Ανεξέλεγκτος ο ιός Έμπολα στη ΛΔ του Κονγκό παρά τις παρεμβάσεις

Επτά μήνες μετά την εμφάνιση της μεγαλύτερης επιδημίας Έμπολα στην ιστορία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, η παρέμβαση για τον Έμπολα δεν έχει καταφέρει να θέσει την επιδημία υπό έλεγχο μέσα σε ένα κλίμα αυξανόμενης δυσπιστίας των κατοίκων, σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières/MSF), που πραγματοποίησαν συνέντευξη τύπου στη Γενεύη.

Από την αρχή του χρόνου, πάνω από το 40% των νέων κρουσμάτων είναι άνθρωποι που πέθαναν από τον Έμπολα στις κοινότητες. Στο επίκεντρο της επιδημίας, το Κατούα και το Μπουτέμπο, το 43% των ασθενών τις τελευταίες τρεις εβδομάδες εξακολουθούσαν να μολύνονται χωρίς να έχουν κάποια επαφή με άλλα κρούσματα.

«Έχουμε μια έντονη αντίφαση: από τη μία έχουμε μια ταχεία και μεγάλη παρέμβαση για την επιδημία με νέα ιατρικά εργαλεία, όπως εμβόλια και θεραπείες, που έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα όταν οι ασθενείς ζητούν βοήθεια εγκαίρως, και από την άλλη οι άνθρωποι με Έμπολα πεθαίνουν στις κοινότητές τους και δεν ζητούν βοήθεια επειδή δεν εμπιστεύονται την παρέμβαση για τον Έμπολα» λέει η Διεθνής Πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Δρ Τζοάν Λιου.

Την περασμένη εβδομάδα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους σχετικά με τον Έμπολα στο Κατούα και το Μπουτέμπο, στην επαρχία Βόρειο Κιβού, έπειτα από επιθέσεις στα δύο θεραπευτικά κέντρα. Αν και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν γνωρίζουν τα κίνητρα ή την ταυτότητα των δραστών, τα περιστατικά αυτά εντάσσονται στη γενικότερη κλιμάκωση των εντάσεων γύρω από την παρέμβαση για τον Έμπολα. Μόνο τον Φεβρουάριο υπήρξαν δεκάδες περιστατικά ασφάλειας κατά της παρέμβασης συνολικά. Αν και οι αιτίες αυτών των ενεργειών δεν είναι πάντα οι ίδιες, είναι σαφές ότι διαμορφώνεται αυξανόμενη πολιτική, κοινωνική και οικονομική δυσαρέσκεια γύρω από την παρέμβαση.

Μια σειρά από ζητήματα έχουν οδηγήσει σε αυτές τις εντάσεις, από τη μαζική διάθεση κονδυλίων αποκλειστικά για τον Έμπολα, σε μια παραμελημένη περιοχή που μαστίζεται από συγκρούσεις, βία και πάγιες ανάγκες υγείας, μέχρι την αναβολή των εκλογών εξαιτίας της επιδημίας Έμπολα, εντείνοντας τις υποψίες ότι ο Έμπολα χρησιμοποιείται πολιτικά.

Η χρήση της αστυνομίας και του στρατού για να υποχρεωθούν οι κάτοικοι να συμμορφωθούν με τα υγειονομικά μέτρα για τον Έμπολα αποξενώνει ακόμη περισσότερο την κοινότητα και είναι αντιπαραγωγική για τον έλεγχο της επιδημίας. Η χρήση εξαναγκασμού για δραστηριότητες όπως οι ασφαλείς ταφές, ο εντοπισμός των επαφών και η εισαγωγή σε θεραπευτικά κέντρα αποθαρρύνει τους ανθρώπους από το να ζητήσουν βοήθεια και τους ωθεί να κρυφτούν.

Η παρέμβαση για τον Έμπολα πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση. Πρέπει να δοθούν πάλι επιλογές στους ασθενείς και τις οικογένειές τους σχετικά με την αντιμετώπιση της νόσου. Ο εμβολιασμός κατά του Έμπολα πρέπει να γίνει διαθέσιμος σε περισσότερους ανθρώπους, το οποίο απαιτεί περισσότερα εμβόλια. Θα πρέπει να καλυφθούν και οι άλλες άμεσες ανάγκες υγείας των κοινοτήτων. Τέλος, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ο εξαναγκασμός ως μέσο για τον εντοπισμό και τη θεραπεία των ασθενών, την τέλεση ασφαλών ταφών ή την απολύμανση των κατοικιών.

«Ο Έμπολα είναι μια φρικτή νόσος, που τρομοκρατεί και απομονώνει τους ασθενείς, τις οικογένειες και τους παρόχους φροντίδας υγείας» λέει η Δρ Τζοάν Λιου. «Η παρέμβαση για τον Έμπολα πρέπει να έχει ως επίκεντρο τον ασθενή και την κοινότητα. Οι ασθενείς πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ασθενείς και όχι ως μια μορφή βιολογικής απειλής.»