You are here
Front page / Νέα / Το δράμα όσων ξέφυγαν από τη βία στο Ιτούρι του Κονγκό
Αντιμέτωποι με επιδημία χολέρας στην άλλη πλευρά της λίμνης Άλμπερτ στην Ουγκάντα.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους εξαιτίας της βίας στην επαρχία Ιτούρι στο βορειοανατολικό τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό κοντά στη λίμνη Άλμπερτ. Στην άλλη πλευρά της λίμνης, μια επιδημία χολέρας πλήττει όσους αναζητούν ασφάλεια στην Ουγκάντα.
Τον Δεκέμβριο, ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ κοινοτήτων στην επαρχία Ιτούρι. Τον Φεβρουάριο, η ένταση κλιμακώθηκε και ξέσπασαν συγκρούσεις στην περιοχή του Ντζουγκού. Σκοτώθηκαν άνθρωποι, κάηκαν σπίτια και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν την περιοχή αναζητώντας ασφάλεια. Ένα μέρος των εκτοπισμένων κατευθύνθηκαν νότια στη Μπούνια, ενώ άλλοι ταξίδεψαν βόρεια στο Μαχάγκι. Πολλοί ωστόσο παραμένουν σε περιοχές στις οποίες δεν έχουν πρόσβαση ακόμη οι οργανώσεις βοήθειας.
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, πάνω από 40.000 Κονγκολέζοι πλήρωσαν για να διασχίσουν τη λίμνη Άλμπερτ. Στην Ουγκάντα συνάντησαν άθλιες συνθήκες, καθώς οι δομές υποδοχής αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στους αριθμούς των προσφύγων.
Στις 23 Φεβρουαρίου, οι υγειονομικές αρχές της Ουγκάντας επιβεβαίωσαν ότι μια επιδημία χολέρας πλήττει τους εκτοπισμένους και τις κοινότητες φιλοξενίας στην επαρχία Χόιμα, όπου φιλοξενούνται οι πρόσφυγες. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται και στις δύο πλευρές της λίμνης, προσφέροντας ιατρική ανθρωπιστική βοήθεια σε όσους την έχουν ανάγκη.
Στα μέσα Φεβρουαρίου, το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών υπολόγισε ότι περίπου 20.000 άνθρωποι είχαν καταφύγει στην πόλη Μπούνια. Οι περισσότεροι φιλοξενούνται από φίλους και συγγενείς, ενώ περίπου 2.000 έχουν συγκεντρωθεί σε έναν προσωρινό καταυλισμό στο περιφερειακό νοσοκομείο.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν την παροχή βασικής φροντίδας υγείας σε τρία κέντρα υγείας στην Μπούνια και βοηθούν στην παραπομπή των σοβαρών περιστατικών σε δύο κοντινά νοσοκομεία. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν δει 2.117 εξωτερικούς ασθενείς, από τους οποίους οι 783 ήταν παιδιά κάτω των πέντε ετών και οι 349 ήταν έγκυες. Οι κύριες ασθένειες που παρουσιάζουν είναι ελονοσία, λοιμώξεις του αναπνευστικού και διάρροια. Οι ομάδες προσφέρουν επίσης συνεδρίες ψυχικής υγείας, καθώς όσοι φτάνουν στη Μπούνια έχουν ψυχολογικά τραύματα εξαιτίας των βιαιοπραγιών που έχουν δει ή έχουν υποστεί. Υπάρχουν ασυνόδευτα παιδιά και άνθρωποι που έχασαν τα πάντα φεύγοντας.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν πραγματοποιήσει εργασίες ύδρευσης και αποχέτευσης στον χώρο του νοσοκομείου, που περιλάμβαναν την εγκατάσταση μιας παροχής νερού και την κατασκευή 20 τουαλετών και 10 λουτρών. Οι ομάδες έχουν διανείμει 1.200 κιτ με είδη πρώτης ανάγκης, όπως κουβέρτες και σαπούνι, και συνεχίζουν να υποστηρίζουν τη διανομή τροφίμων, όπως αλεύρι, αλάτι και ρύζι, στους εκτοπισμένους.
