Παιδιά εγκλωβισμένα σε εμπόλεμες ζώνες, αποκομμένα από την ανθρωπιστική βοήθεια που τόσο έχουν ανάγκη. Η πρόσβαση σε βοήθεια εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τις εμπόλεμες πλευρές, οι οποίες όμως χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τον υποσιτισμό σαν ένα ακόμα όπλο πολέμου.
H Σουμάγια βρίσκεται ξαπλωμένη στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου στην εμπόλεμη Υεμένη. Είναι σχεδόν δύο ετών σύμφωνα με τη μητέρα της, Αΐσα. Κοιτάζοντας όμως το παιδί κανείς για πρώτη φορά, θα έλεγε με βεβαιότητα ότι η Σουμάγια είναι ένα μωρό μόλις μερικών μηνών. Το μικρό κορίτσι είναι υποσιτισμένο. Πάσχει από ραχίτιδα, μια ασθένεια ανάπτυξης που οφείλεται στην έλλειψη ασβεστίου, μαγνησίου και βιταμίνης D. Εδώ και μερικούς μήνες, η Αΐσα πηγαίνει την κόρη της από νοσοκομείο σε νοσοκομείο με την ελπίδα μιας μόνιμης θεραπείας. Τις περισσότερες φορές, η υγεία της Σουμάγια βελτιώνεται μέσα σε λίγες ημέρες, αλλά σύντομα ο υποσιτισμός υποτροπιάζει και πάλι εξαιτίας της έλλειψης ακόμα και των στοιχειωδών θρεπτικών συστατικών στη διατροφή του μικρού κοριτσιού.
Προς το τέλος του 2016, η Δύση σοκαρίστηκε όταν εικόνες από τη Μαντάγια της Συρίας που αποτύπωναν αποστεωμένα σώματα παιδιών και ενηλίκων, είδαν το φως της δημοσιότητας. Ταυτόχρονα η είδηση ότι δεκάδες άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα κατά τη διάρκεια της πολύμηνης πολιορκίας της πόλης, έκανε τον γύρο του κόσμου.
Τον τελευταίο καιρό, η ίδια εικόνα με υποσιτισμένα παιδιά να εισέρχονται στις κλινικές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα επαναλαμβάνεται σε πολλές εμπόλεμες ζώνες. Όταν τον Μάρτιο 2017, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποιήσαμε έκτακτους ελέγχους για τα επίπεδα υποσιτισμού σε καταυλισμούς εκτοπισμένων εξαιτίας των εχθροπραξιών στη Μουσούλη του Ιράκ, διαπιστώθηκε ότι το 3.5% των περίπου 500 παιδιών υπέφερε από ήπιο ή οξύ υποσιτισμό που απειλούσε άμεσα τη ζωή τους. Οι γονείς που μίλησαν στις ομάδες μας έκαναν λόγο για έλλειψη βρεφικού γάλακτος, τροφίμων και πόσιμου νερού.
Τον Φεβρουάριο 2017, τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν ότι 20 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται στο χείλος της πείνας με την κατάσταση στη Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν, τη Σομαλία και την Υεμένη να είναι εξαιρετικά ανησυχητική. Οι αιτίες της πείνας και του υποσιτισμού ποικίλλουν. Στην περίπτωση όμως αυτών των τεσσάρων χωρών, όπως επίσης της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν, η επισιτιστική κρίση οφείλεται ή επιδεινώνεται από τις εμφύλιες συγκρούσεις. Σε μία εμπόλεμη ζώνη οι άνθρωποι δεν μπορούν να καλλιεργήσουν τη γη τους, οι διαδρομές εφοδιασμού διακόπτονται και οι τιμές των τροφίμων εκτοξεύονται στα ύψη.
Την ίδια εποχή, έκθεση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για την Υεμένη, κάνει λόγο για επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων με το κόστος των ειδών πρώτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και του νερού, να φτάνει σε δυσθεώρητα επίπεδα. Το γεγονός αυτό έχει σημαντική επίδραση στους κατοίκους της πόλης, ιδιαίτερα στους πιο ευάλωτους, όπως είναι οι έγκυες γυναίκες, τα μικρά παιδιά και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για την Υεμένη, 3.3 εκατομμύρια παιδιά, έγκυες γυναίκες και θηλάζουσες μητέρες υποφέρουν από υποσιτισμό, ανάμεσά τους 462.000 παιδιά με οξύ υποσιτισμό (OCHA, 01/2017).
