Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξασφαλίζουν προσιτή θεραπεία για την ηπατίτιδα C

Μία ημέρα πριν από την έναρξη της Παγκόσμιας Διάσκεψης για την Ηπατίτιδα στο Σάο Πάολο (1-3 Νοεμβρίου 2017), οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα /Médecins Sans Frontières(MSF) ανακοίνωσαν ότι εξασφάλισαν την προμήθεια γενόσημων φαρμάκων κατά της ηπατίτιδας C με κόστος μόλις 1,4 δολάρια την ημέρα, ή 120 δολάρια για θεραπεία 12 εβδομάδων, για τα δύο βασικά φάρμακα, τη sofosbuvir και την daclatasvir.

Στις ΗΠΑ, η φαρμακευτική εταιρεία Gilead κυκλοφόρησε τη sofosbuvir με τιμή 1.000 δολάρια ανά χάπι το 2013, ενώ η Bristol-Myers Squibb (BMS) κυκλοφόρησε την daclatasvir με τιμή 750 δολάρια ανά χάπι το 2015, με αποτέλεσμα το αρχικό κόστος μιας συνδυαστικής θεραπείας 12 εβδομάδων να είναι 147.000 δολάρια. Ακόμη, οι εταιρείες χρεώνουν εξωφρενικές τιμές σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, αποτρέποντας την εφαρμογή εθνικών προγραμμάτων θεραπείας και προκαλώντας τη χορήγηση της θεραπείας με περιορισμούς σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο.

«Σε τι ωφελεί ένα επαναστατικό φάρμακο όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να το αγοράσουν;» αναρωτιέται η Τζέσικα Μπέρυ (Jessica Burry), μέλος της Εκστρατείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για την Πρόσβαση σε Βασικά Φάρμακα. «Οι υπέρογκες τιμές που χρεώνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες για τα φάρμακα κατά της ηπατίτιδας C είναι απαγορευτικές για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που πληρώνουν από την τσέπη τους, καθώς και για πολλές χώρες που αγωνίζονται να προσφέρουν θεραπεία μέσω των εθνικών συστημάτων υγείας. Ωστόσο, οι τιμές των αντίστοιχων γενόσημων φαρμάκων πέφτουν συνεχώς. Οι κυβερνήσεις πρέπει να χρησιμοποιήσουν κάθε όπλο στη φαρέτρα τους για να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε φτηνότερα γενόσημα, ώστε να μπορέσουν να κλιμακώσουν τη θεραπεία για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που τη χρειάζονται. Θα πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Μαλαισίας και να θεσπίσουν υποχρεωτικές άδειες όταν τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας εμποδίζουν την πρόσβαση των ανθρώπων σε αυτή τη θεραπεία που σώζει ζωές.»

Το 2015, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άρχισαν να προμηθεύονται sofosbuvir και daclatasvir από την Gilead και την BMS μέσω του λεγόμενου προγράμματος πρόσβασης με κόστος 1.400 έως 1.800 δολάρια για θεραπεία 12 εβδομάδων. Σήμερα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δίνουν λιγότερα από το ένα δέκατο, 120 δολάρια, για γενόσημα διασφαλισμένης ποιότητας.

71 εκατομμύρια άνθρωποι

Υπολογίζεται ότι 71 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν χρόνια ηπατίτιδα C, το 72% των οποίων ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Τα αντιιικά φάρμακα απευθείας δράσης αποτελούν τομή στη θεραπεία των ανθρώπων με ηπατίτιδα C, με ποσοστό ίασης έως 95% και με πολύ λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τις προηγούμενες θεραπείες. Ωστόσο, η πρόσβαση σε αυτά τα αντιιικά φάρμακα απευθείας δράσης παραμένει περιορισμένη, επειδή οι φαρμακευτικές εταιρείες χρεώνουν απαγορευτικές τιμές, αναγκάζοντας πολλές χώρες να χορηγούν θεραπεία μόνο σε ανθρώπους που βρίσκονται στα πιο προχωρημένα στάδια της νόσου. Μέχρι το τέλος του 2016, τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του sofosbuvir, υπολογίζεται ότι είχε χορηγηθεί θεραπεία με αυτά τα φάρμακα μόνο σε 2,1 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ενώ 69 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούσαν να μην έχουν πρόσβαση σε αυτά.

Ακόμη, αυτές οι πολύ υψηλές τιμές έχουν βάλει σε μεγάλη δοκιμασία τα συστήματα υγείας εύπορων χωρών, ιδίως εκείνων στις οποίες έχει θεσπιστεί καθολική φροντίδα υγείας. Η θεραπεία χορηγείται με περιορισμούς σε χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ιταλία και οι ΗΠΑ, πέρα από τις αναπτυσσόμενες χώρες, θυμίζοντας έντονα τις πρώτες μέρες της θεραπείας για τον HIV.

«Πριν από δύο δεκαετίες σχεδόν, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και άλλες οργανώσεις εργάστηκαν σκληρά για να αποκτήσουν πρόσβαση σε γενόσημα και να μειωθούν οι τιμές των φαρμάκων για τον HIV» λέει ο Μίκαελ Λε Πεχ (Mickael Le Paih) από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην Καμπότζη, όπου η οργάνωση παρέχει θεραπεία σε ανθρώπους που ζουν με ηπατίτιδα C. «Η ιστορία επαναλαμβάνεται με την ηπατίτιδα C: τα φάρμακα που χρειαζόμαστε είναι πάλι πολύ ακριβά, όμως βρίσκουμε τρόπους να κάνουμε τη θεραπεία προσιτή, ώστε οι ασθενείς μας να μπορούν να θεραπευτούν.»

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν θεραπεία σε ανθρώπους με ηπατίτιδα C σε 11 χώρες. Από το 2015, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν προσφέρει θεραπεία με αντιιικά απευθείας δράσης σε σχεδόν 5.000 ανθρώπους με ηπατίτιδα C. Το συνολικό ποσοστό ίασης –που εκτιμάται με την παρατεταμένη ιολογική ανταπόκριση– για όσους έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία μέχρι σήμερα είναι 94,9%.

Βιβλιογραφία:

Not Even Close: Η έκθεση αυτή παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις διαγνωστικές εξετάσεις και τις θεραπείες που είναι διαθέσιμες για τον ιό της ηπατίτιδας C, καθώς και πληροφορίες τιμών και έγκρισης από τους κατασκευαστές αντιιικών φαρμάκων απευθείας δράσης.