Η δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα κατά της νόσου COVID-19 σε όλο τον κόσμο

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρεμβαίνουν σε περισσότερες από 70 χώρες σε Ευρώπη, Αμερική, Ασία, Μέση Ανατολή και Αφρική για την αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κορωνοϊού σε συνεργασία με τα κατά τόπους Υπουργεία Υγείας και τους υγειονομικούς φορείς. Βασικοί άξονες της δράσης τους είναι:

α) η υποστήριξη νοσοκομείων και δομών υγείας ώστε να γίνεται καλύτερη διαχείριση των περιστατικών της νόσου και να παρέχεται η κατάλληλη περίθαλψη σε όσους προσβάλλονται από τον ιό με ιδιαίτερη έμφαση στις πλέον ευάλωτες και αποκλεισμένες ομάδες,

β) η εκπαίδευση γύρω από τα μέτρα πρόληψης και προστασίας με βάση την εμπειρία και την τεχνογνωσία από επιδημίες,

γ) ο έλεγχος εκδήλωσης λοιμώξεων, και

δ) η δημιουργία ειδικών χώρων απομόνωσης και περίθαλψης ασθενών του COVID-19.

ΕΥΡΩΠΗ: Έμφαση στην προστασία και περίθαλψη των πλέον ευάλωτων και αποκλεισμένων ομάδων

Στην Ευρώπη οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ανταποκρίνονται στην πανδημία του COVID-19 σε Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ελβετία, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ουκρανία.

Στην Ελλάδα παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη με βάση τη διεθνή εμπειρία και τεχνογνωσία τους στην αντιμετώπιση επιδημιών στις εθνικές και τοπικές αρχές, ενώ πραγματοποιούν δωρεές  προστατευτικού υλικού (γάντια, μάσκες, προστατευτικές ασπίδες, αντισηπτικά υγρά) στους εξυπηρετούμενους και στο προσωπικό κοινωνικών δομών (άστεγοι, οίκους ευγηρίας γυναίκες-θύματα έμφυλης βίας, ασυνόδευτα ανήλικα, σωφρονιστικά ιδρύματα κ.α.) σε Αθήνα , Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Φλώρινα, Τρίπολη, Πάτρα, Κρήτη,  Βόλο, Γιάννενα, Λάρισα , Αγρίνιο και Χαλκίδα. Επιπλέον συνεργάζονται με τη Γ’ Παθολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε υγειονομικό προσωπικό, ασθενείς και συγγενείς τους για θέματα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19. Παράλληλα, στα νησιά της Λέσβου και της Σάμου, όπου λειτουργούν ήδη προγράμματα για την υποστήριξη αιτούντων άσυλο, προσφύγων και μεταναστών, οι ομάδες της οργάνωσης ενημερώνουν τους ανθρώπους που ζουν στους καταυλισμούς για τα μέτρα προφύλαξης. Στη Λέσβο η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχει δημιουργήσει έναν νέο ειδικό χώρο  περίθαλψης για ασθενείς με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της νόσου COVID-19 και για πιθανά περιστατικά που μπορεί να ανιχνευθούν. Και στα δύο νησιά οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν αυξήσει την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης.

Στην Ιταλία, μετά από τρεις μήνες παρέμβασης, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έκλεισαν τα προγράμματά τους στις περιοχές Λόντι και Μάρκε. Πάνω από 50 άτομα προσωπικό υποστήριξαν τρία νοσοκομεία και περίπου 50 οίκους ευγηρίας. Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, και πολλές άλλες δράσεις, όπως η τηλεϊατρική για να διασφαλιστεί ότι μόνο τα κρίσιμα περιστατικά θα μεταφέρονται στο νοσοκομείο, εκπαιδεύσεις προσωπικού και συνεδρίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Η παρέμβαση συνεχίζεται σε διάφορα κέντρα κράτησης στη Λομβαρδία, το Πιεμόντε και την Λιγκούρια με στόχο την προσστασία των ανθρώπων που τελούν υπό κράτηση, φυλάκων και αστυνομικών. Στη Ρώμη οι δράσεις συνεχίζονται για τις πιο ευάλωτες ομάδες στα προάστια και στη Σικελία ενώ υποστηρίζεται υπηρεσία επιδημιολογικής παρακολούθησης που εντοπίζει και καταγράφει νέα περιστατικά και τις επαφές τους. Επίσης, οι ομάδες της οργάνωσης σε συνεργασία με τις υγειονομικές αρχές και άλλη ιατρική οργάνωση θα ξεκινήσουν νέες δράσεις πρόληψης και προώθησης υγείας σε κέντρα υποδοχής και ανεπίσημους οικισμούς, μεταξύ των οποίων προβλέπεται λειτουργία υπηρεσίας τηλεφωνικής βοήθειας, και θα ενισχύσουν τις υπηρεσίες γενικής ιατρικής και φροντίδας στο σπίτι για την προστασία ευάλωτων και περιθωριοποιημένων κοινοτήτων από την COVID -19. Η γραμμή βοήθειας, στελεχωμένη από γιατρούς και διαπολιτισμικούς μεσολαβητές, υποστηρίζει ιατρικές ανάγκες της κοινότητας δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον εντοπισμό και τη διαχείριση των περιστατικών COVID-19.

