Κεντροαφρικανική Δημοκρατία: «Ανταποκριθήκαμε άμεσα & αποτελεσματικά στη μεγάλη επισιτιστική κρίση»

Το  θεραπευτικό επισιτιστικό κέντρο τη Μπόντα (Boda) άρχισε να λειτουργεί στις αρχές Αυγούστου και τρεις εβδομάδες αργότερα ανοίξατε ένα ακόμη επισιτιστικό κέντρο στη Νόλα (Nola). Πώς ήταν οι πρώτες μέρες λειτουργίας τους;

Υπήρχε πάρα πολύ δουλειά τις πρώτες μέρες  της επείγουσας παρέμβασης. Και παρόλο που δεν είδαμε πολλούς ασθενείς, εκείνοι που εξετάσαμε αντιμετώπιζαν σοβαρές ιατρικές επιπλοκές. Στήσαμε δυο επισιτιστικά κέντρα επειδή η κατάσταση ήταν επείγουσα και έτσι μπορέσαμε να ανταποκριθούμε στην κρίση γρήγορα και αποτελεσματικά. 

Ποιες ήταν οι πρώτες σας  εντυπώσεις;

Ήταν πολύ σκληρό να βλέπουμε να έρχονται σοβαρά υποσιτισμένα παιδιά. Κατά κάποιο τρόπο  νιώθαμε ότι αυτό ήταν κάτι που  συνέβαινε για πολλούς μήνες. Παρείχαμε θεραπεία σε αυτά τα παιδιά, αλλά ήταν σε τέτοιο προχωρημένο στάδιο υποσιτισμού που δεν μπορούσαμε να κάνουμε και πολλά πράγματα.

Ποια  είναι η κατάσταση  στο επισιτιστικό κέντρο τώρα;

Πολλά από  τα παιδιά που καταφθάνουν στο  κέντρο είναι άρρωστα για μήνες, αλλά τώρα που οι οικογένειές τους συνειδητοποιούν ότι είμαστε εδώ (και ότι μπορούν να έχουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη και θεραπεία) έχουν αρχίσει να έρχονται στα επισιτιστικά μας κέντρα. Αλλά πολλά από τα παιδιά είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Για την ακρίβεια, πολλά από τα παιδιά είναι πολύ αδύναμα ακόμη και για να πάνε και σε εξωτερικά ιατρεία και ο αριθμός των παιδιών που εισάγουμε στο θεραπευτικό επισιτιστικό κέντρο είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ ότι σε άλλα επείγοντα προγράμματα των ΓΧΣ. Εδώ η πυκνότητα  του πληθυσμού είναι πολύ μικρή  σε σύγκριση με εκείνη των περιοχών, όπου οι ΓΧΣ εργάζονται συνήθως σε περιπτώσεις επείγουσας παρέμβασης, αλλά τα παιδιά είναι σε πολύ σοβαρότερη κατάσταση. Προσπαθούμε να βρεθούμε κοντά σε παιδιά που δεν είναι ακόμα άρρωστα,  έτσι ώστε όταν αρρωστήσουν, να έρθουν έγκαιρα σε εμάς για θεραπεία. 

Ποιες ακριβώς είναι  οι δραστηριότητές της  παρέμβασης αυτής;

Λειτουργούμε  δύο θεραπευτικά επισιτιστικά κέντρα, όπου παρέχουμε περίθαλψη σε παιδιά που είναι σε κρίσιμη κατάσταση, ενώ κάνουμε εξωτερικά ιατρεία  σε έντεκα χωριά στη γύρω περιοχή. Σε κάθε εξωτερικό ιατρείο, μας υποστηρίζουν άτομα που κάνουν εκστρατείες ενημέρωσης, ταξιδεύουν σε κοντινά χωριά ενημερώνοντας του γονείς για τη θεραπεία που μπορούν να λάβουν τα άρρωστα παιδιά τους. Από τη στιγμή που θα τους εντοπίσουμε, παιδιά με μέτριο και σοβαρό υποσιτισμό μπαίνουν στο πρόγραμμα. Μεταφέρουμε με αυτοκίνητο στα θεραπευτικά επισιτιστικά κέντρα τα παιδιά που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση, και όταν συνέλθουν επιστρέφουν στο σπίτι τους. Τα παιδιά που δε χρειάζονται περίθαλψη στο κέντρο, (αλλά είναι ακόμα άρρωστα) λαμβάνουν τη θεραπεία στο σπίτι τους και έρχονται στην κλινική κάθε εβδομάδα για να συνεχίσουν την αγωγή τους. 

Πολλά παιδιά υποφέρουν  όχι μόνο από υποσιτισμό αλλά και από άλλες  ασθένειες.

