λογική της καρέκλας, του γραφείου και του ιατρείου και μπαίνουν στη λογική ενίσχυσης μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης».
 
Για εσένα εκπλήρωση στόχων σημαίνει...
«Θέλω να έχω ζήσει. Να έχω γευθεί τη ζωή μου!»