Ιράκ: Συναγερμός στον προσφυγικό καταυλισμό Ντομέζ

Καθημερινά, πάνω από 1.000 άτομα διασχίζουν τα σύνορα μεταξύ της Συρίας και της κουρδικής περιοχής του Ιράκ. Οι άνθρωποι ταξιδεύουν για ώρες σε βραχώδεις δρόμους προσπαθώντας να διαφύγουν από τη Συρία. «Φύγαμε εξαιτίας του πολέμου», λέει μια γυναίκα. «Ήρθαμε από το Καμισλί. Η πόλη είναι υπό πλήρη πολιορκία, και δεν υπάρχουν καθόλου καύσιμα για θέρμανση, καθόλου νερό και ηλεκτρικό ρεύμα. Το ταξίδι ήταν πραγματικά δύσκολο και μεγάλο επειδή πήγαμε μέσα από τα βουνά. Έχω πέντε πολύ μικρά παιδιά και έπρεπε να περπατήσουν όλα. Περάσαμε πολλές δοκιμασίες μέχρι να φτάσουμε εδώ αλλά δόξα το Θεώ φτάσαμε».

Ο καταυλισμός Ντομέζ στήθηκε στην επαρχία Ντοχούκ τον Απρίλιο του 2012 και είχε αρχικά σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει 1.000 οικογένειες. Αλλά με περισσότερα από 35.000 άτομα, είναι αυτή τη στιγμή ασφυκτικά γεμάτο και η βοήθεια είναι ανεπαρκής. Παρά τις προσπάθειες των τοπικών αρχών ο καταυλισμός έχει φτάσει στα έσχατα όρια της χωρητικότητας του και οι εργαζόμενοι στις οργανώσεις παροχής βοήθειας παλεύουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες όλων των κατοίκων. 

Σήμερα, η έλλειψη στέγης για τους νεοεισερχόμενους είναι κρίσιμη. Οι περισσότεροι από τους νεοεισερχόμενους πρόσφυγες πρέπει να μοιραστούν σκηνές, κουβέρτες, στρώματα ακόμη και την τροφή τους με άλλες οικογένειες.

Παρόντες στη μοναδική κλινική του καταυλισμού, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποιούν κάθε εβδομάδα 3.500 ιατρικές εξετάσεις κατά μέσο όρο και έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των εργαζομένων που εργάζονται στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Οι παθολογίες που παρατηρούνται κατά την ιατρική εξέταση σχετίζονται κυρίως με τις κακές συνθήκες διαβίωσης που επιδεινώνονται από το ψύχος του χειμώνα που έπληξε την περιοχή στις αρχές του έτους. «Οι μισοί από τους ασθενείς που εξετάζουμε υποφέρουν από λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος», λέει η Emilie Khaled, συντονίστρια του προγράμματος των MSF. Ο έντονος συνωστισμός, με δέκα άτομα να μοιράζονται την ίδια σκηνή, συμβάλλει στη διάδοση των ασθενειών. Σήμερα, με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει και ένα πολύ κακό σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης βλέπουμε μια αύξηση των περιστατικών διάρροιας. Πρέπει να βρεθούν επειγόντως λύσεις για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στον καταυλισμό».

Οι δραστηριότητες των MSF στον προσφυγικό καταυλισμό Ντομέζ
Από το Μάιο του 2012, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι ο βασικός φορέας ιατρικών υπηρεσιών στον προσφυγικό καταυλισμό. Οι MSF παρέχουμε ιατρική περίθαλψη και φροντίδα ψυχικής υγείας. Επίσης έχουμε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αναπαραγωγικής υγείας.
Για να ανταποκριθούμε στην εισροή προσφύγων στον καταυλισμό, έχουμε ενισχύσει τις ομάδες μας αυξάνοντας τον αριθμό του διεθνούς και ντόπιου προσωπικού στα 60 μέλη. Μέχρι σήμερα, οι ιατρικές ομάδες των MSF έχουν πραγματοποιήσει περισσότερες από 64.800 ιατρικές εξετάσεις και σχεδιάζουν να εμβολιάσουν κατά της ιλαράς 31.000 άτομα ηλικίας από έξι έως 30 χρονών. Επιπλέον, οι MSF διανέμουμε είδη προσωπικής υγιεινής και πραγματοποιούμε εργασίες στην ύδρευση και την αποχέτευση. Από τα μέσα Ιανουαρίου, οι ομάδες μας διένειμαν 160.000 λίτρα νερού σε 1.800 οικογένειες. Την τελευταία εβδομάδα, διανείμαμε 3.500 κιτ με είδη προσωπικής υγιεινής και σχεδιάζουμε να διανείμουμε άλλα 4.500 μέχρι το τέλος Απριλίου.

Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν διαφύγει σε γειτονικές χώρες προσπαθώντας να γλιτώσουν από τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία. Ανάμεσά τους, πολλοί έχουν αποφασίσει να διαφύγουν στο Ιράκ. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από τα τέλη Μαρτίου, η τοπική κυβέρνηση στην κουρδική περιοχή του Ιράκ φιλοξενεί πάνω από 125.000 Σύρους πρόσφυγες.

Μαρτυρία: Πρόσφυγας-πατέρας τεσσάρων παιδιών
«Ζούσαμε σε μια αγροτική περιοχή. Εισέβαλαν στο χωριό μας στις 5 το πρωί. Καθόμασταν μέσα. Η μικρότερη κόρη μας ήρθε και μας είπε: Μπαμπά, ο στρατός είναι έξω. Βγήκαμε, λοιπόν, να δούμε τι γίνεται. Οι στρατιώτες του καθεστώτος έβαλαν τα τουφέκια στις πλάτες μας λέγοντας πως αν κινηθούμε, θα μας πυροβολήσουν. Φοβόμουν ότι θα μου κάνουν κακό. Η γυναίκα μου ήταν έγκυος, και φοβισμένη μου είπε: ο άνδρας μου δεν έχει κάνει τίποτα λάθος. Μας επέστρεψαν, λοιπόν, τις ταυτότητες και έφυγαν. Κάθε δεύτερη μέρα, συνήθιζαν να έρχονται στην περιοχή μας και να σπάνε πόρτες και παράθυρα.

Τα παιδιά μου δεν μπορούσαν να σταματήσουν να κλαίνε, ήταν τρομοκρατημένα. Έτσι, αφήσαμε το αγρόκτημα και φύγαμε από το Καμισλί. Εδώ μένουμε με άλλη μια οικογένεια, δεν έχουμε αρκετές κουβέρτες. Όλα τα παιδιά μου είναι άρρωστα από το κρύο.
Πολλοί άνθρωποι βρίσκονται στην κατάστασή μας. Οι αρχές εργάζονται σκληρά αλλά δεν μπορούν να διαχειριστούν έναν τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Είμαστε καταγεγραμμένοι από τον ΟΗΕ ως πρόσφυγες. Μας καταχώρισαν με όλους τους υπόλοιπους, συμπληρώσαμε τις φόρμες, έχω όλα τα χαρτιά μαζί μου. Αλλά και πάλι είμαστε τόσοι πολλοί που κάποιοι ζουν στο δρόμο. Οι αρχές και οι οργανώσεις δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις ανάγκες».