Ναι. Πολλά  από τα παιδιά εδώ υποφέρουν από ελονοσία, αναπνευστικά προβλήματα και διάρροια, όλες παθολογίες που συναντούμε και σε άλλα προγράμματα παιδικού υποσιτισμού. Το θέμα εδώ είναι ότι πολλά παιδιά έρχονται σε εμάς σε πολύ προχωρημένο στάδιο, ιδιαίτερα εκείνα με αναπνευστική ανεπάρκεια. Έχουμε δει παιδιά άρρωστα με πνευμονία για εβδομάδες και εξαιτίας αυτού έχει καθυστερήσει η ανάκαμψή τους. Η διατροφική τους κατάσταση μειώνει τις άμυνές τους, οι οποίες επιδεινώνουν κατ’ επέκταση όλες τις παθολογίες. Άλλα παιδιά εμφανίζουν εγκεφαλική ελονοσία ή οξεία διάρροια που δεν μπορούν να θεραπευτούν εύκολα. 

Παρόλα  αυτά, τα περισσότερα  παιδιά αναρρώνουν και  έχουμε δει κάποια πολύ θετικά αποτελέσματα

Μια από  τις πιο θετικές ιστορίες είναι  αυτή του Ρενέ, ενός από τα πρώτα  παιδιά που εισήχθησαν στην κλινική. Όταν έφθασε στο επισιτιστικό κέντρο, ήταν σε προχωρημένο στάδιο υποσιτισμού (πρησμένη κοιλιά, οιδήματα στα άκρα και κατακράτηση υγρών) και φυματίωσης. Μας πήρε σχεδόν δυόμισι εβδομάδες να μειώσουμε τα οιδήματά του. Όλοι είχαμε στρέψει επάνω του την προσοχή μας γιατί αρχικά αντέδρασε αρνητικά στη θεραπεία. Αλλά κάποια στιγμή άρχισε να βελτιώνεται ,και όταν πλέον έφυγε, είχε αυξήσει κατά πολύ το βάρος του. Ζύγιζε πολύ περισσότερο από όσο είχαμε βάλει ως στόχο.

Υπήρχαν ακόμα  οι περιπτώσεις των δύο αδελφών, του Μενσμάν και του Τεοφίλ, από το Γκάτζι. Έφθασαν στην κλινική σε πολύ σοβαρή κατάσταση. Ήταν μάλιστα τόσο άσχημα που νομίζαμε ότι το ένα από τα αδέλφια έπασχε από κάποια μορφή αναπηρίας, καθώς δε μιλούσε και δεν αντιδρούσε καθόλου…Αλλά όσο η κατάσταση του βελτιωνόταν, άρχισε να γελάει, να τρέχει και να παίζει. Αυτές οι περιπτώσεις  δικαιώνουν την παρουσία μας. Υπάρχουν παιδιά που πεθαίνουν αλλά υπάρχουν πολλά άλλα που καταφέρνουμε να τα κρατήσουμε στη ζωή.

Τι  θα γίνει, όταν φύγουν οι ΓΧΣ;

Είμαστε στη  διαδικασία ανάλυσης των πιθανών επιπτώσεων που θα φέρει η αποχώρησή μας. Παρόλο που είμαστε εδώ για να ανταποκριθούμε σε μια επείγουσα κατάσταση και για να αντιμετωπίσουμε τα πιο σοβαρά περιστατικά, η περιοχή υποφέρει από χρόνια προβλήματα που ζητούν σοβαρές απαντήσεις. Οι άνθρωποι εδώ είτε δεν έχουν πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη ή πρέπει να πληρώσουν γι’ αυτή. Αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο γιατί έχουν πολύ χαμηλό εισόδημα, κατάσταση που έχει επιδεινωθεί από την έλλειψη θέσεων εργασίας στα ορυχεία διαμαντιού. Επιπλέον, οι άνθρωποι τρέφονται αποκλειστικά με κασάβα (ένα είδος φυτού) επειδή μπορούν να το βρουν παντού σε προσιτή τιμή. Όμως, η τροφή αυτή δεν έχει τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη ο παιδικός οργανισμός για να είναι υγιής. Αυτό είναι ένα σημαντικό εμπόδιο που είναι δύσκολο να ξεπεραστεί.    
Οι άνθρωποι εδώ λένε ότι ζούνε σε αυτή την  κατάσταση για πολλά χρόνια και  ότι αυτό που συνέβη στα ορυχεία  είναι η χαριστική βολή. Στη  Μπόντα (Boda), μια σχετικά μεγάλη πόλη, υπάρχει μόνο ένας γιατρός. Στη Νόλα (Nola) δεν υπάρχει ούτε ένας.