Να αρθεί ο αποκλεισμός της Γάζας

H επιχείρηση «Προστατευμένη Παρυφή» άφησε πίσω της μια έρημο. Οι υλικές ζημιές αλλά και οι σωματικές βλάβες  που υπέστη ο  πληθυσμός  της Γάζας δεν έχουν ακόμη υπολογιστεί λεπτομερώς αλλά γνωρίζουμε ήδη μια τάξη μεγέθους. Περίπου 10.000 άνθρωποι τραυματίστηκαν, πολλοί από τους οποίους θα χρειαστούν ιατρική παρακολούθηση και χειρουργική θεραπεία, ενώ τα μισά από τα νοσοκομεία υπέστησαν ζημιές και μερικά καταστράφηκαν ολοσχερώς. Περισσότερα από 15.000 σπίτια στα οποία έμεναν 100.000 άτομα, έχουν καταρρεύσει, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου, και είναι πλέον άχρηστα. Ολόκληρες γειτονιές είναι δυσπρόσιτες, γεμάτες σωρούς ερειπίων  σαν να έχουν χτυπηθεί από κάποιο σεισμό. Εκτεταμένες ζημιές σε δεκάδες σχολεία θέτουν σε κίνδυνο την εκπαίδευση των παιδιών. Η μοναδική μονάδα παραγωγής ενέργειας στη Λωρίδα της Γάζας έχει επίσης βομβαρδιστεί. Μόνο το 30% των αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας καλύπτεται, επιβάλλοντας συνεχείς διακοπές ρεύματος σε αυτές τις γειτονιές αλλά και σε άλλες περιοχές που έχουν ακόμη ρεύμα. Άλλοι δεν έχουν καθόλου πρόσβαση επειδή οι γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος έχουν καταστραφεί.  Υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις πόσιμου νερού, καθώς ούτε το δίκτυο ύδρευσης δεν την γλίτωσε. Πολλά καταστήματα, εργαστήρια και επιχειρήσεις έχουν επίσης καταστραφεί.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στη Γάζα για περισσότερα από 20 χρόνια. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε παρατηρήσει τις βλαβερές συνέπειες του αποκλεισμού που ξεκίνησε το Ισραήλ το 2006 -αύξηση της ανεργίας, απώλεια των γεωργικών εκτάσεων που χαρακτηρίζονται ως "ζώνες περιορισμένης πρόσβασης", μείωση του εισοδήματος από την αλιεία εξαιτίας των περιορισμών που επιβάλει το Ισραηλινό ναυτικό και προβλήματα στην απόκτηση πρώτων υλών και προϊόντων καθημερινής χρήσης, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις. Αν και οι επιπτώσεις στην υγεία που προκαλεί η εξαθλίωση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την ψυχολογική δοκιμασία του αποκλεισμού δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια, σίγουρα υπάρχουν.
Όπως και άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξέτασαν το ρόλο τους σε μια τέτοια κατάσταση. Διευκολύνοντας τις συνέπειες του αποκλεισμού στους ανθρώπους και στην κοινωνία μήπως, έστω και λίγο, τον ομαλοποιούμε; Με άλλα λόγια, μήπως έχουμε γίνει φορείς της εφαρμογής του; Οι κάτοικοι της Γάζας, με και για τους οποίους δουλεύουμε, μας έπεισαν ότι η παρουσία μας ήταν προτιμότερη από την διαμαρτυρία μας. Ωστόσο, δεδομένης της επέκτασης του αποκλεισμού και του φαύλου κύκλου της βίας που προκαλεί, τα ερωτήματα παραμένουν.
Σε κάθε περίπτωση, η Λωρίδα της Γάζας έχει καταστραφεί. Ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια σε τραυματίες, ασθενείς και εκτοπισμένους  πρέπει να συνεχιστεί, η ανοικοδόμηση είναι εξίσου σημαντική και επείγουσα. Ιατρική περίθαλψη, προσωρινή στέγη, πόσιμο νερό και τρόφιμα είναι απαραίτητα, αλλά εξίσου απαραίτητα  είναι τα δημόσια έργα, τα οικοδομικά υλικά, οι εγκαταστάσεις και τα βιομηχανικά προϊόντα.
Ως κατεχόμενο έδαφος,  η Γάζα εξαρτάται - τόσο για την άμεση επιβίωση όσο και την ανάπτυξή της - από την καλή θέληση των ισραηλινών αρχών. Η χαλάρωση των κριτηρίων για τα αγαθά και τα άτομα που εισέρχονται θα βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού σήμερα, αλλά η ανατροπή της παρούσας καταστροφής δεν μπορεί να περιμένει. Ενώ οι ανησυχίες του κράτους του Ισραήλ σχετικά με την ασφάλεια μπορεί να είναι βάσιμες, δεν πρέπει να πνίξουν τον παλαιστινιακό πληθυσμό. Διεθνείς παρατηρητές, οι οποίοι έχουν ήδη κερδίσει την υποστήριξη, επί της αρχής, από πολλά κράτη μέλη, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα αυτό με την εξασφάλιση της εισόδου μόνο εμπορευμάτων μη στρατιωτικού χαρακτήρα.  Ένα πράγμα είναι σίγουρο: η άρση του αποκλεισμού δεν είναι λιγότερο κρίσιμη για τις ζωές των κατοίκων της Γάζας από τα επείγοντα μέτρα ανακούφισης που βρίσκονται σε εξέλιξη. 

Mego Terzian
Πρόεδρος Γαλλικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα

*Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Monde στις 18 Αυγούστου 2014