Κένυα: Φροντίδα στους ασθενείς με HIV/AIDS στην καρδιά της παραγκούπολης

Η παραγκούπολη, που έχει σχήμα μισοφέγγαρου, καλύπτει αρκετάτετραγωνικά χιλιόμετρα και τα σπίτια της -που ποικίλουν από κτίσματα μετούβλα μέχρι και καλύβες από λάσπη και ξύλα- είναι στριμωγμένα το έναδίπλα στο άλλο μέσα σε ένα λαβύρινθο από λασπωμένα σοκάκια. 

Η καινούρια κλινική των ΓΧΣ στην παραγκούπολη της Κιμπέρα © MSF

Γιανα φτάσει κανείς στη νέα κλινική θα πρέπει να έχει μια σχετική γνώσητης περιοχής, καθώς θα ήταν πολύ εύκολο να πάρει μία λάθος στροφή μέσαστους ελικοειδείς δρόμους. Η πινακίδα που σε κατευθύνει στην κλινικήτων ΓΧΣ κρέμεται πάνω από τον πολυπληθή κεντρικό δρόμο δείχνοντας τοδρόμο προς ένα στενό μονοπάτι με προχειροφτιαγμένα σπίτια από τις δύοπλευρές του. Η κλινική εμφανίζεται μπροστά σου σχεδόν από το πουθενά.Ακριβώς πίσω από το κτίριο της κλινικής, βλέπεις μια «θάλασσα» από ετοιμόρροπα χαμηλά σπίτια, ταπερισσότερα με σκουριασμένες μεταλλικές στέγες, που απλώνονται προςόλες τις κατευθύνσεις.       

ΣτηνΚιμπέρα, ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο δεν πάει χαμένο και η κλινική είναικυριολεκτικά στριμωγμένη ανάμεσα στα σπίτια. Λίγα μέτρα από τηνκεντρική της είσοδο είναι κρεμασμένο ένα σχοινί με πλυμένα ρούχα, ενώλίγο πιο δίπλα τα παιδιά της γειτονιάς κυνηγούν μικρά καφετιά σκυλιά,που κυκλοφορούν αδέσποτα μέσα στην παραγκούπολη.

Οι συνθήκεςμπορεί να φαίνονται πολύ διαφορετικές από τις συνθήκες υγιεινής που θαπερίμενε κανείς να συναντήσει σε ένα ευρωπαϊκό Κέντρο Υγείας, όμωςυπάρχει συγκεκριμένος λόγος που η κλινική βρίσκεται εκεί, γιατί όσο πιο κοντά βρίσκεσαι στους ανθρώπους για τους οποίους εργάζεσαι, τόσο πιο επιτυχημένη θα είναι η δουλειά σου. 

«Αυτός είναι ο στόχος της νέας κλινικής», εξηγεί η Κριστίν Ζαμέ, επικεφαλής της αποστολής των ΓΧΣ. «Θέλαμενα έχουμε την κλινική μέσα στην καρδιά της παραγκούπολης, έτσι ώστε ναδιευκολύνουμε τους κατοίκους της περιοχής να την επισκέπτονται.Οι τρεις κλινικές που λειτουργούμε βρίσκονται στα ανατολικά και σταδυτικά της παραγκούπολης και τώρα πια, και στο κέντρο της». Η κλινικήθα παρέχει ένα ολοκληρωμένο πακέτο ιατρικής φροντίδας κατά τουHIV/AIDS, συμπεριλαμβανομένης της αντιρετροϊκής θεραπείας, καθώς καιμία σειρά από άλλες βασικές ιατρικές υπηρεσίες. Οι υπηρεσίες αυτές, σεσυνεργασία με το Υπουργείο Υγείας της Κένυας, θα προσφέρονται δωρεάν.

«Ηύπαρξη δωρεάν ιατρικής περίθαλψης είναι πολύ σημαντική, καθώς ηπλειοψηφία των κατοίκων της παραγκούπολης είναι απελπιστικά φτωχοί», συμπληρώνει η Ζαμέ. «Ακόμα και η παραμικρή χρέωση, θα μπορούσε να τους αποτρέψει να ζητήσουν ιατρική περίθαλψη».

