To Μαλάουι επλήγη πρόσφατα από τις μεγαλύτερες πλημμύρες της πρόσφατης ιστορίας. Τρεις εβδομάδες μετά, οι άνθρωποι εξακολουθούν να αγωνίζονται να συνεχίσουν τη ζωή τους και να προετοιμαστούν όσο καλύτερα μπορούν για ένα δύσκολο μέλλον που τους περιμένει, όπως είναι ο ερχομός ενός νέου μωρού.
Η Berita δεν έτρεξε να σωθεί όταν οι πλημμύρες έπληξαν την περιοχή της. Δεν έτρεξε γιατί δεν είχε πουθενά να πάει: το Makhanga, ένα σύμπλεγμα χωριών με πληθυσμό 5.000 κατοίκων, βρίσκεται σε μία περιοχή που με δυσκολία θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει λόφο, αλλά παρόλα αυτά είναι σε ελαφρώς υψηλότερο επίπεδο από τις απέραντες πεδιάδες του Μαλάουι. Η Berita όμως είχε ένα επιπλέον λόγο που δε μπορούσε να τρέξει. Ήταν οκτώ μηνών έγκυος.
Τα νερά ανέβηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Στις τρεις τα ξημερώματα η Berita ξύπνησε: υπήρχε νερό μέσα στο σπίτι της και είχε αρχίσει να βρέχεται η κουβέρτα στην οποία κοιμόταν. Σιγά-σιγά, η στάθμη του νερού άρχισε να ανεβαίνει. Στην αρχή μέχρι τον αστράγαλο, μετά μέχρι το γόνατο... ώσπου τα μεσάνυχτα έφτασε στο ίδιο ύψος με το περβάζι του παραθύρου στο σπίτι της. Πλημμύρισαν τα χωράφια καλαμποκιού που τρέφουν το χωριό. Μολύνθηκαν τα πηγάδια που εξυπηρετούν τις οικογένειες. Οι πλημμύρες κάλυψαν την τοπική κλινική με παχιά, γλοιώδη λάσπη που κόλλησε στα φάρμακα, στα ιατρικά εργαλεία, σε όλα.
Δεν υπήρχε πουθενά να πας, μόνο κάπου ψηλά. Και δεν υπήρχε τίποτα ψηλά, εκτός απ’ τα δέντρα. Ο Mathias, ο σύζυγος της Berita, κουβάλησε την έγκυο γυναίκα του και τα πέντε παιδιά τους και τους ανέβασε πάνω τα κλαδιά, που ήταν ακόμα βρεγμένα από τις καταρρακτώδεις βροχές. Έμειναν εκεί για τέσσερις ημέρες. Το μωρό εξακολουθούσε να «κλωτσάει».
Και τότε ήρθε η στιγμή. Νωρίς το πρωί της Πέμπτης, 13 ημέρες μετά τις πλημμύρες που έκλεψαν όλα τα υπάρχοντά της, η Berita αισθάνθηκε ότι το μωρό ήταν έτοιμο να γεννηθεί, ακόμα κι αν η ίδια δεν ήταν έτοιμη. «Πήγαμε στην κλινική, αλλά ήταν κλειστή. Δεν υπήρχε κανείς εκεί για να βοηθήσει. Μου είπαν να περιμένω ένα ελικόπτερο που θα μπορούσε να με μεταφέρει σε άλλη κλινική», θυμάται. Μέχρι εκείνη την στιγμή, το χωριό Makhanga είχε μετατραπεί σ’ ένα νησί αποκομμένο από την υπόλοιπη χώρα, με εξαίρεση τις ελάχιστες ενισχύσεις που έπεσαν από τον αέρα.
«Όταν προσγειωθήκαμε μας είπαν ότι υπήρχε μια γυναίκα σε προχωρημένες ωδίνες, αλλά κανείς που θα μπορούσε να τη βοηθήσει να γεννήσει. Έτσι, ο κλήρος έπεσε σε ’μένα», λέει ο Clive Kasalu, ένας νοσηλευτής και μαιευτής από το Μαλάουι που εργάζεται για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Ο Clive είχε ένα κιτ επειγόντων για τοκετούς και 14 χρόνια εμπειρίας στο ενεργητικό του, έτσι ένιωθε σίγουρος. Αλλά και πάλι, «θα έπρεπε να αυτοσχεδιάσω λίγο», αναφέρει ο ίδιος. Μόνο κάποια τμήματα της κλινικής είχαν προλάβει να καθαριστούν κατά τη διάρκεια των τριών ημερών που οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα βρίσκονταν στην Makhanga. Ο Clive όρισε έναν βοηθό για να «τρέχει πάνω-κάτω και να φέρνει νερό», ενώ ο ίδιος εστίασε στη μητέρα που υπέφερε.
Μέσα σε μία ώρα, η Berita διπλώθηκε από τους πόνους της γέννας, ιδρωμένη και κολλημένη στο κρεβάτι, ενώ ο Mathias, o σύζυγός της και αρχηγός του χωριού, περίμενε έξω, ανήσυχος. Στο Μαλάουι είναι ταμπού για τους πατέρες να παρακολουθούν τη γέννα. Και τελικά, το μεσημέρι, το Makhanga απέκτησε ένα ακόμη μέλος: ένα υγιέστατο κοριτσάκι 2,9 κιλών που έκλαιγε γιατί πεινούσε.
Το μόλις μίας εβδομάδας μωρό, περιμένει να λάβει το όνομά του.
Η ζωή συνεχίζεται με δυσκολίες.
Τρεις εβδομάδες μετά τις πλημμύρες, το Makhanga παραμένει ένα «νησί» και οι κάτοικοί του παγιδευμένοι. Ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα μεταφέρουν τακτικά ιατρική βοήθεια με ελικόπτερο, βοηθώντας τους κατοίκους να συνεχίσουν τη ζωή τους, οι συνέπειες από τις χειρότερες πλημμύρες στο Μαλάουι που μπορούν να θυμηθούν οι κάτοικοι, θα είναι αισθητές για μήνες. «Είμαι χαρούμενη που έχω το μωρό μου», λέει η Berita. «Αλλά δεν έχουμε αρκετή τροφή, δεν έχουμε καθαρό νερό, δεν έχουμε καθόλου ρούχα». Το φτιαγμένο από τούβλα και λάσπη σπίτι της που χτίστηκε πριν από ένα χρόνο, είναι ακόμα όρθιο, αλλά φέρει τα σημάδια από τη μεγάλη πλημμύρα. Είναι γεμάτο κόσμο μια και οι συγγενείς τους που έχασαν τα σπίτια τους, έχουν βρει καταφύγιο εκεί. Σήμερα στο μοναδικό υπνοδωμάτιο του σπιτιού ζουν 13 άτομα. Το χωράφι της οικογένειάς της, που είχε φυτευτεί πρόσφατα, δεν έχει καμία ελπίδα για καλλιέργεια τους επόμενους μήνες.
