«Δεν την ξαναπατάμε!»

© Julie Remy

Οι άνθρωποι πιστεύουν ό,τι θέλουν να πιστέψουν. Σχεδόν 23 χρόνια μετά την εμφάνιση του AIDS, 13 χρόνια μετά τους πρώτους κοντινούς θανάτους, ο τρόμος των 80΄s είναι ακόμη γύρω μας. Και μέσα μας. Απαράλλαχτος. Παράλογος, χαιρέκακος, πρωτόγονος και σαρκοβόρος Ίσως να μη φύγει ποτέ, γιατί πολλοί άνθρωποι τον έχουν ανάγκη. Έχουν ανάγκη να δείχνουν με το δάχτυλο και να υστεριάζουν. Να λοιδορούν και να αγανακτούν. Να μισούν με δυο λόγια. Το AIDS ήταν η χαρά τους. Η χαρά του φοβισμένου. Είχε μέσα σεξ, ομοφυλόφιλους και πρεζάκηδες, «καλή κοινωνία», φτωχούς και περιθωριακούς. Κάθε θάνατος είχε συνωμοτικά χαμόγελα από πίσω αλλά και κροκοδείλια δάκρυα. Και πάντα είχε την απόλυτη δικαιολογία. Δεν ξέρουμε, γι' αυτό φοβόμαστε.

Στην αρχή φοβόντουσαν μην κολλήσουν οι ίδιοι με την αναπνοή. Κάτι σα γρίπη. Μετά, φοβόντουσαν μην κολλήσουν τα παιδιά τους παίζοντας στις αλάνες που συχνάζουν οι φορείς. Τόσες αλάνες έχει η Αθήνα που ο φόβος τους ήταν δικαιολογημένος. Μετά φοβόντουσαν τους Αλβανούς. Ευτυχώς αργότερα φοβόντουσαν το Δείκτη και τώρα την αόριστη έννοια του κακού.

Αυτοί όμως δεν έχουν σωτηρία. Από το φόβο ζουν και από το φόβο ίσως πεθάνουν. Είτε είναι εκφωνητές είτε καταναλωτές ειδήσεων, θα ανατριχιάζουν πάντα από το δράμα του πρόωρου τέλους της σεξουαλικής ζωής μιας 70χρονης γιαγιάς.

Κι όμως το AIDS δεν είναι παρά μια ακόμη σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια κι όχι σαν τον αρμαγεδόνα των σύγχρονων κοινωνιών. Δεν θάπρεπε λοιπόν να κλαίμε τους νεκρούς του, αλλά τους ζωντανούς. Τους τρομαγμένους έφηβους και τους τρομοκρατημένους οικογενειάρχες. Γιατί η διαφορά του AIDS σε σχέση με τις άλλες αρρώστιες είναι ότι μετατρέπει σε θάνατο τις πιο όμορφες στιγμές των ανθρώπων. Και οι Σεξουαλικά Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις -όπως σύφιλη- το ίδιο έκαναν. Αλλά τη σύφιλη δεν τη χειρίστηκε καμιά εξουσία και κανένα κανάλι με σκοπό να ορίσει, να ελέγξει και τελικά να επανακαθορίσει τη σεξουαλική ζωή των δυτικών κοινωνιών και να σχεδιάσει από την αρχή τη δομή των υπανάπτυκτων κοινωνιών.

Πριν από τρία χρόνια, 5.000 επιστήμονες έβγαλαν μια καταγγελία κατά του προέδρου της Ν. Αφρικής, επειδή με δηλώσεις του αμφισβήτησε το μοντέλο αντιμετώπισης του AIDS στη χώρα του και κατηγόρησε τις δυτικές φαρμακοβιομηχανίες για τις υψηλές τιμές των φαρμάκων, λέγοντας ότι οι άνθρωποι πεθαίνουν κυρίως από πείνα, ελονοσία και φτώχεια κι όχι από AIDS.

Το AIDS είναι μια μεταμοντέρνα αρρώστια και όχι μια κλασσική ασθένεια σαν τον καρκίνο και τα καρδιακά νοσήματα -που σκοτώνουν πολύ περισσότερους ανθρώπους αν ρίξει κανείς μια ματιά στους αριθμούς.

Σε αντίθεση με όλες τις άλλες ασθένειες, εξαιτίας του AIDS διαλύθηκαν σχέσεις, νεκραναστήθηκαν θεωρίες, απενοχοποιήθηκαν και «οσιοποιήθηκαν» κοινωνικές μειονότητες, ξεπλύθηκαν εταιρείες, αναβίωσαν αρχέγονοι μύθοι και φόβοι. Αλλά τελικά, αυτό που οι κοινωνίες εισέπραξαν μέχρι τώρα είναι περισσότερος έλεγχος, περισσότερος φόβος, περισσότερες ενοχές, περισσότερα ψέματα.

Τόσα χρόνια μετά, κοιτάμε πίσω. Όχι για να μοιρολογήσουμε αλλά για να ξαναδούμε την εξέλιξη του φόβου και της αδερφής του, της φιλανθρωπίας. Χαζεύαμε και τρομάξαμε. Δεν την ξαναπατάμε.

Η καταγγελία

Πριν από τρία χρόνια, 5.000 επιστήμονες έβγαλαν μια καταγγελία κατά του προέδρου της Ν. Αφρικής, επειδή με δηλώσεις του αμφισβήτησε το μοντέλο αντιμετώπισης του AIDS στη χώρα του και κατηγόρησε τις δυτικές φαρμακοβιομηχανίες για τις υψηλές τιμές των φαρμάκων, λέγοντας ότι οι άνθρωποι πεθαίνουν κυρίως από πείνα, ελονοσία και φτώχεια κι όχι από AIDS.

Το AIDS είναι μια μεταμοντέρνα αρρώστια και όχι μια κλασσική ασθένεια σαν τον καρκίνο και τα καρδιακά νοσήματα -που σκοτώνουν εν τέλει, πολύ περισσότερους ανθρώπους.