Υεμένη: Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ζητούν απαντήσεις για τις επιθέσεις στις δομές υγείας

"Ο τρόπος που διεξάγεται ο πόλεμος στην Υεμένη προκαλεί τεράστια δεινά και δείχνει ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές δεν αναγνωρίζουν ή δεν σέβονται το καθεστώς προστασίας των νοσοκομείων και των ιατρικών εγκαταστάσεων. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες των καταστροφικών συνεπειών αυτής της κατάστασης στους ανθρώπους που έχουν παγιδευτεί σε εμπόλεμες ζώνες», αναφέρει η Raquel Ayora, Διευθύντρια Επιχειρήσεων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Από την έναρξη του πολέμου  τον Μάρτιο του 2015, δημόσιοι χώροι βομβαρδίζονται και καταστρέφονται μαζικά. «Τίποτα δεν έχει γλιτώσει, ούτε καν τα νοσοκομεία, παρόλο που οι ιατρικές εγκαταστάσεις προστατεύονται ρητά από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο», υπογραμμίζει η Ayora.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα στην Υεμένη έχουν δεχθεί επίθεση τέσσερις φορές μέσα σε λιγότερο από τρεις μήνες, κάθε ένα από τα περιστατικά ήταν πιο σοβαρό από το προηγούμενο. Η πρώτη επίθεση πραγματοποιήθηκε στις 26 Οκτωβρίου, όταν μαχητικά αεροσκάφη του συνασπισμού που ηγείται η Σαουδική Αραβία βομβάρδισαν κατ’ επανάληψη ένα νοσοκομείο στην περιοχή Haidian, στην επαρχία Saada. Στη συνέχεια μια κινητή κλινική χτυπήθηκε από αεροπορική επιδρομή στις 2 Δεκεμβρίου στη συνοικία Al Houban της Taiz, όπου τραυματίστηκαν οκτώ άτομα, συμπεριλαμβανομένων δύο μελών του προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και σκοτώθηκε ένα άτομο σε κοντινή απόσταση. Στις 10 Ιανουαρίου, το νοσοκομείο που υποστηρίζουν οι MSF στη Shiara δέχθηκε επίθεση στην οποία σκοτώθηκαν έξι άνθρωποι και τραυματίστηκαν τουλάχιστον επτά, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν ιατρικό προσωπικό και ασθενείς. Στις 21 Ιανουαρίου, ένα ασθενοφόρο των MSF χτυπήθηκε και ο οδηγός του σκοτώθηκε σε μια σειρά αεροπορικών επιδρομών όπου τραυματίστηκαν δεκάδες και έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον έξι στην επαρχία Saada. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν έχουν λάβει ακόμη καμία επίσημη εξήγηση για οποιοδήποτε από αυτά τα περιστατικά.

«Ολοένα και συχνότερα, βλέπουμε οι επιθέσεις σε ιατρικές εγκαταστάσεις να υποτιμούνται και να χαρακτηρίζονται ως “λάθη”», επισημαίνει η Ayora. «Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε ότι δεν υπήρξαν σκόπιμες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στην Υεμένη από το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας. Αυτό σημαίνει ότι ένας ακούσιος βομβαρδισμός σε προστατευμένο νοσοκομείο θα είναι ανεκτός. Αυτή η λογική είναι προσβλητική και ανεύθυνη.»

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αποφάσισαν να ζητήσουν από τη Διεθνή Ανθρωπιστική Διερευνητική Επιτροπή (IHFFC) να διεξάγει ανεξάρτητη έρευνα για την επίθεση στο νοσοκομείο Shiara. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απευθύνθηκαν για πρώτη φορά στην Επιτροπή μετά τη βομβιστική επίθεση που δέχθηκε το Κέντρο Τραύματος στην  Κουντούζ από το στρατό των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Οι MSF εξακολουθούν να περιμένουν μια επίσημη απάντηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ αναφορικά με το αν θα συναινέσει στην έρευνα. Η IHFFC είναι το μόνο μόνιμο διεθνές διερευνητικό σώμα με ειδική εντολή να διερευνά πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στο πλαίσιο των Συμβάσεων της Γενεύης.

Με δεδομένη την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και την πολιτική συγκυρία αναφορικά με τη σημασία της προστασίας των ιατρικών εγκαταστάσεων, έχει έρθει η ώρα να ληφθούν αποτελεσματικές αποφάσεις πέρα από τις δηλώσεις οργής και την καταδίκη των επιθέσεων. «Τέσσερις ιατρικές εγκαταστάσεις μας έχουν δεχθεί επιθέσεις μέσα σε τέσσερις μήνες στην Υεμένη και το Αφγανιστάν», αναφέρει η Joanne Liu, Διεθνής Πρόεδρος των MSF. «Αποτελεί μία νέα κανονικότητα ένα νοσοκομείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα να βομβαρδίζεται κάθε μήνα; Πόσα ακόμα νοσοκομεία που δέχονται επιθέσεις στην Υεμένη και σε άλλες εμπόλεμες ζώνες, λειτουργούν με  ιατρικό προσωπικό που δεν έχει το βήμα των MSF για να μιλήσει δημόσια; Αρνούμαστε να δεχθούμε ότι αυτή η τάση συνεχίζεται με απόλυτη έλλειψη λογοδοσίας. Χρειαζόμαστε επειγόντως εγγυήσεις από τις αντιμαχόμενες πλευρές ότι τα νοσοκομεία που βρίσκονται σε λειτουργία δεν πρέπει ποτέ να αποτελούν ένα νόμιμο στόχο».