Λίμνη Τσαντ: Εκατομμύρια εκτοπισμένοι και τεράστιες ανθρωπιστικές ανάγκες λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης

Οι συγκρούσεις, που ξεκίνησαν από τη Νιγηρία, έχουν περάσει τα σύνορα και έχουν επεκταθεί στο Καμερούν, το Τσαντ και το Νίγηρα, προκαλώντας μεγάλης κλίμακας εκτοπισμό και δυστυχία. Οι βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και οι επιδρομές είναι πλέον σχεδόν καθημερινές. Η τυφλή βία που διαπράττεται από ενόπλους όλων των πλευρών έχει άμεσες συνέπειες για τον ήδη ευάλωτο άμαχο πληθυσμό.

Η Falmata, 45 ετών, ζει μόνη με τα οκτώ παιδιά της σε έναν καταυλισμό προσφύγων στο νότιο Νίγηρα αφότου έφυγε από το χωριό της στη βόρεια Νιγηρία, στη διάρκεια μιας βίαιης επίθεσης της Μπόκο Χαράμ.

«Όταν η Μπόκο Χαράμ ήρθε στο χωριό μας, πυροβολούσαν προς κάθε κατεύθυνση. Μέτρησα 18 πτώματα γύρω μου, αλλά καταφέραμε να ξεφύγουμε. Φτάσαμε εδώ χωρίς να έχουμε τίποτα, δεν είχαμε χρόνο να πάρουμε οτιδήποτε.»

«Η βία επιδεινώνει την προϋπάρχουσα κρίση», λέει η Isabelle Mouniaman, Υπεύθυνη Προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Νιγηρία. «Είναι μια περιοχή που υποφέρει ήδη από τη φτώχεια, την ακραία ευπάθεια, την επισιτιστική ανασφάλεια, τις συχνές επιδημίες και το σχεδόν ανύπαρκτο σύστημα υγείας. Οι άνθρωποι έχουν βασικές ανάγκες, όπως τρόφιμα, νερό, κατάλυμα και φροντίδα υγείας.»

Πολλοί εκτοπισμένοι έχουν βρει καταφύγιο σε κοινότητες φιλοξενίας, εξαντλώντας τους ήδη περιορισμένους πόρους τους. Λίγες μόνο δομές υγείας λειτουργούν, ενώ η ανασφάλεια εμποδίζει την πρόσβαση των ανθρώπων σε βασικές υπηρεσίες. Οι δημόσιες υπηρεσίες, που ήδη υπολειτουργούσαν, καθώς και οι αγροτικές δραστηριότητες και το διασυνοριακό εμπόριο έχουν πληγεί επικίνδυνα.

Για την αντιμετώπιση του συνεχιζόμενου εκτοπισμού και των ανθρωπιστικών αναγκών, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κλιμακώνουν σημαντικά τις ιατρικές δραστηριότητές τους και τη βοήθεια για τους ανθρώπους στην περιοχή της λίμνης Τσαντ.

ΝΙΓΗΡΙΑ
Από το 2014, περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν αναζητήσει καταφύγιο από τη βία στην πολιτεία Borno στη βορειοανατολική Νιγηρία. Η μεγάλη πλειοψηφία ζει χωρίς αρκετά τρόφιμα, καθαρό νερό ή επαρκείς υπηρεσίες υγείας.

«Χρειαζόμαστε περισσότερη υποστήριξη», λέει ο Chibuzo Okonta, Υπεύθυνος της Επείγουσας Παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Έχουμε επανειλημμένα απευθύνει έκκληση σε άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις να συνδράμουν τους εκτοπισμένους ανθρώπους στην πολιτεία Borno, αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση.»

Στην πρωτεύουσα της πολιτείας, το Maiduguri, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν κέντρα υγείας του Υπουργείου Υγείας στο Maimusari και το Bolori, παρέχοντας περίθαλψη για υποσιτισμό και ελονοσία και βοήθεια σε τοκετούς. Το 2015, πραγματοποιήθηκαν 116.260 συνεδρίες εξωτερικών ιατρείων.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν επίσης να διαχειρίζονται το τμήμα επειγόντων περιστατικών στο νοσοκομείο Umaru Shehu του Maiduguri, όπου ένας χειρουργός των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποιεί πλέον και χειρουργικές επεμβάσεις, συχνά σε ανθρώπους που τραυματίζονται σε βίαιες επιθέσεις. Ακόμη, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρακολουθούν τις συνθήκες υγιεινής και υγείας σε 15 καταυλισμούς που φιλοξενούν αυτή τη στιγμή περίπου 100.000 εσωτερικά εκτοπισμένους ανθρώπους, το ένα τέταρτο των οποίων εκτιμάται ότι είναι παιδιά κάτω των πέντε ετών. Σε εννιά από αυτούς τους καταυλισμούς, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν χορηγήσει καθαρό νερό, έχουν κάνει γεωτρήσεις, έχουν κατασκευάσει τουαλέτες και έχουν εγκαταστήσει σωλήνες και δεξαμενές νερού. Από τον Ιανουάριο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι επίσης υπεύθυνοι για τη λειτουργία των εξωτερικών ιατρείων στον καταυλισμό Dalori 2.

