Φρανσίσκο Μορόν - Tανζανία: ένα HIV/AIDS πρόγραμμα

Φρανσίσκο Μορόν, γιατρός
στο πρόγραμμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα
Ισπανίας στο Μακέτε, Τανζανία

Ο Φρανσίσκο, 34χρονος γιατρός, είναι το ενδέκατο παιδί και ο «βενιαμίν» της πολυμελούς οικογένειας Μορόν από την Αργεντινή. Γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε ιατρική στην Κόρδοβα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας του. Τα τελευταία χρόνια, λίγο πριν γνωριστεί και φύγει σε αποστολή με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, ζούσε και εργαζόταν ως παιδίατρος στο Μπουένος Άιρες.

«Δεν ξέρω γιατί βρέθηκα εδώ, κυρίως για την εμπειρία, μ' αρέσει να ταξιδεύω μόνος μου και να γνωρίζω ανθρώπους και τόπους. Δε μ' αρέσει να δουλεύω πίσω από ένα κομπιούτερ. Γι' αυτό είμαι εδώ. Ξεκίνησα όμως να δουλεύω με τους ΓΧΣ γιατί είχα βαθιά στο μυαλό μου πως ήθελα να βοηθήσω τους ανθρώπους. Το ξέρω, μπορεί αυτό να ακούγεται ρομαντικό αλλά αυτή είναι η αλήθεια», λέει ο Φρανσίσκο.

Ξεκίνησε να δουλεύει για πρώτη φορά με τους ΓΧΣ πριν από έναν περίπου χρόνο στην Κένυα, και συγκεκριμένα στην Μπουσία, σε ένα μεγάλο πρόγραμμα της οργάνωσης κατά του HIV/AIDS. Αυτός ίσως ήταν και ένας από τους λόγους που αμέσως μετά του πρότειναν να συνεχίσει τη δουλειά του ως γιατρός και πάλι σε ένα πρόγραμμα για το AIDS, αυτή τη φορά στην Τανζανία. Αν και ως παιδίατρος θα ήθελε πολύ όπως ομολογεί ο ίδιος, να προσφέρει τις υπηρεσίες τους κυρίως στα παιδιά, σε Επισιτιστικά Κέντρα ή προσφυγικούς καταυλισμούς, η εξειδίκευσή του στο AIDS και η ανάγκη των ΓΧΣ να έχουν ανθρώπους με εμπειρία στη διαχείριση ενός ανάλογου, πολύπλοκου προγράμματος κυρίως στην Αφρικανική ήπειρο, τον οδήγησε και πάλι σε πρόγραμμα πρόληψης, ελέγχου και θεραπείας του AIDS.

Στο ορεινό και απομακρυσμένο Μακέτε, στην περιφέρεια της Ιρίνγκα, στο νότο της χώρας ο Φρανσίσκο βρίσκεται ήδη από τον Οκτώβριο του 2004. Είναι ο γιατρός του προγράμματος, υπεύθυνος για τη λειτουργία της κλινικής για το HIV/AIDS (Care Treatment and C, CTC) στο δημόσιο νοσοκομείο του Μακέτε αλλά και για την υποστήριξη των κλινικών για το AIDS στο Λουθηρανικό νοσοκομείο της Μπουλόγκουα και το Καθολικό νοσοκομείο στο Ικόντα, αντίστοιχα.

Οι ασθενείς που φθάνουν στο νοσοκομείο του Μακέτε κάθε Τρίτη και Πέμπτη που λειτουργεί η κλινική περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους, στους ξύλινους πάγκους έξω από τα δύο εξεταστήρια κι αφού έχουν παραλάβει -οι πιο παλιοί- το φάκελό τους από τη γραμματεία. Εκεί θα μιλήσουν με το γιατρό, θα ζυγιστούν για να διαπιστωθεί αν με τη θεραπεία κερδίζουν βάρος και θα ανανεώσουν τα φάρμακά τους για άλλον ένα μήνα.

Ο Φρανσίσκο επισημαίνει ότι η συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία είναι πολύ μεγάλη και τα αποτελέσματα στην υγεία των ασθενών που έχουν ξεκινήσει αντιρετροϊκά, πολλές φορές θεαματική μέσα σε λίγους μόλις μήνες. Ως παιδίατρος όμως δείχνει ιδιαίτερα ανήσυχος και προβληματισμένος όταν το θέμα της θεραπείας για το AIDS έρχεται στα παιδιά.

«Είναι πολύ δύσκολο όταν έχεις να θεραπεύσεις παιδιά με AIDS. Δεν υπάρχουν παιδιατρικές δόσεις σταθερού συνδυασμού φαρμάκων. Και ίσως γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκο όταν έχεις να δώσεις τρία διαφορετικά σιρόπια και σε διαφορετικές ποσότητες το καθένα. Στην Αφρική είναι πολλές οι γυναίκες που δεν ξέρουν καν να μετρούν και να διαβάζουν τους αριθμούς. Κι εσύ πρέπει να τους πεις να δίνουν στο παιδί τους δύο απ΄ αυτό το φάρμακο, τρία από το άλλο... Και δεν είναι θεραπεία της μίας εβδομάδας, αλλά μιας ζωής... Και μετά πρέπει να προσαρμόσεις τη θεραπεία σε κάθε παιδί. Δε λέω πως αυτός ο τρόπος είναι αδύνατος, αλλά σίγουρα πρέπει να πιέσουμε να βρεθεί ευκολότερος τρόπος».

«Ένας από τους λόγους που ξεκινήσαμε να παρέχουμε αντιρετροϊκά στην Αφρική είναι γιατί είχαμε στη διάθεσή μας μία απλοποιημένη θεραπεία: ένα χάπι το πρωί και ένα το βράδυ. Είπαμε: δεν είναι κάτι δύσκολο, μπορούμε να το πετύχουμε. Γιατί κάποιος δε σκέφθηκε να ξεκινήσει νωρίτερα; Γιατί παλιότερα οι ασθενείς έπρεπε να παίρνουν περισσότερα φάρμακα, κι αυτό ήταν αδύνατον. Σήμερα βλέπουμε πως αντιμετωπίζουμε την ίδια κατάσταση με τη θεραπεία των παιδιών. Και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας οφείλει να κάνει κάτι για να την αντιμετωπίσει».