Ραν, Νιγηρία: Όταν έρχονται οι βροχές η πόλη μοιάζει με νησί – πώς αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο επιδημιών

Ο 70χρονος Μούσα Κίμε έφτασε στο Ραν, μια πόλη στην πολιτεία Μπόρνο, πριν από λίγες εβδομάδες. Μαζί με άλλους ανθρώπους από το χωριό του, ο Κίμε περπάτησε 21 χιλιόμετρα μέσα στη νύχτα για να φτάσει σε αυτή τη σχετικά ασφαλή κωμόπολη στη βορειοανατολική Νιγηρία. «Θέλω μόνο λίγο φαγητό και ένα μέρος για να μείνω, δεν έχω πολλές ελπίδες» λέει.

Κι άλλοι σαν τον Κίμε συνεχίζουν να φτάνουν καθημερινά σε διάφορες πόλεις της περιοχής, καθώς εγκαταλείπουν τα σπίτια τους για να γλιτώσουν από τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις μεταξύ του νιγηριανού στρατού και ένοπλων ομάδων. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, ένα εκατομμύριο επτακόσιες χιλιάδες άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί στη βορειοανατολική Νιγηρία, από τους οποίους το 78% στην πολιτεία Μπόρνο.

Ο Μοχάμεντ Τζάμπου μόλις έφτασε και αυτός στο Ραν και κάθεται κάτω από ένα στέγαστρο, ενώ περιμένει να λάβει ανθρωπιστική βοήθεια. Εκφράζει την αγωνία του για το μέλλον. «Ήρθαμε εδώ με ελάχιστα ρούχα και υπάρχοντα, ενώ δεν βρίσκουμε εύκολα τρόφιμα». Για τους εκτοπισμένους στο Ραν, η έλλειψη τροφίμων και καταλυμάτων θα επιδεινωθεί στη διάρκεια της εποχής των βροχών.

Ο κίνδυνος της ελονοσίας

Στο Ραν ζουν περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι, μαζί με τους εσωτερικά εκτοπισμένους από τα γύρω χωριά. Οι έντονες βροχοπτώσεις από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο μετατρέπουν την πόλη σε νησί, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να είναι αποκομμένοι από τον έξω κόσμο. Είναι όλο και πιο δύσκολο για τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να προσφέρουν στους ανθρώπους στέγη, τρόφιμα και κρίσιμη ιατρική φροντίδα. Η έλλειψη τροφίμων αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, καθώς πλησιάζει το διάστημα μεταξύ δύο περιόδων συγκομιδής, κατά το οποίο οι γεωργοί δεν μπορούν να σπείρουν τα χωράφια τους.

Οι έντονες βροχοπτώσεις δημιουργούν πολλές λιμνούλες με στάσιμα νερά, που αποτελούν ιδανικό μέρος για την αναπαραγωγή των κουνουπιών. Οι λάκκοι των αποχωρητηρίων που ξεχειλίζουν αυξάνουν τον κίνδυνο επιδημιών, οι οποίες μπορούν να εξαπλωθούν ανεξέλεγκτα από τη μία πόλη στην άλλη. Όταν οι άνθρωποι δεν σιτίζονται σωστά εξαιτίας των μειωμένων αποθεμάτων τροφίμων, ασθένειες όπως η ελονοσία ή η ηπατίτιδα Ε μπορεί να είναι θανατηφόρες. Οι έγκυες γυναίκες και τα παιδιά κάτω των πέντε ετών είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες.

Θεραπεία για την ελονοσία σε 14.725 παιδιά

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση της πολιτείας του Μπόρνο ξεκίνησε ένα προληπτικό πρόγραμμα θεραπείας της ελονοσίας για παιδιά κάτω των πέντε ετών, σε συνεργασία με διάφορες ανθρωπιστικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Στο Ραν, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εκπαίδευσαν 47 ομάδες εργαζόμενων κοινοτικής υγείας και παρείχαν θεραπεία για την ελονοσία σε 14.725 παιδιά μέσα σε τρεις μέρες.