Ολοκλήρωση παρέμβασης και συνέχιση επιμέρους δράσεων

Στην Ισπανία οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ολοκλήρωσαν τη δράση τους στις διάφορες περιοχές παρέμβασης (Βαρκελώνη και Μαδρίτη) και ετοιμάζουν μια απολογιστική αναφορά. Ωστόσο, θα συνεχίσουν να παρακολουθούν την κατάσταση στη χώρα, παραμένοντας σε επιφυλακή για ό,τι χρειαστεί και επικεντρώνοντας πλέον σε άλλα προγράμματα ανά τον κόσμο για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19.

Στη Γαλλία οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ολοκλήρωσαν την παρέμβασή τους σε Παρίσι και Μασσαλία που επικεντρώθηκε σε ομάδες ιδιαίτερα ευάλωτες και εκτεθειμένες στη νόσο (άστεγοι, αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες και μετανάστες). Οι δράσεις περιλάμβαναν ιατρική βοήθεια, εντοπισμό και περίθαλψη πιθανών περιστατικών COVID-19. Ωστόσο, στις δύο πόλεις θα συνεχιστούν οι κινητές κλινικές που παρέχουν γενική περίθαλψη σε άτομα που ζουν σε κατάσταση αστεγίας καθώς και οι τακτικές δράσεις για ασυνόδευτα ανήλικα (ιατρική, ψυχολογική, νομική, κοινωνική και διοικητική υποστήριξη + διαμονή).

Στο Βέλγιο, ολοκληρώθηκαν οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε νοσοκομεία και γηροκομεία, όπως και τα προγράμματα ιατρικής βοήθειας σε άστεγους και μετανάστες στην πρωτεύουσα της χώρας. Μια ομάδα της οργάνωσης συνεχίζει τις δράσεις εντοπισμού των επαφών σε περιοχές όπου ζουν άστεγοι και πρόσφυγες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι απέναντι στη νόσο, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη προσπάθειες να ασκηθεί πίεση στις διάφορες αρμόδιες αρχές για να βελτιωθεί η λειτουργία των οίκων ευγηρίας σε περίπτωση που το Βέλγιο πληγεί ξανά από ένα δεύτερο κύμα επιδημίας.

Στη Γερμανία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα σε συνεργασία με τις αρχές υποστηρίζουν την παροχή υπηρεσιών σε ένα κέντρο φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, όπου εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονται σε καραντίνα, καθώς είχαν εκδηλωθεί περιστατικά του νέου κορωνοϊού. Οι ομάδες της οργάνωσης παρέχουν εκπαίδευση αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης και προστασίας από τον COVID-19 καθώς και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης. Παράλληλα, παρέχεται συμβουλευτική σε εθελοντικές ομάδες και οργανισμούς που βοηθούν άστεγους, μετανάστες και άλλες ευάλωτες ομάδες.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο το προσωπικό της οργάνωσης παρέχει υποστήριξη στο Κέντρο Φροντίδας για COVID-19 (COVID Care Center) του Λονδίνου σε συνεργασία με την ομάδα Find & Treat του University College. Η δράση περιλαμβάνει τη διεξαγωγή γρήγορων τεστ και τη διαμόρφωση χώρων για την απομόνωση και την ιατρική περίθαλψη αστέγων που έχουν διαγνωστεί με κορωνοϊό ή θεωρούνται πιθανά περιστατικά. Ανάλογες δράσεις αναπτύσσονται και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Στην Ολλανδία οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης σε εργαζόμενους που βρίσκονται στην 1η γραμμή.