Δυτικότερα, στην πολιτεία Yobe, 195.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους λόγω της βίας και έχουν εγκατασταθεί σε κοινότητες φιλοξενίας και τέσσερις καταυλισμούς στην περιοχή. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική φροντίδα στο κέντρο υγείας στο Kukarita. Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2016, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν περισσότερες από 4.000 ιατρικές συνεδρίες εκεί. Πέρυσι, οι καταυλισμοί εφοδιάζονταν καθημερινά με 240.000 λίτρα νερού. Από τον Φεβρουάριο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα περιθάλπουν παιδιά για υποσιτισμό στο νοσοκομείο του Damaturu.

      © Sylvain Cherkaoui / Cosmos for MSF

ΚΑΜΕΡΟΥΝ
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 61.000 πρόσφυγες και 158.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι και επαναπατριζόμενοι στην επαρχία Far North. Η πλειοψηφία των εσωτερικά εκτοπισμένων είναι διασκορπισμένοι σε κοινότητες φιλοξενίας σε περιοχές που λαμβάνουν μικρή ανθρωπιστική βοήθεια.

«Η κατάσταση είναι πολύ ασταθής, με βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, επιδρομές και στρατιωτικά αντίποινα όλο και πιο συχνά, ενώ ο πληθυσμός είναι παγιδευμένος», λέει ο Επικεφαλής Αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Hassan Maiyaki. «Η έλλειψη ασφάλειας αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την παροχή βοήθειας στην περιοχή αυτή, όμως κάνουμε ό,τι μπορούμε για να κλιμακώσουμε τις δραστηριότητές μας.»

Από τον Φεβρουάριο του 2015, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχουν βασικές υπηρεσίες υγείας σε εκτοπισμένους και ντόπιους σε διάφορα σημεία της περιοχής.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική φροντίδα και παρέχουν καθαρό νερό και υπηρεσίες υγιεινής στον καταυλισμό προσφύγων που διαχειρίζεται η Ύπατη Αρμοστεία στο Minawao. Ο καταυλισμός βρίσκεται σε μια ερημική περιοχή όπου υπάρχει λειψυδρία. Αυτή τη στιγμή, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν το 55% περίπου του νερού στον καταυλισμό, όπου ζουν 55.000 άνθρωποι. Συνολικά 29.077 ιατρικές συνεδρίες πραγματοποιήθηκαν στον καταυλισμό το 2015 και άλλες 6.861 τους δύο πρώτους μήνες του 2016.

Ακόμη, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν παιδιατρική και επισιτιστική φροντίδα σε εκτοπισμένους και ντόπιους στις πόλεις Mokolo και Mora. Περίπου 41.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι άνθρωποι ζουν στην περιοχή, αλλά είναι λίγες οι δομές υγείας που λειτουργούν.

Τα παιδιά κάτω των πέντε ετών περιθάλπονται στο περιφερειακό νοσοκομείο στο Kousseri, όπου οι ομάδες παρέχουν επίσης χειρουργική υποστήριξη. Το 2015, πραγματοποιήθηκαν περίπου 840 χειρουργικές επεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων των καισαρικών τομών. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν επίσης να παρέχουν υπηρεσίες υγείας σε εκτοπισμένους και κοινότητες φιλοξενίας σε τρία χωριά κοντά στο Kousseri.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να παρέχουν υποστήριξη στις τοπικές υγειονομικές αρχές για να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες εισροές τραυματιών έπειτα από βίαιες επιθέσεις. Στις 17 Φεβρουαρίου, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα περιέθαλψαν 75 τραυματίες ύστερα από μια επίθεση αυτοκτονίας που συντάραξε την πόλη Mémé.

ΤΣΑΝΤ
Περίπου 6.300 Νιγηριανοί πρόσφυγες και 43.800 εκτοπισμένοι από το Τσαντ αγωνίζονται να επιβιώσουν σε συνθήκες ανασφάλειας στην περιοχή της λίμνης Τσαντ.