Ακόμη, δεν υπάρχει δυνατότητα νοσοκομειακής νοσηλείας στο Ραν. Στη διάρκεια της εποχής της ξηρασίας, κάποιοι κάτοικοι αναγκάζονται να διασχίσουν επικίνδυνους δρόμους για να επισκεφθούν το πλησιέστερο νοσοκομείο σε μια πόλη που απέχει 25 χιλιόμετρα, όμως την εποχή των βροχών αυτό είναι αδύνατο. Το γενικό νοσοκομείο στην πόλη καταστράφηκε το 2014 στη διάρκεια των συγκρούσεων και μόλις τώρα ανακαινίζεται από τις τοπικές αρχές.

Πολλοί από τους ανθρώπους που έρχονται στην κλινική μας στο Ραν αναφέρουν ότι η έλλειψη ασφάλειας και τροφίμων τούς αναγκάζει να εγκαταλείψουν τα χωριά τους για να ξεφύγουν από τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις. Καθώς συνεχίζουν να φτάνουν άνθρωποι στο Ραν και σε άλλες πόλεις της βορειοανατολικής Νιγηρίας, η ανάγκη για καλύτερες ιατρικές δομές, καταλύματα και εγκαταστάσεις υγιεινής γίνεται επείγουσα.

Η βία βασικό εμπόδιο για τις ανθρωπιστικές οργανώσεις

Επιπλέον, το Ραν δεν έχει μείνει αλώβητο από τη βία. Στις 17 Ιανουαρίου 2017, η πόλη βομβαρδίστηκε από ένα αεροπλάνο της νιγηριανής αεροπορίας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 90 άνθρωποι και να τραυματιστούν τουλάχιστον 150. Μετά τον βομβαρδισμό, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρείχαν ιατρική φροντίδα με κινητές μονάδες που επισκέπτονταν τακτικά την πόλη. Από τον Σεπτέμβριο του 2017, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν μόνιμη παρουσία στο Ραν.

Τον Μάρτιο του 2018 οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αναγκάστηκαν να αναστείλουν προσωρινά τις δραστηριότητές τους στο Ραν έπειτα από μια επίθεση σε στρατιωτική βάση. Τρεις εργαζόμενοι άλλων ανθρωπιστικών οργανώσεων σκοτώθηκαν στην επίθεση. Εξαιτίας της έλλειψης ασφάλειας, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν πρόσβαση στην πόλη μόνο με ελικόπτερα. Σήμερα, υπάρχει έλλειψη υπηρεσιών υγείας και υγιεινής στο Ραν. Οι οργανώσεις που δραστηριοποιούνται δεν έχουν μόνιμες ομάδες με έμπειρους εργαζόμενους, γεγονός που περιορίζει την αποτελεσματικότητα της ανθρωπιστικής παρέμβασης.

Η ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη βορειοανατολική Νιγηρία είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Πρέπει να εξασφαλιστούν άμεσα τρόφιμα, ιατρική φροντίδα και υπηρεσίες υγιεινής, ώστε οι κάτοικοι της περιοχής να παραμείνουν ασφαλείς και να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή διαβίωση. Ο αριθμός των ανθρώπων που εξαρτώνται από την ανθρωπιστική βοήθεια στη βορειοανατολική Νιγηρία δείχνει ότι η ανθρωπιστική κρίση εδώ κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει.

Στο Ραν, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν φροντίδα μέσω εξωτερικών ιατρείων, που περιλαμβάνουν και πρόγραμμα θεραπευτικής σίτισης. Στη βορειοανατολική Νιγηρία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν βασική και δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας σε οκτώ σημεία στην πολιτεία Μπόρνο, καθώς και στην πρωτεύουσα της πολιτείας Γιόμπε, το Νταματούρου. Χρησιμοποιώντας μόνιμες ομάδες ή κινητές μονάδες που κάνουν τακτικές επισκέψεις, η οργάνωση υλοποιεί επισιτιστικά προγράμματα για υποσιτισμένα παιδιά, παρέχει υποστήριξη ψυχικής υγείας, ανταποκρίνεται σε επιδημίες και παρέχει επείγουσα παιδιατρική φροντίδα.