Στην Πορτογαλία ομάδες της οργάνωσης πραγματοποιούν επισκέψεις σε δομές φροντίδας ηλικιωμένων,  υποστηρίζουν την εκπαίδευση των φροντιστών των δομών και εφαρμόζουν σε αυτές βασικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου μετάδοσης του ιού.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: Προετοιμασία για αντιμετώπιση της πανδημίας σε εμπόλεμες ζώνες

Στη Μέση Ανατολή οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να λειτουργούν τα προγράμματα που ήδη υλοποιούν, ενώ με αφορμή το ξέσπασμα της πανδημίας του νέου κορωνοϊού υποστηρίζουν τα αδύναμα συστήματα υγείας με επιπλέον προσωπικό, ενισχύουν με ιατρικό και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό τη λειτουργία νοσοκομείων, επεκτείνουν ήδη υπάρχουσες δομές και προσαρμόζουν ανάλογα τις δράσεις τους στους καταυλισμούς. Παράλληλα, οι ομάδες της οργάνωσης παρέχουν εξειδικευμένη εκπαίδευση σε ιατρικό προσωπικό και κατά περιοχές οργανώνουν εκστρατείες ενημέρωσης για το υγειονομικό προσωπικό πρώτης γραμμής. Οι δράσεις αναπτύσσονται σε Συρία, Υεμένη, Ιράκ, Λίβανο, Ιορδανία και Παλαιστινιακά Εδάφη.

ΑΦΡΙΚΗ: Υποστήριξη αδύναμων συστημάτων υγείας και συνέχιση μακροχρόνιων προγραμμάτων

Στην Αφρική, όπου τα συστήματα υγείας είναι αδύναμα για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του νέου κορωνοϊού, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αναπτύσσουν νέες δραστηριότητες σε Λιβύη, Σουδάν, Νότιο Σουδάν, Μάλι, Σενεγάλη, Ακτή Ελεφαντοστού, Ουγκάντα, Μαλάουι, Νίγηρα, Μπουρκίνα Φάσο, Νιγηρία, Λιβερία, Νότια Αφρική, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Σουαζιλάνδη,  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Τανζανία, Καμερούν, Κένυα, Γουινέα, Γουινέα Μπισάου, Σιέρα Λεόνε, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και Σομαλία. Η παρέμβαση λόγω COVID-19 αφορά σε υποστήριξη των δομών υγείας, εκπαίδευση του προσωπικού, δημιουργία κέντρων απομόνωσης πιθανών περιστατικών και ασθενών της νόσου, παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης για την καλύτερη υγιεινή, καθώς και ενημέρωση των ανθρώπων που ζουν στις διάφορες κοινότητες και έχουν ελλιπή πληροφόρηση για τα μέτρα πρόληψης κατά του νέου κορωνοϊού.

ΑΣΙΑ/ΩΚΕΑΝΙΑ: Παρέμβαση σε περιοχές με υγειονομικά κενά και αυξημένη επισφάλεια

Στην Ασία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν προγράμματα για COVID-19 σε Ουζμπεκιστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Μιανμάρ, Αφγανιστάν, Παπούα Νέα Γουινέα, Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Χονγκ Κονγκ, Ιαπωνία, Μαλαισία, Ινδία, Ινδονησία, Καμπότζη και Φιλιππίνες. Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εκπαιδεύουν το προσωπικό των νοσοκομείων, κάνουν εκστρατείες ενημέρωσης στις κοινότητες, παρέχουν προστατευτικό υλικό σε υπουργεία και νοσοκομεία, παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη σε ευάλωτες ομάδες και διαμορφώνουν μονάδες απομόνωσης πιθανών περιστατικών.

ΑΜΕΡΙΚΗ: Έμφαση σε μέτρα προστασίας και τη φροντίδα ευπαθών ομάδων

Στην Αμερική, οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα επικεντρώνονται σε Μεξικό, Βραζιλία, Κολομβία, ΗΠΑ, Καναδά Αϊτή, Ελ Σαλβαδόρ, Βενεζουέλα, Αργεντινή, Εκουαδόρ και Ονδούρα.

Οι βασικοί άξονες  της παρέμβασης είναι:

α) η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε υγειονομικό προσωπικό και ευάλωτες ομάδες,

β) η προστασία και φροντίδα αστέγων,

γ) η εκπαίδευση σε τεχνικά θέματα και χρήση προστατευτικού εξοπλισμού,

δ) η ανάπτυξη συστήματος διαλογής ασθενών που πιθανώς έχουν νοσήσει και παραπομπή των πιο σοβαρών περιστατικών σε νοσοκομεία και

ε) η ενημέρωση των κοινοτήτων για τα μέτρα πρόληψης και προστασίας.