Περιθάλποντας υποσιτισμένα παιδιά σε εμπόλεμες ζώνες
Η Σάνα, γιατρός στην πτέρυγα υποσιτισμού του νοσοκομείου Μητέρας και Παιδιού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη διχοτομημένη πόλη Ταΐζ, στην Υεμένη, δίνει τη δική της μάχη κάθε μέρα για να κρατήσει μικρά παιδιά στη ζωή. «Οι περισσότεροι ασθενείς μας είναι μικρά παιδιά που διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να βρεθούν σε κατάσταση σοβαρού υποσιτισμού. Είχαμε δυο δίδυμα, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Η οικογένειά τους μας είπε ότι δεν είχε τίποτα για να φάνε στο σπίτι. Κάναμε εισαγωγή και των δύο παιδιών στο νοσοκομείο. Στην αρχή πήγαν αρκετά καλά. Σύντομα ήταν σε θέση να λαμβάνουν τη θεραπευτική τροφή στα εξωτερικά ιατρεία μία φορά την εβδομάδα. Δυστυχώς όμως το κοριτσάκι χειροτέρεψε και ήταν αδύνατο να σωθεί. Το αγόρι, ευτυχώς, είναι ακόμα ζωντανό, αν και παραμένει σε θεραπεία».
Με τα υποσιτισμένα δίδυμά της, ηλικίας μόλις ενός έτους, επισκέφθηκε μια από τις κλινικές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και η Νιαγιολάχ στο Νότιο Σουδάν. Στην περιοχή της επίσης επικρατούν εμφύλιες συγκρούσεις που έχουν κλιμακωθεί τον τελευταίο καιρό. «Κρυβόμασταν στην ύπαιθρο μέχρι να πέσει η νύχτα και επιστρέφαμε στα σπίτια μας όταν έφευγαν οι στρατιώτες. Πρώτα εξαφανίστηκαν οι αγελάδες, οι κατσίκες και οι κότες μας, έπειτα οι σοδειές μας, και τέλος τα σπίτια μας λεηλατήθηκαν και κάηκαν» αναφέρει η ίδια.
Στην πόλη Ραν της Βόρειας Νιγηρίας, υπολογίζεται ότι 15.000-25.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι ζουν εγκλωβισμένοι σε ιδιαίτερα επισφαλείς συνθήκες στο μέτωπο των εχθροπραξιών ανάμεσα στην Μπόκο Χαράμ και τον Εθνικό Στρατό της Νιγηρίας. Όταν έφτασαν οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, διαπίστωσαν την τραγική κατάσταση του πληθυσμού με πολλούς ανθρώπους, στην πλειοψηφία τους παιδιά, να υποφέρουν από υποσιτισμό. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εμβολιάσαμε 2.500 παιδιά και τα εξετάσαμε για υποσιτισμό. Διαγνώσαμε περίπου το 5% αυτών με οξύ υποσιτισμό, απειλητικό για τη ζωή τους και παρείχαμε ιατρική φροντίδα και θεραπεία με διατροφικά σκευάσματα. Στο Γκουάνγκε λειτουργούμε κέντρου θεραπευτικής σίτισης για τους εκτοπισμένους των συγκρούσεων με την Μποκο Χαράμ, με δυναμικότητα 110 κλίνες και κάνουμε εισαγωγή 150 ασθενών τον μήνα. Στην περιοχή Μπόρνο, το δεύτερο εξάμηνο του 2016, περιθάλψαμε 18.403 υποσιτισμένα παιδιά.
Ο πόλεμος δυσχεραίνει την αντιμετώπιση της κρίσης
Σύμφωνα με τη διεθνή ανθρωπιστική πρακτική, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μια επισιτιστική κρίση υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι διαχείρισης: Αποκατάσταση της πρόσβασης σε επαρκείς ποσότητες φαγητού, μέσω της καλλιέργειας της γης ή της διανομής φαγητού. Δεύτερον, ειδική διατροφική υποστήριξη στις πλέον ευάλωτες ομάδες, όπως είναι τα παιδιά και τέλος θεραπεία για τα περιστατικά με οξύ υποσιτισμό και ταυτόχρονα ιατρική φροντίδα για παράλληλες ασθένειες που απειλούν τη ζωή κυρίως των παιδιών, όπως είναι η ελονοσία, οι λοιμώξεις του αναπνευστικού και η διάρροια.
Αυτή τη στιγμή όμως, τίποτα από τα παραπάνω δεν μπορεί να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή στις εμπόλεμες ζώνες στην Υεμένη, το Ιράκ, τη Νιγηρία και το Ν. Σουδάν. Ο άμαχος πληθυσμός παραμένει αποκομμένος από την ανθρωπιστική βοήθεια που τόσο έχει ανάγκη. Η πρόσβαση σε βοήθεια εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τις εμπόλεμες πλευρές, οι οποίες όμως χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τον υποσιτισμό σαν ένα ακόμα όπλο πολέμου.
Η δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τον υποσιτισμό σε εμπόλεμες ζώνες
Υεμένη
Ιράκ
Νιγηρία
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Νότιο Σουδάν
Έκκληση για οικονομική υποστήριξη
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, χάρη σε σας, περιθάλπουμε υποσιτισμένα παιδιά που βρίσκονται εγκλωβισμένα στον κλοιό του πολέμου, σε πολλές χώρες του κόσμου. Η υποστήριξή σας μας είναι απαραίτητη για να συνεχίσουμε. Με 20 € αγοράζουμε 74 πακέτα θεραπευτικής τροφής. Κάνε μια δωρεά εδώ