«Οι περισσότεροι εκτοπισμένοι στο Ιτούρι φιλοξενούνται από οικογένειες, κάποιοι όμως έχουν βρει καταφύγιο σε σχολεία, εκκλησίες ή μικρούς άτυπους καταυλισμούς. Πολλοί στη Μπούνια είναι γυναίκες και παιδιά που εξαρτώνται ολοκληρωτικά από τη βοήθεια για τις πιο βασικές ανάγκες τους, όπως τροφή και νερό. Ξέρουμε ότι υπάρχουν πολλοί εκτοπισμένοι στις περιοχές στις οποίες δεν μπορούμε ακόμη να πάμε λόγω της έλλειψης ασφάλειας, και πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να τους προσφέρουμε τη βοήθεια που χρειάζονται επειγόντως» λέει ο Φλόρεντ Ουτζένι,, συντονιστής επείγουσας παρέμβασης στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Επίσης, μια ομάδα εργάζεται στο Μαχάγκι, βορειότερα, όπου συνεχίζονται οι διερευνητικές αποστολές. Ακόμη, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν υποστήριξη εξ αποστάσεως σε δυσπρόσιτες περιοχές, όπως το Ντρόντρο, η οποία περιλαμβάνει δωρεές φαρμάκων και εξοπλισμού και κιτ για την περίθαλψη των τραυματιών. Καθώς πολύ λίγη βοήθεια φτάνει σε αυτούς τους ανθρώπους, πολλοί προχωρούν σταδιακά προς τον βορρά αναζητώντας τρόφιμα, ιατρική φροντίδα και στέγη.
Μια άλλη συνέπεια αυτού του κύματος βίας είναι ότι, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία, από τις αρχές Ιανουαρίου πάνω από 42.000 Κονγκολέζοι πρόσφυγες έχουν φτάσει στις όχθες της λίμνης Άλμπερτ στην Ουγκάντα για να ξεφύγουν από τις συγκρούσεις, χρησιμοποιώντας υπερφορτωμένες και σε κακή κατάσταση ψαρόβαρκες και κανό για να διασχίσουν τη λίμνη. Το ταξίδι για την Ουγκάντα διαρκεί έξι με δέκα ώρες, και υπάρχουν αναφορές για πρόσφυγες που πνίγηκαν όταν αναποδογύρισε η βάρκα τους.
«Όσοι έρχονται μιλούν για επιθέσεις τη νύχτα, ενώ κάποιοι έχουν βαθιά κοψίματα και πληγές. Πολλοί φτάνουν εδώ εξουθενωμένοι και με ψυχολογικά τραύματα, με άρρωστα παιδιά. Όσοι χρησιμοποιούν μικρά κανό μερικές φορές κωπηλατούν σχεδόν τρεις μέρες για να φτάσουν εδώ» αναφέρει ο Αχμάντ Μαχάτ, συντονιστής επείγουσας παρέμβασης στην Ουγκάντα.
Οι πρόσφυγες αποβιβάζονται στο Σεμπαγκόρο, ένα μικρό ψαροχώρι στην επαρχία Χοίμα που διαθέτει αποβάθρα. Γρήγορα το μέρος έφτασε στα όρια των δυνατοτήτων του, καθώς έως 3.000 άνθρωποι άρχισαν να φτάνουν καθημερινά όταν κορυφώθηκε η εισροή προσφύγων στα μέσα Φεβρουαρίου. Οι αριθμοί έχουν μειωθεί τώρα σε μερικές εκατοντάδες νέες αφίξεις την ημέρα, εν μέρει λόγω των καιρικών συνθηκών και των απαγορευτικών τιμών.
Όσοι φτάνουν φεύγουν γρήγορα από το Σεμπαγκόρο για το κέντρο υποδοχής του Καγκόμα, το οποίο διοικείται από τις αρχές της Ουγκάντας σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, και περιμένουν εκεί για καταγραφή και ανθρωπιστική βοήθεια πριν μεταφερθούν σε κάποιον καταυλισμό προσφύγων, κυρίως στο Κιανγκουάλι (Μαρατάτου) και άλλους καταυλισμούς στην κεντροδυτική Ουγκάντα. Ωστόσο, ήταν φορές που η μεταφορά με λεωφορείο και το σύστημα καταγραφής αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στην εισροή, με αποτέλεσμα να μένουν οι πρόσφυγες στην αποβάθρα για αρκετές ημέρες (έως μία εβδομάδα) με ελάχιστη βοήθεια, χωρίς τουαλέτες και χωρίς πρόσβαση σε νερό πέρα από τη λίμνη. Μερικοί πήγαιναν στην πόλη του Σεμπαγκόρο για να βρουν συγγενείς και οικογένειες που θα τους φιλοξενούσαν.
