Η αγωγή κατά του AIDS πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε όλους τους ασθενείς στον αναπτυσσόμενο κόσμο

Την Τρίτη, 14 Δεκεμβρίου 2004, μια συμμαχία διάσημων εμπειρογνωμόνων, ιδρυμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων έδωσε στη δημοσιότητα τη διακήρυξη «Δωρεάν έως το 5» και την παρουσίασε στην Παγκόσμια Τράπεζα, σε χορηγούς, στην Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), την UNAIDS και πολλούς άλλους παράγοντες. Ενώ η ΠΟΥ στοχεύει στην παροχή αντιρετροϊκής αγωγής σε τρία εκατομμύρια οροθετικούς ανθρώπους κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, η διακήρυξη τονίζει ότι τα αντιρετροϊκά φάρμακα και η σχετική φροντίδα πρέπει να παρέχονται δωρεάν σε όλους τους ασθενείς στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Ο Στίβεν Λιούις, ειδικός απεσταλμένος των Η.Ε. για το HIV/AIDS στη Αφρική και εκ των υπογραφόντων τη διακήρυξη, δηλώνει: «Η πίεση για πρόσβαση στην αντιρετροϊκή αγωγή έχει τώρα μεγαλύτερη ορμή από ποτέ άλλοτε. Για πολλούς [η αγωγή] θα σημάνει κυριολεκτικά τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Ωστόσο, εάν δεν είναι δωρεάν, οι φτωχοί δε θα ωφεληθούν. Αυτή η διακήρυξη διατυπώνει σαφώς τους λόγους για τους οποίους η αγωγή θα πρέπει να διατίθεται δωρεάν. Αξίζει την υποστήριξή μας».

Από τους 5,5 εκατομμύρια οροθετικούς ανθρώπους που χρειάζονται τη θεραπεία παγκοσμίως, μόνο οι 440.000 τη λαμβάνουν. Στην Αφρική, μόνο το 4% των ανθρώπων με HIV/AIDS λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή.

Παρά τις τιμές αγοράς των φαρμάκων που εξακολουθούν να πέφτουν, πολλοί άνθρωποι με AIDS στις αναπτυσσόμενες χώρες πεθαίνουν επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τις εισφορές που απαιτούνται για τη θεραπεία. Η διακήρυξη αποδεικνύει ότι η απαιτούμενη πληρωμή (εισφορές ασθενών) αποκλείει πολλούς ασθενείς, αυξάνει την τρωτότητα των ανθρώπων στο HIV/AIDS και μειώνει τη συμμόρφωση με τη θεραπεία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανθεκτικότητα στα φάρμακα. Από ιατρική άποψη και από την οπτική γωνία της δημόσιας υγείας, των οικονομικών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η παροχή καθολικής δωρεάν θεραπείας σε ασθενείς με AIDS είναι αναγκαία και λογική οδός δράσης.

Σύμφωνα τον Γκόρικ Όομς των ΓΧΣ:«Οι εισφορές ασθενών συχνά κάνουν αδύνατη την πρόσβαση σε αυτούς που χρειάζονται περισσότερο από όλους την αγωγή. Οι οικογένειες που έχουν πληγεί περισσότερο από το AIDS , σε πολλές περιπτώσεις χάνουν τα εισοδήματά τους από την εργασία και απλά δεν είναι σε θέση να πληρώσουν για τη θεραπεία. Όπου η φροντίδα κατά του AIDS παρέχεται σε κλινικές που χρηματοδοτούνται από διεθνείς δωρητές, αλλά απαιτούν από τους ασθενείς να πληρώσουν μέρος του κόστους, οι ασθενείς που δε μπορούν πλέον να πληρώσουν για εξετάσεις και φάρμακα, θα εγκαταλείψουν. Μερικοί στρέφονται στις κλινικές μας, όπου η φροντίδα παρέχεται δωρεάν, αλλά οι ΓΧΣ μπορούν να προσφέρουν μόνο μια προσωρινή λύση για έναν περιορισμένο αριθμό ανθρώπων».

Η διακήρυξη «Δωρεάν έως το 5», που ξεκίνησε από το τμήμα Οικονομίας της Υγείας και Έρευνας για το HIV/AIDS (HEARD) του Πανεπιστημίου του Κουαζούλου-Νατάλ, συγκέντρωσε γρήγορα την υποστήριξη από σημαντικούς παράγοντες και οργανώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Έως σήμερα, σχεδόν 600 άνθρωποι έχουν υπογράψει για να την υποστηρίξουν. Μεταξύ αυτών είναι πολλοί διάσημοι ειδικοί στην υγεία, οικονομολόγοι και διαμορφωτές πολιτικής, περιλαμβανομένου του Στίβεν Λιούις (Ειδικού Απεσταλμένου των Η.Ε. για το HIV/AIDS), της Έλεν Ρόσερτ (γενικής διευθύντριας της AIDES, Γαλλία, και αντιπροέδρου του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση του AIDS, της Φυματίωσης και της Ελονοσίας) και του Γκόρικ Όομς (διευθυντή των ΓΧΣ στο Βέλγιο).

Ο καθηγητής Άλαν Γουαϊτσάιντ, διευθυντής του HEARD, συνοψίζει: «Τα επίπεδα της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι τέτοια, που, εάν η αγωγή δεν παρασχεθεί εντελώς δωρεάν, οι άνθρωποι θα αποκλειστούν. Πιστεύω ότι είναι σωστό από οικονομική πλευρά, οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας να προσφέρουν την αγωγή κατά του HIV/AIDS δωρεάν».

Η διακήρυξη καλεί τους διεθνείς δωρητές να υποστηρίξουν ενεργά την υλοποίηση της δωρεάν αγωγής και να εγγυηθούν πρόσθετους πόρους για να γίνει αυτό πραγματικότητα. Επίσης, ασκεί πίεση στην ΠΟΥ και την UNAIDS να υιοθετήσουν επίσημα σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες για την αναγκαιότητα της δωρεάν αντιρετροϊκής αγωγής.

Το πλήρες κείμενο της διακήρυξης καθώς ο κατάλογος των υπογραφόντων βρίσκονται στο www.heard.org.za.