«Η κατάσταση παραμένει απρόβλεπτη», λέει η Federica Alberti, Επικεφαλής Αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Τσαντ. «Πέρα από τη μεγάλη ανασφάλεια, οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες υγείας, όπως συχνές εξάρσεις υποσιτισμού και ελονοσίας και υψηλό κίνδυνο επιδημιών. Καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τις εστίες τους, εξαντλούνται ακόμη περισσότερο τα ήδη περιορισμένα αποθέματα τροφίμων και ασκείται πίεση στο ήδη ευάλωτο σύστημα υγείας.»

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στην περιοχή της λίμνης Τσαντ εδώ και έναν χρόνο. Οι ομάδες με βάση τις πόλεις Baga Sola και Bol παρέχουν βασική φροντίδα υγείας με κινητές μονάδες σε εκτοπισμένους και ντόπιους. Τον Φεβρουάριο, οι ομάδες πραγματοποίησαν 6.980 ιατρικές συνεδρίες. Επίσης, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν το κέντρο υγείας στο Tchoukoutalia.

Νέες ομάδες εκτοπισμένων συγκεντρώνονται στο Djamaron, βόρεια του Liwa, περίπου 100 χιλιόμετρα από το Baga Sola. Ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες αυτού του ευάλωτου πληθυσμού, τον Φεβρουάριο οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν νέες ιατρικές δραστηριότητες με κινητές μονάδες.

Ακόμη, ψυχολόγοι παρέχουν φροντίδα ψυχικής υγείας στις κινητές μονάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα καθώς και στον καταυλισμό προσφύγων στο Dar es Salam. Τον Φεβρουάριο, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 136 συνεδρίες.

Πέρα από τις ιατρικές δραστηριότητες, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να διανέμουν είδη πρώτης ανάγκης. Τον Ιανουάριο, οι ομάδες μοίρασαν κιτ με μουσαμάδες, κουνουπιέρες, σαπούνι, πετσέτες και κουβέρτες σε περίπου 2.600 ανθρώπους, καθώς και κιτ εξυγίανσης νερού για 500 οικογένειες.

Ακόμη, οι ομάδες υποστήριξαν το τοπικό νοσοκομείο στο Mani για την περίθαλψη τραυματιών έπειτα από μια επίθεση αυτοκτονίας στις 31 Ιανουαρίου.

Στο Bol, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεργάζονται με τις τοπικές υγειονομικές αρχές για την παροχή μαιευτικής και παιδιατρικής φροντίδας στο περιφερειακό νοσοκομείο.

    © Sylvain Cherkaoui / Cosmos for MSF

ΝΙΓΗΡΑΣ
Περισσότεροι από 300.000 Νιγηριανοί πρόσφυγες, εσωτερικά εκτοπισμένοι και επαναπατριζόμενοι έχουν βρει καταφύγιο στη Diffa, στο νότιο Νίγηρα, εξαιτίας της συνεχιζόμενης βίας στην περιοχή.

«Η ήδη ευάλωτη κατάσταση του πληθυσμού στη Diffa, που αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει έξαρση του υποσιτισμού και της ελονοσίας, έχει επιδεινωθεί κι άλλο εξαιτίας της συνεχιζόμενης βίας», λέει ο Υπεύθυνος Προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Luis Encinas. «Όλο και περισσότεροι ασθενείς μας περιγράφουν μια κατάσταση διάλυσης.»

Οι άνθρωποι ζουν σε πολύ επισφαλείς συνθήκες χωρίς να μπορούν να καλύψουν βασικές ανάγκες, όπως κατάλυμα, τρόφιμα, καθαρό νερό και πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα.

Στην πόλη Diffa, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν το κύριο μαιευτικό και παιδιατρικό κέντρο υγείας, παρέχοντας φροντίδα για παιδιά κάτω των 15 ετών. Τον Ιανουάριο του 2016, πραγματοποιήθηκαν περισσότεροι από 146 τοκετοί.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στο περιφερειακό νοσοκομείο στο Nguigmi και σε πολλά κέντρα υγείας στη γύρω περιοχή. Επίσης, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική φροντίδα και μεριμνούν για το νερό και την αποχέτευση στον καταυλισμό Assaga, που φιλοξενεί περίπου 12.000 Νιγηριανούς πρόσφυγες, και στο Yebi, όπου έχουν βρει καταφύγιο περίπου 30.000 άνθρωποι. Το 2015, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν περισσότερες από 142.000 ιατρικές συνεδρίες στην περιοχή.

Ακόμη, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν εκστρατεία εμβολιασμού κατά της ιλαράς στον καταυλισμό Assaga και εμβολίασαν περισσότερους από 79.000 ανθρώπους κατά της χολέρας στην περιφέρεια Bosso.