Έλλειψη φαρμάκων κατά του AIDS για παιδιά: Ζήτημα ζωής και θανάτου!

Γενεύη - Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, τα παιδιά με AIDS πεθαίνουν αναίτια, λόγω της έλλειψης κατάλληλων, προσαρμοσμένων σε αυτά φαρμάκων. Μία ημέρα πριν από την έναρξη, στις 3 Νοεμβρίου, ενός Παιδιατρικού Συνεδρίου για το AIDS που οργανώνεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και τη UNICEF στη Γενεύη, οι ΓΧΣ μετέφεραν τις εμπειρίες τους που δείχνουν ότι η περίθαλψη παιδιών με HIV/AIDS είναι ακριβότερη και δυσκολότερη από την περίθαλψη ενηλίκων.

Τον τελευταίο χρόνο άρχισαν να είναι διαθέσιμοι απλοποιημένοι τρόποι αντιμετώπισης του HIV/AIDS για ενήλικες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι περισσότεροι ενήλικες ασθενείς στις αναπτυσσόμενες χώρες λαμβάνουν τώρα είτε την αγωγή με τον τριπλό συνδυασμό σταθερής δόσης -ένα χάπι δύο φορές την ημέρα- είτε, ένα διπλό συνδυασμό μαζί με ένα πρόσθετο φάρμακο.

Ωστόσο, ούτε ο τριπλός ούτε ο διπλός συνδυασμός είναι διαθέσιμοι σε δόσεις κατάλληλες για παιδιά. Όταν υπάρχουν διαθέσιμες παιδικές δόσεις, τότε είναι πολύ πιο ακριβές. Η περίθαλψη ενός παιδιού μπορεί να κοστίζει έως και 6 φορές περισσότερο από την περίθαλψη ενός ενήλικα - 1.300 δολάρια αντί για 200 δολάρια το μήνα.

«Καθώς οι εταιρείες δεν παράγουν εύχρηστους τριπλούς συνδυασμούς φαρμάκων για παιδιά, κάνω ό,τι κάνουν οι περισσότεροι γιατροί: προσπαθώ να δείξω τους κηδεμόνες, όπως π.χ. στους παππούδες, πώς να σπάνε και να τρίβουν τα χάπια για ενήλικες, ελπίζοντας ότι τα παιδιά θα πάρουν τη δόση που χρειάζονται», εξηγεί ο δρ. Κεν Φρέντεριξ, παιδίατρος που εργάζεται για τους ΓΧΣ στο Μαλάουι. «Τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να καταπιούν χάπια, γι' αυτό πρέπει να χρησιμοποιούν διάφορα σιρόπια σε διάφορες δόσεις, γεγονός που περιπλέκει την αγωγή».

Η παγκόσμια αγορά παιδιατρικών εκδοχών των φαρμάκων κατά του AIDS είναι εξαιρετικά ανεπαρκής: στις πλούσιες χώρες γεννιούνται σχετικά λίγα παιδιά με HIV ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες συχνά είναι απλά πολύ φτωχές. Κατά συνέπεια, οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν μικρό ενδιαφέρον να αναπτύξουν ή να διαθέσουν στην αγορά παιδιατρικές μορφές των φαρμάκων, που να είναι προσαρμοσμένες στις φτωχές χώρες, όπως συνδυασμούς σταθερής δόσης ή χάπια που να μπορούν να κοπούν ή να μασηθούν.

Η μόνη ελπίδα στον ορίζοντα είναι ότι ίσως κάποιες εταιρείες αποφασίσουν να αναπτύξουν συνδυασμούς σταθερής δόσης ή εκδοχές των φαρμάκων προσαρμοσμένες στα παιδιά. Ορισμένες συνεχιζόμενες έρευνες ασχολούνται με χάπια για παιδιά, που θα χορηγούνται μία φορά την ημέρα. Ωστόσο, χωρίς το δέλεαρ της κερδοφόρας αγοράς, οι εταιρείες δεν αφιερώνουν αρκετούς πόρους για να προχωρήσουν άμεσα σε αποτελέσματα.

Οι ΓΧΣ καλούν την ΠΟΥ, τη UNICEF και τις εθνικές κυβερνήσεις να τεκμηριώσουν την έκταση αυτής της κρίσης και να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην προσπάθεια ώστε να ξεπεραστεί η έλλειψη μιας αγοράς φαρμάκων κατά του AIDS για παιδιά.

«Η ΠΟΥ και η UNICEF, η υπηρεσία των Η.Ε. για τα παιδιά, πρέπει να σημάνουν συναγερμό», τονίζει ο Ντάνιελ Μπέρμαν, συντονιστής για το HIV/AIDS της εκστρατείας των ΓΧΣ για την Πρόσβαση στα Βασικά Φάρμακα. «Αυτήν την εβδομάδα, οι ειδικοί θα συναντηθούν για να εξετάσουν τα κενά. Αλλά για να έχουν πραγματικά αντίκτυπο, οι διεθνείς οργανώσεις και τα εθνικά προγράμματα θα πρέπει να δουλέψουν προληπτικά με κυβερνήσεις και φαρμακευτικές εταιρείες για να ξεπεράσουν την έλλειψη εμπορικού ενδιαφέροντος για τα παιδιατρικά φάρμακα κατά του AIDS».

Οι ΓΧΣ άρχισαν να χορηγούν αντιρετροϊκά φάρμακα σε παιδιά το Δεκέμβριο του 2000. Έως τα μέσα του 2004, περίπου το 5% των ασθενών των ΓΧΣ που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή ήταν παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών. Οι ΓΧΣ δεσμεύονται να κάνουν περισσότερα για τα παιδιά αλλά οι προσπάθειες των γιατρών της οργάνωσης ματαιώνονται από την έλλειψη των κατάλληλων εργαλείων.

Οι ομάδες των ΓΧΣ έχουν δημιουργήσει καινοτόμα εργαλεία για να υποστηρίξουν όσους παρέχουν φροντίδα υγείας, στη χορήγηση αντιρετροϊκών και την υποβοήθηση της συμμόρφωσης των παιδιών στην αγωγή. Στα εργαλεία αυτά, που προσπαθούν να βοηθήσουν τα παιδιά να καταλάβουν και να συμμορφωθούν με την αγωγή τους, συγκαταλέγονται τα ημερολόγια υγείας, τα ημερολόγια αγωγής και παραμύθια για τον «Ντέβιμον», ένα μάγο που αντιπροσωπεύει τον ιό HIV .

Το 2003, ο εκτιμώμενος αριθμός των παιδιών με HIV/AIDS παγκοσμίως ήταν πάνω από 2,5 εκατομμύρια. Την ίδια χρονιά, 700.000 παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών μολύνθηκαν με HIV/AIDS, το 88,6% των οποίων ζει στην υποσαχάρια Αφρική. Περίπου το 50% των παιδιών με HIV/AIDS πεθαίνει πριν φτάσει την ηλικία των δύο ετών.