Η Κάθριν Ατιένο είναι μία από τους περίπου 500 ασθενείς, που λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία από τους ΓΧΣστην Κιμπέρα από τις δύο κλινικές που ήδη λειτουργούν στην περιοχή. Τοσπίτι της αποτελείται από ένα δωμάτιο πέντε τετραγωνικών μέτρων, πουχωρίζεται στα δύο από ένα σεντόνι που κρέμεται από το ταβάνι. Σε αυτότο μέρος του κόσμου, δεν υπάρχει η έννοια της προσωπικής ζωής. Η Κάθρινζει μαζί με τα τέσσερα παιδιά της και με τα δύο παιδιά του αδερφού της,που πέθανε από AIDS το 1999.   

Όταν η αδερφή τηςυπέκυψε και αυτή στην ασθένεια το 2000, άφησε πίσω της δύο παιδιά.Σήμερα ζουν στη Νυάντζα, περίπου 300 χιλιόμετρα από το Ναϊρόμπι, καιεξαρτώνται και αυτά από τα λιγοστά χρήματα που κερδίζει ηΚάθριν.   

Η Κάθριν Ατιένο στο σπίτι της © MSF

«Παλιότερακουβαλούσα νερό για τους κατοίκους και έκανα διάφορες πρόχειρεςδουλειές για να βγάλω κάποια χρήματα», εξηγεί η Κάθριν. «Όταναρρώστησα όμως, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα από αυτά, και συνεπώς δενμπορούσα να πληρώσω το ενοίκιο. Δεν είχαμε χρήματα ούτε για να φάμε». Ήταν τότε που η Κάθριν πληροφορήθηκε για τη δυνατότητα λήψης δωρεάν αντιρετροϊκής θεραπείας από τους ΓΧΣ. Ξεκίνησε να λαμβάνει τα φάρμακα που παρατείνουν τη ζωή των ασθενών με AIDS, τον Ιούλιο του 2003 και σύντομα ήταν σε θέση να ξαναρχίσει τη δουλειά.     

Σήμεραφαίνεται υγιής και χαμογελά με αισιοδοξία, κοιτάζοντας έξω από τοπαράθυρο του σπιτιού της. «Αφού είμαι και πάλι καλά», μας λέει, «μπορώνα φροντίσω τα παιδιά μου». Η ζωή είναι ακόμα σκληρή για την Κάθριν,όμως τα φάρμακα που παίρνει, έχουν μεγάλη σημασία, όχι μόνο γι' αυτήναλλά και για τα παιδιά που μεγαλώνει. «Τώρα μπορώ να στηρίξω τα παιδιά μου να πάνε στο σχολείο και ελπίζω ότι η μεγάλη μου θα τα καταφέρει να μπει στο πανεπιστήμιο», μας λέει.

ΗΚάθριν είναι μία από τους συνολικά 5.000 ασθενείς που λαμβάνουναντιρετροϊκή θεραπεία από τους ΓΧΣ σε πέντε περιοχές της Κένυας. Οι ασθενείς αυτοί όμως δεν αποτελούν παρά την κορυφή του παγόβουνου. Στην Κένυα υπάρχουν 1,24 εκατομμύρια άνθρωποι, που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV και υπολογίζεται ότι 200.000 από αυτούς έχουν ανάγκη άμεσης θεραπείας. Δυστυχώς,μόνο 44.000 ασθενείς λαμβάνουν θεραπεία και από αυτούς μόνο οι 10.000περιθάλπονται από το Υπουργείο Υγείας.  

«Υπάρχειανάγκη για σημαντικές βελτιώσεις στις ιατρικές υποδομές της Κένυας,καθώς παρατηρείται μία δραματική έλλειψη σε εκπαιδευμένο ιατρικόπροσωπικό και κατάλληλες εγκαταστάσεις», συμπληρώνει η Ζαμέ. «Οιυψηλές τιμές και η περιορισμένη διαθεσιμότητα σε ποιοτικά αντιρετροϊκάφάρμακα και θεραπεία αποτελούν επίσης σημαντικά εμπόδια στη θεραπείατου HIV/AIDS». 

ΗΚάθριν είναι μία τυχερή ασθενής και όπως σημειώνει η Κριστίν Ζαμέ, «ηνέα κλινική αποτελεί άλλο ένα μεγάλο βήμα, όμως οι δυνατότητες των ΓΧΣείναι περιορισμένες και είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν τόσα άλλα πουπρέπει να γίνουν».