Στη δημοσιότητα Έκθεση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη σεξουαλική κακοποίηση

© Frida Lagerholm/MSF

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για τη συνεχιζόμενη σεξουαλική βία εναντίον γυναικών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ένα φαινόμενο που διαιωνίζεται εξαιτίας της ανασφάλειας στη χώρα.

Ένα χρόνο μετά την υπογραφή της συμφωνίας ειρήνευσης που έθεσε τέρμα στον πόλεμο στη Λ.Δ. Κονγκό, οι ΓΧΣ εξακολουθούν να συναντούν θύματα βιασμού στις κλινικές τους.

Στην έκθεσή τους που έχει τον τίτλο «Δε νιώθω χαρά, δεν έχω ψυχική ηρεμία», οι ΓΧΣ περιγράφουν τις τρομακτικές ιατρικές, ψυχικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις της σεξουαλικής βίας στη Λ.Δ. Κονγκό και τη χρήση του βιασμού ως «όπλο πολέμου», με θύματα τόσο γυναίκες όσο και άντρες. Η έκθεση στηρίζεται σε ιατρικά δεδομένα και διηγήσεις θυμάτων βιασμού που οι ΓΧΣ περιέθαλψαν σε μια κλινική στη Μπαράκα, παρ' ότι το φαινόμενο είναι διαδεδομένο σε πολλές περιοχές της Λ.Δ. Κονγκό.

Το νεότερο άτομο που φρόντισαν οι ΓΧΣ ήταν ένα 4χρονο κορίτσι, και το γηραιότερο, μια γυναίκα 70 ετών, που βιάστηκε από τρεις άντρες μπροστά στα μάτια των παιδιών της. Οι ιατρικές συνέπειες της σεξουαλικής βίας περιλαμβάνουν τον αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από HIV/AIDS, σωματικούς τραυματισμούς και σοβαρές επιπλοκές στην αναπαραγωγική υγεία. Οι γυναίκες υποφέρουν από φόβο και εφιάλτες και συχνά αντιμετωπίζουν την απομόνωση στις κοινότητές τους και την απόρριψη από τους συζύγους τους.

Μετά από χρόνια αδιαφορίας, το ζήτημα της σεξουαλικής βίας εντάσσεται επιτέλους στην πολιτική ημερήσια διάταξη στη Λ.Δ. Κονγκό. Ωστόσο, η έως τώρα ανταπόκριση υπολείπεται της αναγκαίας, εάν λάβει κανείς υπ' όψη το συγκλονιστικό αριθμό των περιστατικών βιασμού. Τα αμέτρητα θύματα χρειάζονται περισσότερη βοήθεια. Κύριες προτεραιότητες είναι η δημιουργία ενός εθνικού πρωτοκόλλου για τη σεξουαλική βία και η ενσωμάτωση της ιατρικής περίθαλψης των θυμάτων στην ανασυγκρότηση των υπηρεσιών υγείας στη Λ.Δ. Κονγκό.

Στη Μπαράκα, μια πόλη της επαρχίας Νότιο Κίβου, υγειονομικό προσωπικό των ΓΧΣ έχει περιθάλψει από τον Αύγουστο του 2003 περισσότερα από 600 θύματα σεξουαλικής βίας. Παρά τις πρόσφατες επίσημες, δημόσιες δηλώσεις που καταδικάζουν το βιασμό, οι άνθρωποι που φέρουν την ευθύνη για την εξάλειψη αυτού του τρομακτικού φαινομένου του πολέμου, ακόμη δεν έχουν κάνει πράξη τα λόγια τους ώστε να βάλουν τέλος στη συνέχιση αυτών των εγκλημάτων και στην ατιμωρησία των ενόχων.

Σύμφωνα με τους ΓΧΣ, η βία σε πολλές περιοχές της Λ.Δ. Κονγκό δεν έχει τερματιστεί και η ανθρωπιστική κατάσταση εξακολουθεί να είναι δυσχερής.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λ.Δ. του Κονγκό, Μαρία Χοσέ Μόρα: «Η ατιμωρησία των δραστών σεξουαλικής βίας είναι απαράδεκτη και σε μεγάλο βαθμό αποτελεί την αιτία για την οποία η σεξουαλική βία συνεχίζεται σήμερα. Οι πολιτικοί παράγοντες έχουν κάνει ευπρόσδεκτα σχόλια με τα οποία καταδικάζουν το βιασμό και δεσμεύονται να φέρουν τους ενόχους ενώπιον της δικαιοσύνης. Ωστόσο, έως τώρα, όλα αυτά είναι ρητορείες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα των θυμάτων που συναντούμε κάθε μέρα στη δουλειά μας».

Κάθε ένοπλη ομάδα επιρρίπτει στην άλλη την ευθύνη για το πρόβλημα. Ωστόσο, απ' όσο είναι σε θέση να γνωρίζουν οι ΓΧΣ, υπεύθυνες είναι όλες οι ομάδες. Για το λόγο αυτό οι ΓΧΣ καλούν όλους τους ηγέτες στη Λ.Δ. του Κονγκό να κάνουν τα λόγια τους πράξη ώστε να τερματιστεί η ατιμωρησία. Αυτό θα συμβεί μόνο αν ασκηθούν μεγαλύτερες πιέσεις και υπάρξει βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.

Οι ΓΧΣ δραστηριοποιούνται στη Λ.Δ. του Κονγκό από το 1981. Σήμερα παρέχουν ιατρική βοήθεια σε 8 από τις 10 επαρχίες της χώρας και στην πρωτεύουσα Κινσάσα. Το πρόγραμμα της οργάνωσης περιλαμβάνει την παροχή πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας και την αντιμετώπιση επιδημιών.

Δείτε επίσης:

• Την πλήρη έκθεση σε μορφή PDF (αγγλικά)