Η παρουσία μας στο Νταρφούρ αποτελεί γραμμή ζωής

Μεγάλη φτώχια, έλλειψη βασικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, υποσιτισμός, κλπ. Τίποτα όμως δε σε προετοιμάζει για αυτόν το θανατηφόρο συνδυασμό ξεριζωμού που αγγίζει τα όρια της γενοκτονίας, έλλειψης πρόσβασης του πληθυσμού σε πρωτοβάθμιες δομές υγείας, μαζικού βιασμού και χρήσης της σεξουαλικής βίας ως όπλο πολέμου, καθημερινής ανασφάλειας για όλους (ντόπιους αλλά και εκπατρισμένους εθελοντές ) εξαιτίας μιας εχθρικής κυβέρνησης και μιας ντουζίνας κυβερνητικών, αντικυβερνητικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων που, πρακτικά, μετατρέπουν μεγάλα κομμάτια του Νταρφούρ σε «no go» περιοχές. Όλα αυτά σε συνδυασμό με μια ριζοσπαστικά ισλαμιστική κυβέρνηση που αντιμετωπίζει με δυσπιστία (αν όχι με ανοιχτή εχθρότητα) τις μη-κυβερνητικές οργανώσεις και το έργο τους.

Σχεδόν 4 χρόνια μετά την επίσημη έναρξη των εχθροπραξιών μεταξύ αραβικών/νομαδικών και αφρικανικών/αγροτικών φυλών, πάνω από το ¼ του πληθυσμού του Νταρφούρ ζει ακόμη σε τεράστια στρατόπεδα εκτοπισμένων, απόλυτα εξαρτημένοι από την ανθρωπιστική βοήθεια που προσφέρουν οργανώσεις όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Κανείς δε φαίνεται να συγκινείται από τους 200.000-300.000 νεκρούς και τα 2.5 εκατομμύρια εκτοπισμένους, εκτός από τις ΜΚΟ και κάποια γενικόλογα (και ανεφάρμοστα) ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Οι συγκρούσεις εξαπλώνονται σε γειτονικές χώρες με παρεμφερές μείγμα πληθυσμών όπως το Τσαντ και η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία. Περίπου 7.000 στρατιώτες της Αφρικανικής Ένωσης υποκρίνονται ότι φροντίζουν για την έννομη τάξη, πρακτικά όμως κρύβονται η δέχονται επιθέσεις, έχοντας μετατραπεί σε μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης του. Οι κάτοικοι του Νταρφούρ μπορούν να αναθαρρήσουν από την εμπειρία του Νοτίου Σουδάν, το οποίο κέρδισε την αυτονομία του δυο χρόνια πριν (αν, βέβαια, μπορούν να περιμένουν για 21 χρόνια-όσα περίμενε και το Νότιο Σουδάν για να τερματιστεί ο δικός του εμφύλιος…). Να μην ξεχνάμε ότι, στα σύνορα Βορείου και Νοτίου Σουδάν βρέθηκε πετρέλαιο, κάτι που –δυστυχώς η ευτυχώς- δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί στο Νταρφούρ!

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον δρουν και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, σε δυο προγράμματα στο Βόρειο και Δυτικό Νταρφούρ (Sanguil Tombaya και Jebel Mara). Ένας πληθυσμός 30.000 εκτοπισμένων και ντόπιων πληθυσμών στο Sanguil Tombaya και 90.000 στο Jebel Mara εξαρτώνται από τους ΓΧΣ για την καθημερινή τους επιβίωση. Κλινικές από ξύλο και πλαστικό έχουν κατασκευαστεί μέσα στα στρατόπεδα των εκτοπισμένων ενώ δεκάδες γιατροί, νοσηλευτές, μαίες, βοηθητικό υγειονομικό προσωπικό, κλπ. προσπαθούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες των πληθυσμών: στέγαση σε σκηνές, καθαρό νερό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (συμπεριλαμβανομένης της θεραπείας της ελονοσίας και της φυματίωσης), εμβολιασμοί, σίτιση των σοβαρά και μερικά υποσιτισμένων παιδιών αλλά και ενηλίκων, περιγεννητική φροντίδα εγκύων γυναικών, ιατρική αλλά και ψυχοκοινωνική φροντίδα ανθρώπων (στη συντριπτική τους πλειοψηφία γυναικών) που έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά, (γύρω στο 80% των εκτοπισμένων γνωρίζουν τουλάχιστον μια γυναίκα που έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά), δευτεροβάθμια φροντίδα και νοσηλεία ασθενών καθώς και μεταφορά των σοβαρών περιστατικών στο κεντρικό νοσοκομείο του El Fashir (πρωτεύουσας του Βορείου Νταρφούρ) κ.λπ.
Παράλληλα, προσπαθούμε πάντοτε να παρακολουθούμε την επιδημιολογική κατάσταση στις περιοχές όπου δραστηριοποιούμαστε για τη έγκαιρη διάγνωση και αποφυγή ξεσπάσματος επιδημιών (μηνιγγίτιδα, ιλαρά, χολέρα, δυσεντερία, κλπ.).

Δυστυχώς, η πολύ ασταθής κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια και τις μετακινήσεις (μόνο το Ισπανικό τμήμα των ΓΧΣ έχασε 3 από τα αυτοκίνητα της αποστολής μετά από επιθέσεις και κλοπές) δημιουργεί σημαντικό πρόβλημα στη δυνατότητα πρόσβασης των πληθυσμών σε δομές και υπηρεσίες υγείας καθώς επίσης και στη δυνατότητα των ΜΚΟ όπως οι ΓΧΣ να καλύπτουν τις ανάγκες αυτές. Υπήρξαν περιπτώσεις που έπρεπε να κλείσουμε προσωρινά τα προγράμματα μας και να τα επισκεπτόμαστε μια μόνο φορά την εβδομάδα με ελικόπτερο, ούτως ώστε να καλύψουμε τις βασικές ανάγκες σε φάρμακα, θεραπευτική σίτιση και εκπαίδευση του ντόπιου υγειονομικού προσωπικού.

Αν η κυβέρνηση και οι πολυδιασπασμένοι αντάρτικοι στρατοί μπορούσαν πρακτικά να εγγυηθούν την πρόσβαση μας στους αποκλεισμένους πληθυσμούς καθώς και την προσωπική μας ασφάλεια, θα μπορούσαμε σαφώς να προσφέρουμε περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες στους πληθυσμούς αυτούς. Ελπίζουμε και εμείς, όπως και το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού του Νταρφούρ σε καλύτερες και ειρηνικότερες μέρες. Παρ’ όλα αυτά, η παρουσία μας εκεί, παρά τις αντιξοότητες, αποτελεί γραμμή ζωής και εχέγγυο ασφάλειας για τους ανθρώπους-αποδέκτες των υπηρεσιών μας. Οι δυσκολίες υπάρχουν μόνο για να ξεπερνιούνται!