Αυτή τη στιγμή, το κέντρο υποδοχής του Καγκόμα και ο καταυλισμός του Μαρατάτου (που ανήκει στο Κιανγκουάλι) δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην εισροή των προσφύγων. Όσοι φτάνουν, ήδη σε ευάλωτη κατάσταση εξαιτίας του ταξιδιού και της βίας που υπέστησαν στο Ιτούρι, κοιμούνται στο ύπαιθρο, εκτεθειμένοι στις βροχές που έχουν αρχίσει, με ανεπαρκή πρόσβαση σε νερό και τροφή, σε άθλιες συνθήκες υγιεινής. Πρόσφατα οι υγειονομικές αρχές επιβεβαίωσαν την ύπαρξη επιδημίας χολέρας στην περιοχή, με τουλάχιστον 1.000 σοβαρά περιστατικά που απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη και περισσότερους από 30 θανάτους από τα μέσα Φεβρουαρίου.
«Η κατάσταση στην Ουγκάντα είναι εξαιρετικά ανησυχητική, καθώς τα κρούσματα χολέρας συνεχίζουν να αυξάνονται και η θνησιμότητα είναι πολύ υψηλή. Πέρα από τα εξειδικευμένα θεραπευτικά κέντρα χολέρας, κλιμακώνουμε την παρέμβασή μας όσο πιο γρήγορα μπορούμε: κατασκευή εγκατάστασης επεξεργασίας νερού στην αποβάθρα του Σεμπαγκόρο για καλύτερη πρόσβαση σε καθαρό νερό για τους πρόσφυγες αλλά και τις κοινότητες που ζουν κατά μήκος των ακτών, δημιουργία σημείων ενυδάτωσης από το στόμα, επιδημιολογική επιτήρηση, διανομή νερού με υδροφόρες και κατασκευή επιπλέον τουαλετών. Ωστόσο, για να ελεγχθεί αυτή η θανατηφόρα επιδημία και να προστατευτούν όσοι κινδυνεύουν περισσότερο, είναι πραγματικά επείγον να πραγματοποιηθεί μια εκστρατεία εμβολιασμού κατά της χολέρας τις επόμενες μέρες. Αυτό πρέπει να είναι μέρος της τυπικής αντιμετώπισης τέτοιων επιδημιών. Έπειτα από συζητήσεις με παγκόσμιους συνεργάτες μας, διαθέσαμε ένα απόθεμα εμβολίων γι αυτή την επείγουσα εκστρατεία και είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε το Υπουργείο Υγείας μόλις δοθεί το πράσινο φως» λέει ο Αχμάντ Mαχάτ.
Στο Σεμπαγκόρο, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν δημιουργήσει ένα θεραπευτικό κέντρο χολέρας με 50 κρεβάτια στο κέντρο υγείας της πόλης, το οποίο υποστηρίζουν επίσης με επιπλέον υλικά και πόρους, ενώ λειτουργούν μια κινητή μονάδα υγείας στην αποβάθρα για να παραπέμπονται τα πιο επείγοντα περιστατικά στο κέντρο υγείας. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν δημιουργήσει επίσης ένα θεραπευτικό κέντρο χολέρας με 50 κρεβάτια στο κέντρο υγείας του Κασόνγκα, κοντά στο κέντρο υποδοχής. Η παραπομπή των ασθενών εδώ γίνεται και από άλλους φορείς από τον καταυλισμό του Μαρατάτου, ο οποίος αυτή τη στιγμή φιλοξενεί 23.000 ανθρώπους.
Στο κέντρο υποδοχής του Καγκόμα, 5.263 παιδιά έχουν εμβολιαστεί κατά της πολιομυελίτιδας και της ιλαράς από τις ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, ενώ 2.160 γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία έχουν εμβολιαστεί κατά του τέτανου. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν ανοίξει μια κλινική για εξωτερικούς ασθενείς που λειτουργεί όλο το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Από τα μέσα Φεβρουαρίου περισσότεροι από 2.000 ασθενείς έχουν λάβει περίθαλψη εκεί, κυρίως για διάρροια και χολέρα, ελονοσία και λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η κλινική παρέχει επίσης προγεννητική φροντίδα και βοήθεια σε θύματα σεξουαλικής βίας.
Η κατάσταση στην επαρχία Ιτούρι παραμένει απρόβλεπτη και ένα νέο κύμα βίας θα μπορούσε να προκαλέσει νέα εισροή ανθρώπων στην Ουγκάντα. Προς το παρόν, η έλλειψη ασφάλειας εμποδίζει πολλούς εκτοπισμένους Κονγκολέζους που παραμένουν στη χώρα τους να έχουν πρόσβαση σε ιατρική βοήθεια. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καταβάλλουν προσπάθειες ώστε να μπορέσουν να τους βοηθήσουν.